به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از خبرنگار تئاتر ایرنا؛ همواره ورود با نیمه دوم هر سال تب و تابی افزون در حوزه فعالیت هنرمندان بهویژه در عرصه هنرهای نمایشی، سینما، هنرهای تجسمی و موسیقی را به بهانه تولید و ارائه آثار به جشنوارههایی که همزمان با ایام پیروزی انقلاب با عنوان جشنوارههای هنری فجر و به شکل ملی و بینالمللی برگزار میشود؛ شاهد هستیم.
هنرمندان در کنار تلاش مستمرشان برای ارتزاق، معیشت و ارائه آثار هنری در نیمه نخست سال، همزمان با ورود به نیمه دوم سال بر تلاششان در مسیر تولیدات خود به شکل ویژه برای ورود به مهمترین رویدادهای هنری کشورمان (جشنوارههای هنری فجر انقلاب) میافزایند. جشنوارههایی که هر یک از آنها آینه تمامنمای عرصه هنرهای تئاتر، سینما، موسیقی و تجسمی کشورمان بهشمار میروند.
همچنین برگزاری برخی از این جشنوارهها در بُعد بینالمللی، عرصه و آوردگاهی را برای رقابت هنرمندان داخلی با همتایان خارج از کشور از یکسو و از سوی دیگر گشودن درهای تعامل و تحقق دیپلماسی فرهنگی در راستای گفتگوی هنرمندان کشورمان با همتایان جهانی حاضر در این رویدادها در مسیر دادوستد اطلاعات، انتقال تجربیات و گام برداشتن به سمت امضای تفاهمنامهها جهت تولیدات مشترک فراهم میکند.
وقتی تئاتریها؛ تیر رسانههای معاند را به سمت سنگ راهنمایی کردند
اما در پاییز ۱۴۰۱ برخی از التهابات اجتماعی؛ حرکت تولید و ارائه آثار هنری چه در شکل فضای عمومی و همیشگی آن یعنی اجرای آثار نمایشی بر صحنههای تئاتر یا اکران فیلمها در سینماها از یکسو و از سوی دیگر تولید آثار ویژه جهت ارائه به جشنوارههای هنری فجر با شتاب کمتری نسبتبه ادوار گذشته مواجه شد.
همین مساله به بهانهای برای رسانههای معاند بدل شد تا از این آب گلآلود، بهاصطلاح ماهی بابِ میل خود را صید کنند. آنها در قالب رویکردها و گزارشهای یکسویه و یکجانبهشان، فارغ از بحث تعامل و گفتوگو با بدنه هنرمندان و کنکاش دقیقی نسبتبه نگرش هنرمندان کشور در تمامی برهههای تاریخی و اجتماعی، بنا به رسالت همواره استوار بر تفکر تفرقهافکنانهشان به مطرح کردن موضوع عدم برگزاری جشنوارههای هنری فجر با توهمِ تحریم این جشنوارهها از سوی هنرمندان پرداختند.
هرچند پیشاز گام گذاشتن به تاریخ برگزاری این رویدادها بهویژه در عرصه هنرهای نمایشی که همواره قبلاز برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر شاهد برگزاری جشنوارههای تئاتر استانی به منزله برگزیدن آثار هنرمندان استانها و شهرستانها جهت حضور در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر طی فصل پاییز بودیم؛ تیر رهاشده در تاریکی رسانههای معاند را بر سنگ ناامیدی نشاند.
همچنین پساز ۷ سال وقفه، در کنار برگزاری جشنواره تئاتر استانی، شاهد احیای جشنواره تئاتر فجر مناطق کشور نیز بودیم. جشنوارهای که در آن شاهد رقابت میان برگزیدگان ۳۱ جشنواره استانی و مناطق آزاد کشورمان برای انتخاب برترین آثار جهت حضور در جشنواره چهلویکم تئاتر فجر هستیم.
