سینمایی نیوز– محفل گفت و گوی فعالین هنری و جهادی با موضوع “حرکت های جهادی و روایت هنرمندانه” همراه با آئین رونمایی پوستر بخش هنری ششمین جشنواره بین المللی جهادگران، با حضور محسن اسلام زاده، عبدالستار کاکایی، حامد سلطانی، سید شهاب الدین واجدی، مسعود شریف، مهاجر توحیدپرست و اهالی رسانه به میزبانی امید مرندی، بعدالظهر دوشنبه 28 آبان ماه 1403 ساعت 15 در سالن استاد طاهره صفارزاده حوزه هنری انقلاب اسلامی، برگزار شد. این جشنواره در جهت تعمیق اندیشه و گفتمان حرکت های جهادی در جامعه گام برداشته و رسالت ترویج و گسترش فعالیت های جهادی و فرهنگ خدمت رسانی از طریق روایت هنرمندانه را بر ذمه خود می بیند. خبرنگار سینمایی نیوز با فعالین هنری و جهادی و مستندسازان حاضر در این نشست به گفت و گو پرداخت که حاصل آن را در ادامه می خوانید.
ما اهل ایران الان در میانه جنگ روایت ها هستیم
بر پایه این گزارش، “محسن اسلام زاده” کارگردان، مستندساز و تدوین گر در حاشیه این نشست با اشاره به دعوت از هنرمندان به خبرنگار ما اظهار داشت: یکی از افتخارات زندگی بنده امروز با حضور در محفل گفت و گوی فعالین هنری و جهادی با موضوع “حرکت های جهادی و روایت هنرمندانه” به همراه آیین رونمایی از پوستر بخش هنری ششمین جشنواره بین المللی جهادگران رقم خورد. خود من نیز از آغاز به کار این رویداد اطلاع نداشتم و فرصت و موقعیت خیلی خوبی است. از تمامی هنرمندان، خصوصا مستندسازان و عکاسان عزیز که همکاران خودم هستند خواهش می کنم این جشنواره را که ششمین دوره برگزاری آن فرا رسیده است جدی بگیرند و آثار تولیدی مرتبط خود را ارسال نمایند.
برنده تندیس شهید آوینی در بخش مستند نیمهبلند از نهمین دوره جشنواره بینالمللی سینماحقیقت برای فیلم مستند «تنها میان طالبان»، خاطرنشان ساخت: حال که چنین بستری فراهم شده است باید مطابق آن کار ساخت و تلاش کرد تا این جشنواره پر رونق شود. این جشنواره به آبادانی و رفع مشکلات کشور کمک می کند. این جشنواره دغدغه مند تاثیر مستقیم بر زیست بوم مناطق محروم کشورمان دارد و من از دوستان هنرمند تقاضا می کنم با زبان هنر و اسلحه هنر به این جشنواره بپیوندند.
دارنده جایزه ویژه بهترین فیلم مستند از نگاه داوران ناجی هنر در بخش ملی پانزدهمین جشنواره بین المللی «سینما حقیقت» برای فیلم «هیچکس منتظرت نیست»، با گرامی داشت یاد شهید “اسماعیل احمدی” که سابقه طولانی حضور در اردوهای جهادی و مستند های تلویزیونی داشتند و سال گذشته در سانحه هوایی یکی از استان های کم برخوردار به شهادت رسیدند، درباره ضرورت روایت هنرمندانه جهادگران بیان نمود: ما الان در میانه یک جنگ روایت هستیم. من افتخار داشتم که اخیرا از لبنان خدمت شما برسم. آن جا اسرائیلی ها به اندازه ای که از موشک ها و نیروهای رزمی حماس و جبهه مقاومت می ترسند به همان اندازه از خبرنگار جبهه مقاومت هم می ترسند. اسرائیلی ها یکسره تهدید و حتی دفاتر شبکه های المیادین و الجزیره را نقطه زنی و اطراف هتل محل اقامت خبرنگاران را بمباران می کنند چون جنگ، جنگ روایت هاست.
