به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از روابط عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، نقل از خبرگزاری فارس، یکی از وجوه اعتبار برای رویدادهای سینمایی در اقصینقاط جهان، دامنه دربرگیری و گستره میزبانی آنها از فعالان سینمایی کشورهای مختلف است. از همین زاویه هم استفاده از پسوند «بینالمللی»، برای برگزارکنندگان هر رویدادی جذاب است. اما چه زمانی میتوان یک رویداد را به معنای واقعی «بینالمللی» توصیف کرد؟شاید در نگاه اول، پاسخ به این سوال معطوف به ترکیب مهمانان خارجی هر رویداد و سطح اعتبار آنها در سینمای حرفهای دانسته شود اما علاوهبر این، آنچه اهمیت دوچندان دارد، «هویت بینالمللی» است. هویتی که فراتر از ترکیب آثار و فهرست مدعوین یک رویداد، جهتگیریهای کلان آن را هم دربر میگیرد.جشنواره فیلمکوتاه تهران که در آستانه برگزاری چهلویکمین دوره قرار دارد، یکی از معتبرترین رویدادهای سینمایی در ایران بهحساب میآید که در کنار قدمت بالای برگزاری، طی چهاردهه گذشته توانسته است گامبهگام هویت بینالمللی خود را تقویت کند.
مختصات بینالمللی یک رویداد
مهرماه سال 1400 و در آستانه برگزاری سیوهشتمین جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران بود که خبری به نقل از دبیر وقت این رویداد، تبدیل به مهمترین خبر سینمایی در محافل رسانهای شد. سیدصادق موسوی در نشست خبری جشنواره سیوهشتم اعلام کرد: «امسال در بخش بینالملل توانستیم تنها جشنواره دارای تایید اسکار (اسکار کوالیفاید) در ایران شویم. ضمن این که میان کشورهای مسلمان فقط ایران، مصر و ترکیه از چنین امتیازی برخوردارند.» و این دستاورد بزرگی برای جشنوارهای بود که 37 دوره پیاپی، اهالی سینمای کوتاه ایران، پای اعتبار آن ایستادند و بالاخره این اعتبار توانست مورد تأیید آکادمی اسکار هم قرار بگیرد.
مروریبر آمار ثبتنام در بخش بینالملل جشنواره فیلمکوتاه تهران، حکایت از آن دارد که آمار متقاضیان این بخش که تا پیش از دوره سیوهشتم در حوالی چهار هزار درخواست بود، بلافاصله پس از ورود این رویداد به فهرست جشنوارههای مورد تأیید اسکار، به عدد 5 هزار ثبتنام رسید و سیرصعودی در این بخش بهگونهای بود که بهرغم تمام حواشی و سمپاشیهای داخلی و بینالمللی در سالهای 1401 و 1402، رکورد متقاضیان بخش بینالملل جشنواره در دوره چهلم از مرز 7 هزار هم عبور کرد.
حالا جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران، علاوهبر جایگاهی که بهعنوان معتبرترین ویترین رونمایی از استعدادهای تازه در خانواده سینمای کوتاه ایران دارد، در حوزه منطقهای و بینالمللی هم به یک رویداد کلیدی تبدیل شده است. برای درک دقیقتر اهمیت ترکیب فیلمسازان بینالمللی متقاضی حضور در جشنواره تهران، بد نیست به این آمار که مربوط به جشنواره سال گذشته است، رجوع کنیم؛ کشورها اسپانیا با 913 اثر، هند با 553 اثر، فرانسه با 494 اثر، آمریکا با 448 اثر و چین با 367 اثر فیلم 5 کشور صدرنشین در جدول متقاضیان حضور در بخش مسابقه سینمای بینالملل جشنواره فیلم کوتاه تهران هستند که همین ترکیب بهخوبی نشاندهنده دامنه اعتبار این رویداد در کشورهای صاحب صنعت سینما محسوب میشود.