برگزاری این دو رویداد (جشنواره تئاتر استانی و جشنواره تئاتر فجر منطقهای) تنها در عرصه هنرهای نمایشی کافی بود تا به فاصله کوتاهی شاهد خروج تیتر «تحریم جشنوارههای فجر از سوی هنرمندان» بهسبب حضور پررنگ هنرمندان در این رویدادها از آن رسانهها باشیم
حال در سومین فصل از گفتوگوی ایرنا با کوروش زارعی دبیر چهلویکمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر و سیدمصطفی موتورچی دستیار ارشد جشنواره در کنار مطرح کردن مساله برگزاری قطعی جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، به بحثی درباره گلبهخودیهای تعداد معدودی از هنرمندان کشورمان در تهدید دیگر همکارانشان جهت عدم حضور در جشنواره و عدم فعالیت هنری نیز با آنها به گفتوگویی صریح و بیپرده پرداختیم.
زارعی: اسناد موجود است؛ برخی از مسئولان نتوانستند پاسخگوی سیل مخاطبان جشنواره های استانی باشند!
جشنوارههایی که در استانها برگزار شد پرشکوه و پرتماشاگر بود. بهگونهای که حتی برخی از مسئولان نتوانستند پاسخگوی سیل مخاطبان باشند
بعد از پشت سر گذاشتن جشنواره تئاتر استانی؛ امروز سه جشنواره تئاتر فجر منطقهای را نیز به میزبانی کرمانشاه، بوشهر و مازندران برگزار کردیم و من به پشتوانه صحبتهای دوستان، همکاران و هنرمندان استانهای مختلف حاضر در این رویدادها میخواهم نکتهای را بگویم.
از زبان خود مسئولان و هنرمندان جشنواره بارها و بارها این مساله به من و دبیرخانه منتقل شده که با وجود برخی تهدیدهایی که از سمت هنرمندان به دیگر همکارانشان صورت گرفته بود که در جشنواره حاضر نشوند؛ امسال جشنواره با حضور پرشور مردم و هنرمندان به شکلی بود که درهای سالن وقتی باز میشد علاوهبر پر شدن ظرفیت سالنها ما مجبور بودیم که صندلی اضافی یا تشک برای نشستن مخاطبان بر کف سالنهای نمایشی قرار دهیم
این را ما نه در یک جشنواره استانی که در چندین جشنواره استانی شاهد بودیم. خبر آن منعکس شده و به اداره کل هنرهای نمایشی و دبیرخانه جشنواره نیز ارسال شدهاست. مردم استقبال عجیبی از جشنوارههای استانی انجام دادند. جشنوارههایی که در استانها برگزار شد پرشکوه و پرتماشاگر بود. بهگونهای که حتی برخی از مسئولان نتوانستند پاسخگوی سیل مخاطبان باشند.
ببینید وقتی در نشست خبری رونمایی از پوستر و اعلام فراخوان جشنواره چهلویکم تئاتر فجر صحبت از احیا و اجرای جشنواره تئاتر منطقهای فجر بعد از سالها وقفه کردم؛ لحظهای با خود خلوت کردم و نهیب زدم که اگر نتوانستم این جشنواره را احیا و برگزار کنم چه خواهد شد؟ حال در سایه عنایت خداوند، همدلی تمامی مسئولان و اهالی تئاتر ما نه تنها جشنواره تئاتر استانی را در تمامی استانهای کشور برگزار کردیم و در حال برگزاری جشنواره تئاتر فجر منطقهای بعد از ۷ سال وقفه هستیم. جشنوارهای که احیا و برگزاری آن خواست تمامی هنرمندان بود.
حال به مدد خداوند و با همت مسئولان و اهالی خانواده تئاتر جشنواره تئاتر فجر نیز با کیفیت و قدرت برگزار خواهد شد و تمام تلاشمان را میکنیم در تاریخی که اعلام کردیم این اتفاق رخ دهد.
تهدید همکار و دوست نه آزاداندیشی و نه روشنفکری است؛ این تاریک فکری است!