“اسلام زاده” که جایزه بهترین فیلم بخش مستند دوازدهمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم ماربیا را در کارنامه فیلم سازی خود دارد اضافه کرد: مبل شهید یحیی سنوار چنان بلایی بر سر این ها آورده که به هیچ شکل نمی توانند موضوع را از روایت ها و خاطره ها پاک کنند. با وجودی که یحیی سنوار را شهید کردند اما نمی دانند با این مبل در اروپا چه کنند چون یک روایت عاشورایی خلق شده است. اتفاق بزرگی افتاده، رسوا شدند و یک منجلاب بین المللی برای این ها درست شده است.
برنده بهترین فیلم بلند مستند جشنواره بینالمللی فیلم آتن در سال ۲۰۱۷ ادامه داد: حال ما در وسط این جنگ روایت ها، اهل ایران هستیم. ایران جایی است که در آن اتفاقاتی از جهاد و جنگ روایت ها می افتد و مردم دنیا 20 سال بعد معنا و مفهوم این اتفاقات را می فهمند. چه بسا سال 1401 برخی ورزشکاران می گفتند به ما توصیه می شود در میدان ورزش با اسرائیل مبارزه نکنیم اما اکنون می بینیم که ورزشکار خارجی چون امباپه نیز از این حضور خودداری می کند به طوری که باید هر کجا می رود او را مخفیانه تردد دهند. حتی از این فراتر، به متفکرین و حجاج ایرانی در مکه می گویند الان ما در تمام دنیا می فهمیم شما چه حرف و شعاری 40 سال پیش در حج سر می دادید و شما را می کشتند. حتی در آمریکا جوانی ایرانی هست که برای کودکان غزه و فلسطین گریه می کند. این همان روایتی است که خون یک شهید به انجام رسانده و تحقق وعده الهی است.
دعوت شده به جشنواره الجزیره در سال ۲۰۱۳ برای فیلم «اسرار زندان ابوسلیم» یادآور شد: ما باید خودمان را بشناسیم و این را بدانیم چه اندازه زیاد در دنیا روی ما حساب باز می کنند و تمامی این ها را از ارتباطات جهانی که داشتم می گویم. شاید در قیامت به ما بگویند در روایت سازی چرا روی آن مفهوم کار نکردید و نگفتید چه کاری می شود انجام داد. این امور جهادی که شما انجام می دهید گره گشای اوضاع یک کشور حتی افغانستان است. امروز تمامی دنیای کفر با تمامی امکانات نظامی و اقتصادی و سیاسی و فکری و تکنولوژیک، پشت اسرائیل است. حتی برخی کشورهای خائن عربی نه فقط با تزریق پول بلکه با جنگنده های رافائل بر سر مردم بمب می ریزند و در ترکیه با کشتی، مهمات به اسرائیل می برند. در چنین شرایطی مردم به ما امید دارند و هم راوی و مستشار و هم عکاس و مستندساز باید پای کار بیاییم.
تقدیر شده در اولین دوره جشنواره عمار برای فیلم «خیابان شهادت» در پایان گفت: در این امور جهادی نیز به مانند تفکر دوران مدرسه باید جوری از جلو نظام بگوییم که کاخ سفید بلرزد. نمی گویم فیلم عجیب و غریب بسازید. همین فیلم «علمک» که در بسیاری از جشنواره های دنیا و مذاهب اسلامی ایتالیا جایزه آورد، فیلمی ساده درباره یک روحانی است که با گذاشتن عمامه خود بر روی علمک گاز از برخورد دوباره و چندباره سر مردم به آن جلوگیری می کند و می گوید این وظیفه من است. خواهش می کنم این فیلم را ببینید که یک نگاه مفهومی دارد. از شما تقاضا می کنم حتما برای رسانه پول خرج کنید و جوانان را به میدان فرهنگ بیاورید. ما اگر ببازیم بازنده رسانه ای و بازنده روایت هستیم. همه گی دست به دست هم دهیم و در قالب های مختلف هنری آثار خوبی تولید کنیم.
