به گزارش  سینمایی نیوز، «مجید عراقی» کارگردان نمایش «دشمن خدا» از بخش مسابقه تئاتر ایران چهل و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، که پنج شنبه 5 بهمن ماه 1402 در دو نوبت 16:30 و 18:30 به مدت 60 دقیقه در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه رفت، در گفت و گو با خبرنگار تئاتر سینمایی نیوز، درباره علت نامگذاری این نمایش‌نامه اظهار داشت: نمایشنامه را سال ۹۳ آقای “عماد الدین رجب لو” بر مبنای آن ضرب المثل معروف «دروغ گو دشمن خداست» نوشتند و در گرگان تا سال ۹۵ و ۹۶ اجرا و حضور جشنواره ای داشتند که من از ایشان خواهش کردم اجازه ی بازتولید کار را به بنده بدهند.

این هنرمند عرصه نمایش افزود: بعد از حضور در ۱۵ نمایش به عنوان بازیگر که عموما به جهت فیزیک و هندسه چهره ام، فضای ترسناک و فانتزی داشتند، یک نمایش ساده رئالیستی کار کردیم. مهم ترین چالش من، در آغاز، کار با ۲ کودک ۸ ساله بود ولی بعد تر، به بهترین تجربه ام تبدیل شد. فضای اصلی و زمینه ای این نمایش بر اساس صفت دروغ است و این که چه اتفاقی می افتد تا در وهله نخست به گفته ها شک می کنیم، دروغ رخنه می کند و برای رفع یک مشکل دروغ می گوییم.

این بازیگر و کارگردان تئاتر درباره موضوع این نمایش‌نامه بیان داشت: نمایشنامه “دشمن خدا” از ۲ اپیزود تشکیل شده که اپیزود اول «دبستان دخترانه»، داستان ۲ دانش آموز دختر ۸ ساله است که بر سر یک برگه انشاء دعوا دارند و هر دو مشخصات دقیقی از این برگه انشاء دارند و ناظم و مخاطب باید قضاوت کنند که کدام یک دروغ می گویند. در اپیزود دوم «پادگان نظامی»، نیز که بر مبنای موضوع دروغ شکل گرفته و ۲ سرباز، نیمه شب وقتی فرمانده در پادگان نیست با هم دعوا می کنند و ‌‌کتف یکی از آن ها می شکند و هر کدام دیگری را مقصر می داند و زیر سوال می برد و فرمانده و مخاطب باید قضاوت کنند چه کسی دروغ و چه کسی راست می گوید.

وی درباره علت پرداختن به سوژه دروغ تصریح ساخت: دروغ، دغدغه شخصی من برای تولید این نمایش است که از کودکی با آن دست و پنجه نرم کردم. تصمیم گرفتم دروغ نگویم حتی اگر زیان های سنگینی برای من داشته باشد و این گونه، حال من، بهتر است. دروغ یکی از هفت گناه کبیره است و در بسیاری از روایات می خوانیم که سر منشاء ۶ گناه دیگر نیز به یک شکلی به دروغ بر می گردد. در واقع شروع همه گناهان با دروغ است. معضل دروغ، اتفاق فاجعه باری است و در مدت یک تا دو سال حل نمی شود و مسئله زمان بری است تا دوباره به هم اعتماد کنیم و اعتماد ها، بازگردد.