البته این نکته هم قابل تأکید است که از ابتدای شروع به کار شورای اجرایی همین دوره گذشته جشنواره، توجه ویژه به منطقه غرب آسیا و همسایگان و همفکران ایران در امور بینالملل مورد تاکید بود و این مهم با مکاتبات و ارتباطات با نهادها و سازمانهای مربوطه در داخل و در کشورهای همسایه به وقوع پیوست که باعث شد در بین آثار رسیده افزایش چشمگیر سهم فیلمهای منطقه را شاهد باشیم؛ از میان کشورهای همسایه ترکیه با 4 اثر، افغانستان و عراق با یک اثر در بخش بینالملل چهلمین جشنواره حضور داشتند.از نظر اعتبار فیلمهای راهیافته به جشنواره هم میتوان به نمایش فیلمهایی همچون «سوزی در باغچه» از جمهوری چک، «از طرف ما» از ایتالیا، «یک روز روشن آفتابی» محصول مشترک چین و آمریکا، «سیمو» از کانادا، «اگرچه شب است» محصول مشترک اسپانیا و فرانسه، «وقتی جنگ تمام شود» از ایتالیا و «معدود» از ایسلند در دوره گذشته جشنواره فیلمکوتاه تهران اشاره کرد.
اعتبار جهانی از نگاه مهمانان
فارغ از ترکیب فیلمهای راهیافته، روایت سینماگران بینالمللی حاضر در این رویداد هم میتوان موید اعتبار بینالمللی آن باشد. مایا کاستا کارگردان ایتالیایی فیلم «مانگاتا» که سال گذشته در چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران حضور داشت، به تازگی در گفتوگویی درباره تجربه حضور خود در جشنواره تهران گفته است: «لحظات زیادی را میتوانم نام ببرم اما من واقعا از مراسم اختتامیه جشنواره شگفتزده شدم.انتظار نداشتم که پایان این رویداد به این اندازه بزرگ و تاثیرگذار باشد.»
این کارگردان ایتالیایی درباره فضای حاکم بر جشنواره تهران هم گفته است: «به نظرم جشنواره فیلم کوتاه تهران رویداد مهمی است که هم توسط حرفهایهای سینما و هم عاشقان فیلم بسیار مورد احترام قرار دارد. به نظر میرسید که مخاطبان جشنواره بعد از تماشای فیلمھایی که دیده بودند، با علاقه و با شناخت صحبت میکردند. همچنین خبرنگاران زیادی را دیدم که در حال انجام مصاحبه بودند و خودم ھم در چند گفت و گو شرکت کردم.» آندری کرچتوف کارگردان سینمای روسیه هم دیگر فیلمسازی است که سال گذشته با فیلم کوتاه «خانهای که داشتیم» در چهلمین جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران حضور داشت. این فیلمساز روس هم درباره تجربه خود از حضور در این جشنواره گفته است: «من پیش از حضور در این جشنواره هر از گاهی خواب میدیدم که به تهران آمدهام چون دوستانی در اینجا دارم و همیشه مرا به ایران دعوت میکردند.
در مورد جشنواره فیلمکوتاه تهران هم زیاد شنیده بودم، اما تصور نمیکردم به بهانه این رویداد بتوانم حضور در ایران را تجربه کنم و بابت آن از تیم تبلیغات فیلمم سپاسگزارم.» ایبادیلا آجیبایف کارگردان سینمای قرقیزستان هم که سال گذشته با مستند کوتاه «پستچی» در چهلمین جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران حضور داشت درباره این رویداد معتقد است: «جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران رویدادی بسیار شناختهشده در منطقه است و در سراسر جهان از اعتبار بالایی میان اهالی سینمای کوتاه برخوردار است. از همین رو راهیابی فیلم ما به فهرست آثار منتخب این رویداد در دوره چهلم که سال گذشته برگزار شد، برایمان افتخار بزرگی بود. ما از طریق تیم تبلیغات خود در قرقیزستان توانستیم با جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران بیشتر آشنا شویم و ارتباط بگیریم. این رویداد، از معدود جشنوارههایی است که در آن فیلمهای کوتاه خوب و باکیفیت نمایش داده میشود و واقعا دوست دارم همه آثار ارائه شده در این رویداد، فرصتی برای نمایش بر پردههای بزرگ را هم بهدست بیاورند.»
جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران، به پشتوانه همین اعتبار بینالمللی حالا در آستانه برگزاری دوره چهلویکم قرار گرفته است؛ جشنوارهای که امسال در بخش بینالملل خود، توجه ویژهای به فناوریها نو در فیلمسازی و مشخصا «هوش مصنوعی» هم نشان داده است تا در راستای توسعه «هویت بینالمللی» خود، رویدادی کاملا بهروز و منطبق با تحولات صنعتی سینمای جهان باشد.
چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد.