به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از روزنامه همشهری امروز، از ۱۰دیسال۱۳۴۸ که «قیصر» در سینماهای مولنروژ، دیانا، رنگینکمان، ژاله، همای، اسکار، رکس، چرخ و فلک، فیروزه، اورانوس، لیدو، پاسارگاد، شرق، شهوند و نپتون روی پرده رفت تا ۱۰دیسال۱۴۰۳ که بزرگداشت خالق «قیصر» در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد، ۵۵سال گذشت و یاد و خاطره فیلم و فیلمساز تاریخساز سینمای ایران همچنان زنده مانده است.
عصر دوشنبه مراسمی برای مسعود کیمیایی به بهانه بزرگداشت او در فرهنگسرای نیاوران، به همت کانون کارگردانان خانه سینما برگزار شد. شروع این مراسم با پخش بخشهایی از مستند «قیصر ۴۰ سال بعد» ساخته مسعود نجفی همراه بود.نمایش سکانسهایی از فیلم «قیصر» بارها توسط علاقهمندان به مسعود کیمیایی که در سالن حضور داشتند، با تشویق همراه شد.
این تشویقها پس از پایان نمایش فیلم و ورود کیمیایی به سالن ادامه پیدا کرد تا مراسم با حضور این فیلمساز و اجرای اصغر نعیمی پس از حدود یک ساعت تأخیر بهطور رسمی آغاز شود.نعیمی این برنامه و همزمانی آن را با سالگرد نمایش «قیصر» به فال نیک گرفت و گفت که این فیلم خیلیها را عاشق سینما کرد.
در این مراسم از آنجا که کانون کارگردانان سینمای ایران متولی بزرگداشتآن بود، بیشتر کارگردانها روی سن رفتند و درباره مسعود کیمیایی صحبت کردند. محسن امیر یوسفی، تهمینه میلانی، سیروس الوند و فریدون جیرانی، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران ازجمله فیلمسازانی بودند که از کیمیایی گفتند. در پیامهای ویدئویی هم پیام تصویری اصغر فرهادی که کیمیایی را در برخی فیلمهایش ترکیبی از رماننویس و نقاش خواند و به ستایش از فصل معروف«ردپای گرگ» و حضور فرامرز قریبیان با اسب در میدان فردوسی پرداخت، مورد توجه حاضران قرار گرفت. فرامرز قریبیان بازیگر و دوست قدیمی کیمیایی هم که در فرانسه به سر میبرد، نامهای نوستالژیک خطاب به کیمیایی نوشته بود که توسط اصغر نعیمی قرائت شد.حامد بهداد بهعنوان بازیگری که تجربه حضور در «محاکمه در خیابان» و «جرم» را دارد، درباره خالق «قیصر» سخن گفت.جواد طوسی منتقد نیز متنی را در تحلیل و بررسی جایگاه کیمیایی قرائت کرد و علی ربیعی مشاور اجتماعی رئیسجمهور هم با اشارات فراوان به فیلمهای کیمیایی، این سینماگر را کنشگر مرزی خواند و بر هویت ایرانی آثارش تأکید کرد.
علی اوجی، تهیهکننده «خائنکشی» نیز از شروع فیلم تازه کیمیایی خبر داد و پس از صحبتهای کوتاه مسعود کیمیایی که مورد توجه حاضران قرار گرفت، رائد فریدزاده هم روی سن رفت و از جایگاه رفیع این سینماگر در تاریخ سینمای ایران سخن گفت.
در برابر حس این مردم هنوز هیچ کاری نکردهام
مسعود کیمیایی: خیلی خوش آمدید به 83سالگی من.ما امروزه درگیر سانسور نیستیم بلکه درگیر جنگ با تفکر هستیم. من بسیار نوشتم، نقاشی کردم و فیلم ساختم اما هنوز فکر میکنم در مقابل این حس و موجی که در دل این مردم وجود دارد هیچ کاری نکردهام. سؤالم این است که چرا این حس خاموش شده است؟ من بهدنبال روشن کردن این موج هستم.
