به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از سایت خانه تئاتر، باغچهبان اولین کودکستان ایرانی تحت پوشش وزارت معارف آن زمان را متاثر از کودکستانی ارمنی در تبریز و به سال 1301 به نام باغچه اطفال تاسیس کرد و به جابر باغچهبان تغییر نام داد. او میگوید: «تا پایان سال 1301 در دبستان بلوری در تبریز خدمت کردم. اواخر سال دوم خدمتم بود که آقای فیوضات در راس اداره فرهنگ آذربایجان قرار گرفت. او از پیشینه کارهای من اطلاع داشت. روزی مرا پیش خود خواند و پرسید: آیا درست است که در ممالک مترقی برای تربیت خردسالان سه چهار ساله بنگاههایی وجود دارد؟ من شنیده بودم در پایتخت روسیه چنین بنگاههایی وجود دارد ولی به چشم خود ندیده بودم. همین مطلب را به آقای فیوضات گفتم. ایشان گفتند که ارمنیها در تبریز چنین موسسهای دارند و اضافه کردند که میخواهند بنگاه مشابهی تاسیس کنند. آیا من میتوانم اداره آن را برعهده بگیرم؟ به ایشان اطمینان دادم اگر آن را تاسیس کنند، ایشان و من پشیمان و شرمنده نخواهیم شد.»
باغچهبان بچهها را به دنیایشان بازگرداند. با آنها مثل خودشان حرف میزد. برایشان شعر و داستان میخواند، با آنها نمایش راه میانداخت و از این راه به آنها آموزش میداد. در این فضای آموزشی جدید او فعالیتهایی را آغاز کرد و در آموزشگاههای بعدی آنها را ادامه داد که بسیار شبیه به فعالیتهای نمایشی در زمینه نمایش خلاق است. بنابراین میتوان او را اولین فعال نمایش خلاق در ایران دانست. اساس آموزش باغچهبان بر پایه بسترسازی برای کسب آگاهی و شناخت توسط خود کودک و آمیختن آموزش با پرورش بود. بنابراین زمینهای فراهم میساخت تا کودکان بتوانند تجربه عملی بیشتری داشته باشند و در این شیوه، بازی و نمایش بخش جداییناپذیر بود. او از همان امکانات اندک کلاس درس مانند میز و نیمکت، تعداد دانشآموزان، در و پنجره ها و… برای آموزش استفاده میکرد. حتی در بررسی عکسهایی که از آن دوران باقی است و نیز با توجه به توانایی او در نجاری به نظر میرسد علاوه بر وسایل کمک آموزشی به تهیه میز و صندلی مناسب با جثه کودکان نیز اهمیت میداد و چه بسا این میز و صندلیها هم ساخته دست او باشد.
برگرفته از صفحه 24 و 25 کتاب شماره 2 توکا نوشته مژگان وثوقی کارشناس ارشد پژوهش هنر و مربی نمایش خلاق- به کوشش فائزه فیض شیخالاسلام- انجمن صنفی سراسری تئاتر کودک و نوجوان ایران