محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، مهدی آذرپندار مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران، حبیب ایل بیگی معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، سید ضیا هاشمی رییس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان سینما، مجید زین العابدین مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، فریبا کوثری، ابوالفضل پورعرب، پرویز شیخ طادی، هاشم میرزاخانی، فرید سجادی حسینی، داریوش یاری، بهروز شعیبی، محمدرضا عباسیان، انسیه شاه حسینی، علی اوجی، فریبا نادری، هومن حاجی عبداللهی، ارسطو خوش رزم، کامران حجازی، محمدحسین فرحبخش و تهیه کنندگان، کارگردانان و عوامل فیلم های سینمایی از حاضران در این مراسم حضور دارند.

در ابتدای برنامه و پس از پخش سرود ملی و قرائت قرآن، نمایش گروهی سیمرغ برای حضار به اجرا درآمد و سپس محمد سلوکی به عنوان مجری مراسم روی سن حاضر و به حضار خوش آمد گفت.

سپس مجتبی امینی دبیر این دوره جشنواره برای سخنرانی روی سن تالار وحدت حاضر شد.

مجتبی امینی دبیر چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ضمن خوشامدگویی به مهمانان، مدیران و مسئولان گفت:
«خانم ها آقایان
هنرمندان عزیز سلام
به افتتاحیه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر خوش آمدید. آغاز دهه مبارک، فجر و فرا رسیدن جشن‌های چهل و ششمین طلوع خورشید انقلاب اسلامی را تبریک عرض میکنم. بهانه این گردهمایی و سرور جمعی، سینمای شریف و اخلاقی ایران عزیز ماست. سینمایی که از پیروزی انقلاب اسلامی از نو متولد شد و امروز شاهد درخشش آن هستیم. سینمایی همچون سرو، بالابلند و زیبا، چشم دوخته به آسمان. سینمایی که پرسشگر، مطالبه گر و جوینده است، اما ناامید و سیاهنما نیست. سینمایی که در آن می‌شود غم و شادی، افتخار و سربلندی این مردم را دید. سینمای همه مردم ایران در هر کجای این سرزمین باشکوه که روزگار می گذرانند.
در ده روز آتی در بخش ملی چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، ضیافتی پرشور چشم به راه دوستداران هنر سینماست. آثاری متنوع و جسورانه، فیلم‌های کمدی، آثار دفاع مقدس فیلم‌های خانوادگی و آثاری با مضامین بکر، روی پرده خواهند رفت. این گوناگونی کم نظیر و غبطه برانگیز است.
در بخش بین الملل بیش از ۷۰ کشور جهان، همراه ما در این رویداد هستند و میهمانان و چهره‌های مختلفی در جشنواره حضور دارند.سینماگران عزیز! خالقان این چشم انداز روشن، خانواده بزرگ سینمای ایرانند. آنها که امشب در کنارشان هستیم و دیگرانی که در این ده روز به ما خواهند پیوست. خانواده محترم سینما، که اختصاص یک سینمای ویژه به آنها، در این دوره نشان دهنده نگاه حمایتی دولت سیزدهم به این قشر و اهمیتشان در معادلات فرهنگی امروز است.
جشنواره چهل و دوم، پلی است بین مردم، اکران و سینما. شور و شوقی که در یک سال اخیر در سینماها دیدیم، حمایت از سینمای مردم پسند را ضروری کرده است، پس این دوره هم به آثار خانوادگی و هم فیلم‌های کمدی به طور ویژه، نگاه کرده‌ایم و دیگر، جایشان در جشنواره خالی نیست. آنچه در جشنواره نمایش خواهیم داد نوید یک سال پررونق برای سینمای ایران را می‌دهد، منتظر بهاری پر مخاطب هستیم.
امشب، پس از مدتها آیین افتتاحیه را برگزار کردیم تعدد برنامه های جشنواره و بخش‌های مختلف باعث شد، برای پرهیز از طولانی شدن رویدادها، به افتتاحیه فکر کنیم. امشب و در کنار شما، از یک عمر فعالیت هنری چهار سینماگر بزرگوار قدردانی می‌کنیم. سنت نیک پاسداشت بزرگان را از یاد نبرده‌ایم و به آنان ادای احترام خواهیم کرد. همچنین در بخش مسابقه سینمای مستند‌ فیلم کوتاه و تبلیغات سینمای ایران، برگزیدگان را معرفی خواهیم کرد.

جشنواره فیلم فجر، همواره محل تولد نسل تازه فیلمسازان و بازیگران بوده است،امسال هم شاهد کشف پدیده ها هستیم و خوشحالیم که فعالیت نسل جدید مانع از حضور دیگر نسل‌های فیلمسازی و بازیگری نشده است. به این چشم انداز که نگاه کنیم جز امید و رونق چیزی نخواهیم دید.
سرافرازانه به مسیر پیش رو چشم میدوزیم و برای خانواده ی بزرگ سینمای سربلند ایران، روزهایی روشن آرزومندیم.»

پس از سخنان مجتبی امینی دبیر این دوره از جشنواره و در ادامه برنامه، کلیپی از آماده سازی و روند برگزاری چهل و دومین جشنواره، نشست خبری و … پخش شد.

محمد سلوکی در ادامه برنامه گفت: در ایام دهه فجر، در طول سال‌های بسیار، جشن‌های مختلفی رقم خورده است اما در سینما جدیت این ایام متفاوت است چرا که آنچه سینماگران در آثار خود به نمایش می‌گذارند؛ به نمایش گذاشتن فرهنگ این مرز و بوم است.

در ادامه این آیین افتتاحیه، کلیپی با حال و هوای انقلاب اسلامی برای حضار در سالن پخش شد.

مجری این مراسم گفت: یادآوری نام هنرمندان بزرگی که روی این صحنه درخشیدند و لذت تجربه خیلی از چیزهایی که برای ما محال بوده و با معجزه سینما برای ما ساختند، همیشه باقی است. گرچه مرگ وجود دارد ولی ما یاد و خاطره همه درگذشتگان را گرامی می داریم.

در ادامه کلیپی از درگذشتگان سینما و هنر ایران پخش شد و یاد و خاطره این عزیزان سفر کرده را در خاطر حضار تداعی کرد.

در بخش دیگر این مراسم افتتاحیه، کلیپ بخش تبلیغات سینمایی و معرفی هیات انتخاب و داوران این بخش، پخش شد و هیات داوران روی صحنه آمدند.

تندیس بهترین آنونس و تیزر به امید میرزایی برای فیلم «فسیل» و «تصور» اهدا شد.

تندیس بلورین بهترین پوستر به محمدتقی پور برای پوستر فیلم «فسیل» رسید.

سیمرغ بلورین بهترین عکس به محمد بدرلو برای مجموعه عکس‌های فیلم «سه کام حبس» اهدا شد.

در ادامه آیین افتتاحیه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، ویدئویی از فیلم‌های حاضر در این دوره جشنواره پخش شد.

محمد سلوکی در ادامه مراسم گفت: قرار است امشب هم یاد بگیریم و هم یادآوری و ابراز احساسات و تشکر کنیم؛ از پیشکسوتانی که سال‌ها برای ما و سینمای ایران زحمت کشیدند و این بخش که به تقدیر از ابوالفضل پورعرب، یکی از جذاب‌ترین ستاره‌های ادوار سینمای ایران، تعلق دارد.

پس از سخنان مجری، کلیپی از هنرنمایی ابوالفضل پورعرب پخش و با تشویق حاضران در سالن همراه شد.

در ادامه مجتبی امینی، محمدحسین فرحبخش و سیدضیا هاشمی روی صحنه آمدند تا مراسم بزرگداشت ابوالفضل پورعرب را برگزار کنند و این بازیگر با تشویق و ابراز احساسات حضار روی صحنه آمد.

