محمدرضا دلیر*- شبکه خانگی وقتی راهش را به خانه مردم ایران باز کرد بسیاری تصور میکردند که قرار است با محدودیت های کمتر و با حق اشتراکی که به وی اودی ها پرداخت می کنند در فرایند تولید آثار نقش داشته باشند یعنی قرار بود که خود و نوع باورشان به مسائل روزمره زندگی را در آینه این رسانه ها ببینند ولی شد آنچه نباید می شد.
بیشتر سریالهای تولید شده در این بستر، خشونت را عادی سازی می کنند. سوال این جاست آیا جامعه ای که ما در آن زندگی میکنیم آن قدر خشن و غیرقابل تحمل است که فیلم سازان ما باتوجه به این خصیصه، زندگی مردم را این طور باز نمایی می کنند؟ یا اینکه توسل به زور و خشونتِ لجام گسیخته به شکلی غیر ارگانیک قرار است سرپوشی به نابلدی افراد در قصه گفتن بگذارد و آنها را به شکل عاریه ای رستگار کند.
وقتی به آثار این روزهای شبکه خانگی نگاه میکنیم متوجه می شویم که آنها علاوه بر اینکه چندان ربطی به جغرافیا و احوالات مردم ایران ندارند حتی به اقتضائات و لوازم ژانری نیز پایبند نیستند و حجم زیادی از خشونت را تزریق می کنند. برای مثال وقتی یک قصه در قالب ملودرام روایت می شود ما نباید شاهد قتل و خشونت و خونریزی باشیم ولی نه تنها این اتفاق رقم می خورد بلکه فضای مجازی هم به آن آب و لعاب می دهد و کارگردان را در تصور خوب بودن کاری که در حال انجام آن است یاری می دهد!
خشم، قتل، دزدی، موضوعاتی است که این روزها تبدیل به اصلی ترین رکن سریال سازی در نمایش خانگی شده است و فیلم سازان گمان می کنند با روایت داستانهای این چنینی می توانند مخاطب بیشتری را جذب کنند.
آنها آن قدر روی نشان دادن موضوعات فوق متمرکز می شوند که فراموش می کنند باید برای مخاطب قصه گویی هم بکنند و نتیجه ی آن همین میشود که این روزها از شبکه نمایش خانگی پخش می شود؛ آثاری که در شروع آن نوشته شده ۱۵+ و بعضا بالاتر اما شاید برای هیچ رده سنی مناسب نباشد!
4 سریال «گردن زنی»، «بازنده»، «غربت» و «داریوش» در حال حاضر از سه پلتفرم اصلی نمایش خانگی در حال پخش است و تولید کنندگان این آثار در یک هدف مشترک هستند: خشونت!
اما باید پرسید تا کجا این حجم از تولیدات خشونت افزا و مُبلِغ آزار و اذيت می تواند مخاطب را جذب نماید ؟ مردم ایران که در حال حاضر با انواع مشکلات فردی و اجتماعی و معیشتی دست و پنجه نرم میکنند واقعا چه نیازی به دیدن تولیدات این چنینی دارند؟ و آیا از منظر جرم شناسی و روانشناسی اجتماعی در دراز مدت، پخش چنین سریال هایی به قبح زدایی از خشونت و ایضا ارائه طریق به بزهکاران و خشونت طلبان نمی انجامد؟
* منتقد سینما