باید به گونه ای وارد کار جهادی رسانه ای شویم که برای همه مردم جذاب باشد
“عبدالستار کاکایی” مستندساز درباره تجربه گفتمان سازی حرکت های جهادی بیان نمود: ما جوانان دهه چهل ویژگی خاصی داشتیم که با شکل گیری انقلاب و شرکت در اردوهای جهادی با درو نمودن زمین های کشاورزی روستاییان و در ادامه حضور در سال های دفاع مقدس و سپس روایت فتح و امور فیلم سازی رقم خورد. سال 1398 نیز یک گروه جهادی با 3 نفر به نام “مهر آب” در سیستان و بلوچستان تشکیل دادیم و نخستین روستایی که در نظر گرفتیم “جودین” بود و در 5 سال گذشته حدود 170 روستا را در مناطق مرکزی و شرقی و غربی سیتان و بلوچستان به وسیله لوله کشی و حفر چاه، آبرسانی کردیم.
کارگردان «این سالها که میگذرد» یادآور شد: نکته این جاست که دایره جانمایی هنرمندان و مخاطبان در امور جهادی نباید کوچک باشد. باید دایره مقاومت را بزرگ و بزرگ تر کنیم و هر آن کس که از فرهنگ این مملکت است را باید در این دایره جا دهیم. خروجی های ما نباید مخاطب کمتری پیدا کنند و مخاطبان باید همذات پنداری داشته باشند. حتی باید هنرمندان و فیلم سازان بیشتر و بزرگ تری از جمله سینماگران مستقل را در این دایره جای دهیم. باید همه ی اقوام و طیف ها و افکار را از فرهنگ ایران در خود جای بگنجانیم. البته منظورم خائنین نیست بلکه نگاه انسانی تری به این موضوع دارم. بدانیم که دنیا به کشور ما ایران توجه دارد.
کارگردان «سرزمین پدری» در بخش دیگری از این گفت و گو به ذکر خاطره ای پرداخت و افزود: اردو های جهادی آن قدر مهم هستند که شخصیتی هم چون حاج قاسم سلیمانی هم دغدغه آن را داشتند. یکی از دوستان جهادی تعریف می کردند که کرمان در زیارت مزار حاج قاسم از ایشان خواستند به خوابشان بیایند. وقتی به تهران باز می گردند، حاج قاسم با لباس بسیجی قدیمی جنگ در خواب ایشان حاضر می شوند. گفتند هر دو دکمه های لباس و بند پوتین ها را بستیم و در بیابان به دنبال حاج قاسم راه افتادم. ۲ کیلومتری که راه رفتیم حاج قاسم با دست به روستایی کپرنشین در جنوب کرمان اشاره کردند و گفتند این روستا را آب دهید. این دوست به همراه همسر و همراهان جهادی به سراغ ۱۰ روستای کپرنشین می روند اما می بینند آن ها روستاهای در خواب نیستند. تا آن که می گوید موقع برگشتن روستایی شبیه به همان روستا را دیدیم و پس از طی مسیر خاکی به روستا رسیدیم و مردم آن جا گفتند مشکل آب داریم و نام این روستا گسترش است که ما از این عنوان تعجب کردیم و ناگهان پیرزنی عصا زنان جلو آمد و گفت شما نام این روستا را حاج قاسم سلیمانی بدانید. گفت ما اشرار بودیم و حاج قاسم به ما قول دادند که به این روستا آب می آورند. دغدغه حاج قاسم در زمان شهادت، رساندن آب به اشرار و روستاییانی است که زمانی به ایشان قول داده است.
این مستندساز در خاتمه این گفت و گو اعلام کرد: مخاطبان خصوصا آن دسته ای که در مجالس دولتی حاضر نمی شوند بدانند انعکاس کاری که می کنند بسیار ارزشمند است و موجب می شود دایره خیر، گسترده تر شود و افراد دیگری نیز تشویق شوند. بنده از تمامی هم وطنانی که کارهای جهادی و کمک های انسان دوستانه صورت می دهند دعوت می کنم با ارسال آثار هنری در این جشنواره، حضور ملی و عمومی داشته باشند تا جشنواره صرفا وابسته به یک گروه و نهاد نباشد. دور شدن از این فضاها دایره کار خیر را بسته تر و کوچک تر می کند و مردم کمتری از این حرکت جهادی سود می برند. در مقابل اگر بتوانیم توسعه و تبلیغ داشته باشیم دیگران نیز تشویق می شوند به طوری که در کشور از هر ۱۰ خانه ۹ خانه مشغول امر جهادی و کار خیر خواهد بود. این ظرفیت بالقوه هیچ جای دنیا وجود ندارد و باید قدر این اتفاق را بدانیم. اهمیت کار جهادی هر چه جلوتر می رویم بیش تر خود را نشان می دهد. مخاطب رسانه ای فعالیت های جهادی باید عموم مردم باشند و بپسندند. می بایستی ایجاد دغدغه کنیم و علاوه بر قالب گزارشی مستند، به فیلم داستانی کوتاه و افزونه های سینمایی بیندیشیم. باید به گونه ای وارد کار جهادی رسانه ای شویم که برای همه مردم جذاب باشد.
برای شناسایی و تشویق جهادگران حقیقی از هم فاصله نداشته باشیم
“مسعود شریف”، بازیگر سینما و تلویزیون، در خصوص بازنمایی هنرمندانه حرکت جهادی جذاب برای عموم مردم تصریح ساخت: از تمامی هنرمندان و مردم تقاضا می کنیم با دید و قضاوت خودشان، از طریق هر رسانه ای که در اختیار دارند، جهادگران حقیقی را با ارسال آثار شناسایی و با ما در تشویق ایشان همکاری نمایند تا بتوانیم جهادگران را در تعاریف مختلف، بشناسیم و به جامعه معرفی کنیم و در حد خودمان از زحمات ایشان تقدیر نماییم.
بازیگر نقش شهید طیب حاجرضایی در فیلم سینمایی «صبح اعدام» که در بخش سودای سیمرغ چهلودومین جشنواره بینالمللی فیلم فجر حضور داشت، درباره تاثیر و کارکرد جشنواره ها در امور جهادی بیان نمود: من را در سال های کودکی به همراه یک گروه جهادی به محلی برای خاموش نمودن آتش بردند و حس خوبی به این آدم های جهادی داشتم که بدون دریافت دستمزد و ذکر نام شان به فعالیت می پرداختند. اهداف جهادگران برای بنده، تا الان هیچ تغییری نکرده است. بر پایه اعتقادی آمده اند و هنوز که هنوز است همان طور مانده اند و کار خودشان را می کنند. در راه که می آمدم فکر می کردم هنرمندان چه فرقی با آدم های عادی دارند. از نظر من هنرمندان دایره هستند و کار ایشان برقراری ارتباط با مسئولان و مردم است. وظیفه من به عنوان هنرمند این است که یک جامه اولیه به روایت ها با سند بپوشانم که مردم آن را باور کنند. بنابراین اگر با یک دوربین فیلمبرداری واقعه ای را حتی در یک روستا ثبت کنیم باورمند خواهد شد و همین موضوع نشان می دهد که کار جهادی رسانه ای ما هنرمندان تا چه میزان مقدس است.
وی در بخش پایانی سخنان خود تاکید کرد: من خیلی خوشحال هستم که در این جشنواره حضور دارم و به مانند یک سرباز در خدمتم. امیدوارم در کنار دوستان، هم یاد بگیرم و هم خدمت کنم. صادقانه بگویم که این دست خدمات رسانی را دوست دارم و آرزو می کنم این جشنواره وسعت و گسترش بیشتری یابد و از پتانسیل همه ی آدم های خیرخواه استفاده کنیم و این اتفاق، نیاز جامعه ما در این شرایط است. آن قدر از هم فاصله نداشته باشیم، دست به دست هم دهیم و در خدمت مردم و فرهنگ و اعتقادمان باشیم، یکدیگر را تشویق کنیم و در آغوش بگیریم.