ابوالفضل پورعرب با حضور روی سن بیان کرد: خیلی خوشحالم که یک سال دیگر در کنار شما هستم. حرف سال قبل خود را تکرار می‌کنم که جوان‌ها ممکن است اشتباه کرده باشند، ولی باید بخشید. خیلی خوشحالم که در خدمت شما هستم و ممنونم که من را قابل دانستید و از همه تشکر می‌کنم.

در ادامه این برنامه، کلیپی از مسابقه بین‌الملل پخش شد.

پس از پخش ویدیوی بخش بین‌الملل، محمد سلوکی مطرح کرد: در شب بزرگداشت‌ها و ادای احترام به بزرگان سینمای ایران، شما را دعوت می‌کنم به دیدن ویدیویی که متعلق به یکی از بزرگان است؛ فردی که مخاطبان و همکارانش را ارزشمند می‌شمارد و در منش او، کلید واژه احترام بسیار پررنگ است.

در ادامه آیین افتتاحیه و بزرگداشت فریبا کوثری، کلیپی از هنرنمایی‌های این بازیگر و برش‌هایی از صحبت او برای حضار پخش شد.

پس از پایان کلیپ و در میان تشویق حاضران در سالن، فریبا کوثری روی صحنه آمد و تجلیل شد.

فریبا کوثری در سخنانی گفت: خیلی خوشحالم که در این روزها و در سی و هفتمین سال‌ فعالیت سینمایی خود در خدمت شما هستم. اول از خانواده سینمایی ام برای این حضور و بودن تشکر می‌کنم و بعد از آن از خانواده‌ام به دلیل تحمل روزهایی که به هر حال کمتر در کنارشان بودند و آنها همراهی‌ام کردند. در آخر، از خودم و زنان سینما که پا به پای مردان در بازیگری، نویسندگی، کارگردانی و همه ارکان سینما علیرغم برخی تبعیض‌ها ماندند و درخشیدند، سپاسگزارم.

در ادامه، هیات داوران بخش بهترین فیلم کوتاه داستانی روی سن آمدند تا از برگزیده بخش فیلم کوتاه داستانی تجلیل کنند.

در این بخش، دیپلم افتخار به فیلم کوتاه «یوفو» به کارگردانی سیدحامد حسینی و سید مهدی حسینی اهدا شد.

تندیس بلورین بهترین فیلم کوتاه داستانی به فیلم کوتاه «شریف» به کارگردانی محمد علیزاده‌فرد رسید.

محمد علیزاده‌فرد پس از دریافت جایزه خود گفت: خداوند را شاکرم و از خانواده، همسر، دخترم و انجمن سینمای جوانان ایران تشکر می‌کنم که اگر نبودند و از تولید فیلم کوتاه که شریف است، حمایت نمی کردند، این فیلم ساخته نمی‌شد. به مدیران و بزرگان سینما که اینجا حضور دارند، می خواهم بگویم عنایت خود را از فیلم کوتاه دریغ نکنند، چراکه هرچقدر این حمایت بیشتر باشد، سینمای متعالی‌تری خواهیم داشت.

در ادامه این برنامه، نمایشی با موضوع غزه برای حضار پخش شد و احسان یاسین خواننده جوان قطعه‌ای را اجرا کرد.

اعضای هیات انتخاب و داوران بخش سیمرغ بلورین بهترین فیلم مستند بلند روی سن آمدند و دیپلم افتخار این بخش به آخرین «کوسه نهنگ» به کارگردانی رامتین بالف اهدا شد.

سیمرغ بلورین مستند بلند نیز به مستند «قوی دل» به کارگردانی علی فراهانی صدر اهدا شد.

محمد سلوکی در بخش دیگر این برنامه گفت: اکنون وقت ادای احترام به مرد هنرمندی است که در سینما بسیار مورد احترام است. کسی که جوانمردی و سخت کوشی و تخصص او در زمینه‌های مختلف مشهود است‌. یک کارگردان و طراح صحنه، یک اندیشمند و انسان دغدغه‌مند اینک در مقابلتان روی صحنه خواهد ایستاد.

در ادامه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، مجتبی امینی دبیر جشنواره روی سن آمدند و با اهدای لوح تقدیر و تندیس جشنواره از پرویز شیخ طادی تقدیر کردند.

پس از سخنان مجری، کلیپ بزرگداشت پرویز شیخ طادی که برش‌هایی از صحبت‌های وی و آثار این کارگردان بود، پخش شد.

در ادامه محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، مجتبی امینی دبیر جشنواره فجر ۴۲ روی سن آمدند و با اهدای لوح تقدیر و تندیس جشنواره از پرویز شیخ طادی تجلیل کردند.

در ادامه مراسم، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی گفت: در آستانه یکی دیگر از جشنواره‌های فجر هستیم. همچنین در آستانه عید سعید مبعث و نزول قرآن هستیم و امیدوارم این اعیاد بر شما مبارک باشد.

وی افزود: خوشحالم که بعد از چند سال افتتاحیه‌ای برای این جشنواره برگزار می‌شود. جشنواره فجر، یک رویداد ملی و رهایی از بندهاست. این نکته مهم است که ما به انقلاب اسلامی و دستاوردهای بزرگ آن می‌بالیم. جشنواره‌ها افتخارشان این است که با این عنوان قرآنی یعنی فجر مزین هستند.

وزیر ارشاد خاطرنشان کرد: مردم ایران در طول این سال‌ها بر پای آرمان‌های خود ایستاده‌ و از آن محافظت کرده‌اند. سینمای ایران بر پای امید و اخلاق ظهور و بروز کرده است که مجموعه فیلم‌های این دوره نیز با این ویژگی‌ها شناخته می‌شوند.

اسماعیلی تاکید کرد: ما پیشتاز عرصه فرهنگ در منطقه هستیم، ریشه‌های چندساله داریم و از هویت، خط، دین، مذهب و همه مناسک و آیین‌های ملی صیانت می کنیم. سینما و هنر مهمترین ابزار برای اعتلای همه این داشته‌های مردم ایران است. حیا، عفت و پوشش یکی از افتخارهای لاینفک زندگی ایرانیان است و در پژوهشی که در پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات صورت گرفت، ۸۵ درصد مردم ایران خود را حامی این نماد ملی و دینی خود یعنی پوشش و حجاب و عفت هستند. این واقعیت است که بانوان عفیف ما پرچمدار هستند و من از آقایان خزاعی و امینی هم سپاسگزارم که در هیات‌های داوری از بانوان عزیز دعوت کردند و این بزرگواران نیز حضور داشتند.

با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای حادثه تروریستی سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی، کلیپ شهدای کرمان پخش شد.

سلوکی در ادامه این برنامه گفت: موسیقی وقتی آغاز می‌شود که کلام به تنگ آمده باشد اما این موسیقی برآمده از نبوغ و شعور، هنر و ذوق و آگاهی یک موسیقیدان است که لحظه‌های ناب در سینما را با جلوه‌گری متفاوتی برای مخاطب رو می‌کند. امشب از موسیقیدانی ارزشمند تجلیل خواهیم کرد.

سپس کلیپ بزرگداشت محمدرضا علیقلی پخش شد.

محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی و مجتبی امینی دبیر جشنواره برای تجلیل از این آهنگساز برجسته روی سن آمدند.

علیقلی پس از حضور روی سن مطرح کرد: من بلد نیستم حرف بزنم، چرا که همیشه فکر کردم صورت و صدایم مثل همه مردم است. تصور می‌کنم بیشتر شنیدنی هستم تا دیدنی. برای همه مردم دنیا آرزوی صلح و دوستی می‌کنم و خوب است یاد بگیریم تا برای هم آرزوی صلح کنیم.

در بخش پایانی افتتاحیه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، قطعاتی توسط ارکستر ملی به رهبری همایون رحیمیان برای حضار اجرا شد.