 وی در اشاره به ویژگی‌های این نمایش یادآور شد: بازی این ۲ دختر خردسال خیلی کار سختی است. در مدیوم های مختلف از سریال های تلویزیونی تا سینمای کوتاه، بازی دختر بچه ها یک طنازی و لطافت دخترانه دارد اما ما به هیچ وجه، این گونه برخورد نکردیم و سعی داشتیم به مانند آدم بزرگ ها، جواب پس بدهند. حال باید دید تا چه اندازه موفق شدیم مخاطبان، بازی این ۲ کودک را به مثابه تمامی اقشار که درگیر موضوعِ دروغ شدند ببینند. دیگر آن که روایت و اجرای ساده ای در داستان این نمایش داشتیم و درگیر امور آوانگارد و پیچیده نشدیم. از عوامل: نویسنده و مشاور کارگردان: عمادالدین رجب لو، طراح صحنه: سمیرا سرچاهی، طراح پوستر: مجید سیادت، مجری طرح: سعید سیادت، دستیاران کارگردان: سیده دریا صادقی و عطیه جنگی، مدیر تولید: احمد مدیری، طراح نور و لباس و کارگردان: مجید عراقی، بازیگران: سیده اسوه صادقی، حامد فعال، امیر محمد درویش، نفس جافری، ضحا رجایی فر و علی غریب، مجید عراقی تشکر می کنم.

او در همین ارتباط اضافه کرد: به سالن خصوصی عمارت نوفلوشاتو مراجعه داشتیم و مدیریت عمارت آقای نامور لطف داشتند و ما توانستیم ۱۸ تا ۱۹ اجرا آن جا داشته باشیم و باقی هزینه ها را صرف تولید کنیم. این متن و اثر را برای تولید انتخاب کردیم که دکور و لباس و گریم آن چنانی نداشته باشد و در غیر این صورت اگر این موارد سنگین بود، حتی نمی توانستیم با پول پیش اجاره خانه مان هم کاری را تولید کنیم. من حقیقتا این درخواست را دارم اگر مدیران دغدغه تولید و حمایت از تئاتر را دارند، حتما بودجه ای تخصیص دهند به گونه ای که شورایی تشکیل دهند، متون را بخوانند، نمایش های تولید شده را ببینند و با توجه به کیفیت آثار تخصیص بودجه نمایند تا کار ها، بیشتر اجرا داشته باشند و دیده شوند.

او تاکید کرد: همین الان با وجودی که در عمارت نوفلوشاتو و تالار قشقایی اجرا داشتیم ۳۰ نفر از دوستان به من می گویند چه مقدار اجرا های کمی داشتید و آیا نمی خواهید اجرا های دیگری داشته باشید. از خدای من است که اجرا های بیشتری داشته باشم اما با چه آورده و پشتیبانی، اجرا روی صحنه ببرم. سخن بنده این است که حمایتی از مرکز و دولت بشود تا اگر اجرایی خوب است بدون آن که ادعایی داشته باشیم، حمایت شود تا مردم بیشتری آن تئاتر را ببینند. امیدواریم اتفاقات خوبی در این جشنواره برای گروه تئاتری نمایش “دشمن خدا” بیفتد تا برنامه ریزی برای دور سوم اجرا ها داشته باشیم.

 «مجید عراقی» در بخش پایانی صحبت های خود با اشاره به طرحی صحنه این نمایش خاطر نشان ساخت: این نمایش دکور خیلی ساده ای دارد و در این گذر، نیم نگاهی به نمایش ایرانی داشتیم که بازیگران روی صحنه هستند و به نوبت به اجرای نقش می پردازند. در طراحی نخستین، شن و ماسه روی زمین بود که متاسفانه به دلایل مختلف امکان پذیر نشد و یک کفپوش به رنگ خاک انتخاب کردیم تا از پس این قضیه، بر آمدیم. سیب هم نماد های مختلفی در طول تاریخ برای انسان داشته است و در انتها می بینیم سایه ی سیب ها، هر هفت بازیگر نمایش را احاطه می کند و به گونه ای که نوع انسان، همه گی، اسیرِ سیبِ سایه ها می شوند و راه فراری ندارند. سیب می تواند داستان آدم و حوا باشد که اولین گناه انسان از طریق سیب شکل گرفته است و همه ما انسان ها اسیر این مسئله می شویم.

چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با ریاست کاظم نظری و دبیری مهدی حامدسقایان، از ۲۷ دی تا ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ در تهران در حال برگزاری است.

گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا
عکس: الهام سادات روئین تن