اهمیت کار جهادی به برپایی جشنواره رسیده است
“محمد سلیمی راد” دبیر بخش هنری ششمین جشنواره بین المللی جهادگران توضیح داد: خداوند سبحان را شاکریم که بار دیگر افتخار تشکیل جمعی همدل جهت میزبانی از جهادگران سراسر کشور را در ششمین جشنواره بین المللی جهادگران نصیبمان نموده است.
برنده جایزه تندیس طلایی بهترین مستند بخش شهید آوینی پانزدهمین جشنواره فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» برای فیلم مستند “سرباز شماره صفر”، یادآور شد: جشنواره بین المللی جهادگران امسال ششمین دوره خود را در حالی برگزار می نماید که در ۳ بخش تخصصی، ادبی و هنری بر پا خواهد شد. موضوع جهادگران با حضور طولانی مدت و فعالیت های عمرانی، درمانی و فرهنگی در یک منطقه، به خودی خود جذاب است و زمانی که با چاشنی روایت هنرمندانه همراه باشد، جذاب تر هم خواهد بود. با توجه به این که سال گذشته در بیش از ۷۰۰۰ اثری که ارسال شد نیمی از آن در قالب ها و محور های مختلف هنری بود، امسال سعی شد حوزه هنر جشنواره جهادگران که شامل تجربیات جذابی است جدی تر گرفته شود و ما آثار را در قالب های عکس، فیلم مستند کوتاه، ویدئو کلیپ و نماهنگ و پوستر پذیرا هستیم که به نظر می رسد آثار قابل توجهی را دریافت خواهیم داشت. انتخاب این قالب ها با توجه به ظرفیت گروه های جهادی و موضوعات بوده است. محور این جشنواره، روایت هنرمندانه گروه های جهادی می باشد.
چهره هنری انقلاب اسلامی و هنرمند سال ۱۴۰۰ استان کهگیلویه و بویراحمد تصریح ساخت: محور های جشنواره با توجه به موضوع جشنواره که جهادی است، روایت اقدامات و در راستای گسترش فعالیت گروه های جهادی مختلف در اقصی نقاط کشور و امید پیشرفت در مناطق کم برخوردار هست و شهدای عرصه خدمت، شخصیت های جهادی و مشارکت مردم در آبادانی و پیشرفت مناطق کم برخوردار و جانباختگان این عرصه را ارج می نهد. مهم ترین عنصر، مشارکت مردم در اقدامات و فعالیت های جهادی است. اهمیت امور جهادی تا به آن جا رسیده است که امروزه برای جریان جهادی یک جشنواره شکل گرفته است. عزیزان از امروز که رسما آغاز بخش هنری جشنواره است می توانند ابتدا در سایت جشنواره جهادگران به نشانی festival.jahadgaran.net ثبت نام و سپس آثار خود را بارگزاری نمایند. ماه آذر فرصت ثبت اثر و دریافت توسط دبیرخانه، دی ماه داوری آثار و نیمه اول بهمن ماه نیز اختتامیه برگزار خواهد شد.
این دانش آموخته کارشناسی سینما در خاتمه اذعان نمود: یکی از اهداف این جشنواره شناسایی افراد مستعدی از جامعه جهادگران، هم در بین ارسال کنندگان آثار و هم میان برگزیدگان هست که به طور خودجوش حتی با دوربین موبایل به سراغ سوژه های جهادی خود می روند و جشنواره در پی ارتقاء سطح دانش این عزیزان با آموزش و تقویت ایشان برای حضور و رقابت در جشنواره های تخصصی تر است. بنده همین جا از تمامی هنرمندان و علاقه مندان که اثری با دغدغه جهادی تولید نموده اند دعوت می نمایم آثارشان را در قالب های اعلام شده در سایت جشنواره بارگزاری نمایند.
| گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا
| عکس: الهام سادات روئین تن
عااالی🌸🌿