جدال در بعدازظهر
جواد طوسی: سالگرد اکران فیلم «قیصر» یادآور جدال دیرینه سنت و مدرنیته و دستهبندیهای ناشی از آن است. برای من مسعود کیمیایی شمایل تاریخی قرص و محکمی است که در آثارش میتوان اصول اخلاقی را حس کرد و مفهوم درست واژگانی مانند قهرمان، عشق، دوستی و… بهمعنای واقعی در آثارش نمایان میشود.مسعود کیمیایی با نگاه تالیفی مختص خودش قصه نوازی میکند. برای من مسعود کیمیایی با شمار قابل توجه آثارش خود خود سینماست. او همچنان پایمردانه از عشق، جوانمردی و آرمان میگوید.
آنچه از «قیصر» آموختیم
فریدون جیرانی: ما از قیصر فهمیدیم که تصویر زبان سینماست. فهمیدیم پشت هر چیزی در سینما فکر، مضمون و مکاشفهای وجود دارد.
دیالوگهایی شنیدیم که تا آن تاریخ در سینمای ایران نشنیده بودیم. متوجه تأثیر موسیقی روی فیلم شدیم. با «قیصر» با سینمای فیلمسازی آشنا شدیم که از پرسه زدن در سینما میآمد.
تأثیرگذارترین کارگردان
اصغر فرهادی: هیچ فیلمسازی به اندازه آقای کیمیایی در سینماگر شدن درصد زیادی از فیلمسازان تأثیرگذار نبوده است. خیلیها با شور و هیجان فیلمهای آقایکیمیایی سینماگر شدند. سینما و آثار مسعود کیمیایی جدا از ویژگیهای زیباییشناسانه، نوعی شور و شوریدگی دارد.
«قیصر» سخنگوی جامعه بود
علی ربیعی: کیمیایی یکی از افرادی است که رفت و برگشت زیادی با جامعه دارد. به عقیده من هنرمند متاثر بر جامعه، تأثیرگذار بر جامعه، سخنگوی جامعه و میانجی اجتماعی است. آقای کیمیایی هر 4صفت را داراست. من سینمای پیش از «قیصر» را هم تقبیح نمیکنم اما متن اجتماعی که «قیصر» در آن رشد و تحولی که در سینما و جامعه ایجاد کرد، نتیجه ارتباط مسعود کیمیایی با جامعه است. «قیصر»
به عقیده من سخنگوی جامعه در آن دوره است.
به گزارش خبرنگار یکتا هنر، مراسم بزرگداشت مسعود کیمیایی کارگردان سینما عصر دوشنبه ۱۰ دی به همت کانون کارگردانان سینمای ایران همزمان با پنجاه و پنجمین سالروز اولین نمایش عمومی فیلم «قیصر» در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد. اصغر نعیمی اجرای این مراسم را برعهده داشت.
در این مراسم افرادی همچون رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی، علی ربیعی دستیار اجتماعی رئیس جمهور، سیروس الوند، حامد بهداد، تهمینه میلانی، شاهد احمدلو، فریدون جیرانی، محمد کارت، جواد طوسی و… حضور داشتند.
محسن امیریوسفی عضو کانون کارگردانان سینمای ایران در این مراسم گفت: اکنون باید آقای فریدون جیرانی اینجا تشریف میآوردند زیرا ایده اولیه برگزاری این مراسم را ایشان مطرح کردند. اسم استاد کیمیایی قسمت مهمی از تاریخ سینمای ایران است. ایشان یکی از بزرگانی هستند که در دهه تکرارنشدنی چهل توانستند خودنمایی کنند و فیلم «قیصر» استاد، سینمای ایران را به قبل و بعد از خودش تقسیم کرد.
وی تصریح کرد: آقای کیمیایی سایه شما بالای سر ما مستدام باشد. امروز جای دوستان و همکاران شما ازجمله استاد داریوش مهرجویی و همسرشان، عباس کیارستمی، علی حاتمی، بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، مازیار پرتو، ناصر ملک مطیعی، جمشید مشایخی، اسفندیار منفردزاده و … خالی است.
فرامرز قریبیان نامهای به مناسبت بزرگداشت مسعود کیمیایی نوشته بود که در آن از خاطرات قدیمی دوستی و همکاری با مسعود کیمیایی یاد کرده بود. اصغر نعیمی این نامه را برای حاضران خواند. بخشی از این نامه بدین شرح است: «مسعود جان خیلی ها آمدند و رفتند اما تو صادقانه ماندی و ساختی. بمان مسعود جان که سینمای ایران نیازمند توست. منتظر فیلم جدیدی از تو هستم که سینمای ایران حیاتش را مدیون توست.»
کیمیایی و پایبندی بر عهد قدیمی
در ادامه مراسم ویدیویی از اصغر فرهادی کارگردان ایرانی پخش شد. وی در این ویدیو عنوان کرد: انتخاب چنین شبی برای برگزاری بزرگداشت آقای کیمیایی برای من معنای بزرگی دارد به این دلیل که پس از نزدیک به ۶۰ سال کسی که گامهای اولیه را برداشت همچنان حضور پویایی دارد و در مسیر اولیه و عهدی که بر سر باورهایش بسته، مانده است. او پس از این سالها و در شرایط مختلف کشور بر سر باور و عهد قدیمی خودش مانده است. این تداوم بسیار ستایش برانگیز است.
این کارگردان بیان کرد: هیچ فیلمسازی به اندازه آقای کیمیایی در سینماگر شدن درصد زیادی از فیلمسازان تاثیرگذار نبوده است. خیلی ها با شور و هیجان فیلمهای آقای کیمیایی سینماگر شدند. سینما و آثار مسعود کیمیایی جدای ویژگیهای زیباییشناسانه، نوعی شور و شوریدگی دارد. ما برای بررسی آثار ایشان باید این شوریدگی و به هم ریختگی را درک کنیم. فیلم های زنده یاد داریوش مهرجویی نیز این شوریدگی را داشت.
فرهادی با اشاره به اینکه آقای کیمیایی مانند یک رماننویس و نقاش فیلم میسازد، گفت: آقای کیمیایی آدم بسیار بامعرفتی است و من این ویژگی را در رابطه شخصی که با ایشان داشتم، فهمیدم. آقای کیمیایی به امید دیدار دوباره شما در تهران.
دیگر فرزندی مانند کیمیایی متولد نمیشود
حامد بهداد بازیگر سینما نیز تصریح کرد: هربار که میخواستم با استاد کیمیایی صحبت کنم همان ابتدا در مواجهه با میزان زیاد شور و استعداد ایشان از سخن باز میماندم و متوجه میشدم که کلام من عقیم است.
وی تاکید کرد: نوش جان بنده و دیگر بازیگرانی که جلوی دوربین شما بازی کردیم.
اگر «قیصر» نبود سینما به بیراهه میرفت
سیروس الوند کارگردان سینما دیگر سخنران مراسم بود و گفت: من در زندگی آنقدر که درباره آقای کیمیایی صحبت کردهام، درباره خودم حرف نزدهام!
وی تاکید کرد: اگر ما «قیصر» را نداشتیم سینما در دهه ۴۰ به بیراهه میرفت. «قیصر» مانند یک سیلی در آن سالها به صورت سینمای ایران خورد. نسل ما خیلی از مسعود کیمیایی آموخت و خوشحالیم که سایه ایشان بر سر ما است.
علی ربیعی، جواد طوسی، تهمینه میلانی، علی اوجی و رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی نیز سخنرانی کردند. همچنین، فریدون جیرانی کارگردان و رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران در این مراسم یادداشتی درباره فیلم «قیصر» قرائت کرد.
همچنین، در این مراسم ویدیویی از محمد رسول اف پخش شد. محمد صالح علا شاعر نیز پیامی برای مراسم بزرگداشت مسعود کیمیایی ارسال کرد.
به هشتاد و سه سالگی کارگردان قیصر خوش آمدید!
در ادامه مسعود کیمیایی عنوان کرد: خیلی خوش آمدید به هشتاد و سه سالگی من. تمام هنرمندان جهان یک نفر هستند و آن یک نفر تو هستی من. ما هنرهای جهان هستیم اما بیان نمیشویم. در همین کانون کارگردانان، کارگردانان خوبی وجود دارند که بیان نمیشوند. چرا باید محمد رسول اف از آن سوی جهان برای من پیام بفرستد؟
وی افزود: ما امروزه درگیر سانسور نیستیم بلکه درگیر جنگ با تفکر هستیم. من بسیار نوشتم، نقاشی کردن و فیلم ساختم اما هنوز فکر میکنم در مقابل این حس و موجی که در دل این مردم وجود دارد هیچ کاری نکرده ام. سوالم این است که چرا این حس خاموش شده است؟ من به دنبال روشن کردن این موج هستم. درود میفرستم به کانون کارگردانان و بابت برگزاری این مراسم تشکر میکنم.