روشنفکری، آزادی بیان و دموکراسی یعنی اینکه تو همکارت را تهدید جانی کنی که اگر در جشنواره استانی حضور پیدا کنی ما خانواده ات را اذیت میکنیم؟
اینکه فردی در مقام هنرمند تلاش کند از همکارِ هنرمند دیگری بخواهد که اجرای عمومی اثرش را متوقف کند، به صحنه نبرد و یا اثری به تئاتر فجر ارائه ندهد ر چپونه ارزیابی می کنید؟
به واسطه این پرسش از این فرصت استفاده میکنم و انتقادی خطاب به برخی از دوستان هنرمندم مطرح میکنم. دوستان و هنرمندان اگر این نوع برخورد دیکتاتوری نیست، چیست؟ آیا ما روشنفکریم؟ آیا ما آزادی بیان داریم؟ آیا دموکراسی یعنی این؟
وقتی شمای هنرمند نمیتوانی دیالوگ برقرار کنی، وقتی نمیتوانی با همکار خود صحبت کنی، چگونه میخواهی منادی آزادی باشی؟روشنفکری، آزادی بیان و دموکراسی یعنی اینکه تو همکارت را تهدید جانی کنی که اگر در جشنواره استانی حضور پیدا کنی ما خانوادت را اذیت میکنیم؟ فحش و ناسزا بدهی؟ کجای این دموکراسی است؟ این کدام دموکراسی است که تو از آن دم میزنی؟ وقتی شمای هنرمند نمیتوانی دیالوگ برقرار کنی، وقتی نمیتوانی با همکار خود صحبت کنی، چگونه میخواهی منادی آزادی باشی؟
آن سوی دیگر انجمنهای صنفی ما که ادعای روشنفکری و ادعای آزادی دارند، میخواهند با تئاتر آزادی را بیان کنند، پاسخ من را بدهند؟ کجای آزادی این را میگوید؟ آن دموکراسیای که تو شناختی چگونه دموکراسی است؟ این دیکتاتوری است!
خانم گلاب آدینه بزرگ هنر، تئاتر و سینمای این مملکت است و ارج و قرب دارد. خانم آدینه پیشانی سینما، تئاتر و تلویزیون ایران است. وقتی تعدادی به واسطه یک مشت تئاتری اجیر میشوند، پول میگیرند و میروند تئاتر خانم آدینه را برهم بزنند؛ این دموکراسی است؟!! تو اینگونه میخواهی آزادی وارد مملکت کنی؟ اینگونه میخواهی دم از آزادی بزنی؟
دشمن بهدنبال این است ما را به جان هم بیندازد. میخواهد بلایی که سر سوریه آورده است سر ما بیاورد. چرا ما آگاه نیستیم؟ تویی که ادعای هنرمندی و روشنفکری میکنی آگاه باش که داری چه بلایی سر مملکتت میآوری! بهدنبال تجزیه ایران هستند. میخواهند ایران را تجزیه کنند. تو میخواهی نقشه ایران در حد یک بخش کوچک، در حد چند هزار هکتار باشد؟ اگر ایران را دوست داری جوانهای مردم را دعوت به آرامش کن! دراینمیان خودمان نیز اجازه دادیم که دشمن در ما نفوذ کند.
هنرمندی که ادعای آزادی داری، ادعای روشنفکری داری، چرا آتشبیار معرکه شدی؟ زنگ میزنی و جشنواره را تهدید میکنی، زنگ میزنی و هنرمند و دوستت را تهدید میکنی؟ تهدید میکنی که اگر در جشنواره شرکت کنی ما این کار را میکنیم و آن کار را میکنیم. بازیگرها را تهدید میکنی که تمرین گروههای نمایشی و دوستان خود را رها کنند؟ این نه دموکراسی، نه آزادی بیان است. نه آزادی، نه آزاداندیشی و نه روشنفکری است. این تاریک فکری است.
موتورچی: جشنواره تئاتر فجر در موعد مقرر با قدرت برگزار خواهد شد
تعطیلی یا برگزاری بدون تماشاگر در هیچکدام از جشنوارههای تئاتر استانی به دبیرخانه گزارش نشده است!
نگاه شما به جریان تلاش رسانههای معاند و در ادامه کارنامه درخشان جشنوارههای تئاتر استانی و منطقهای چیست؟ چشماندازتان درباره برگزاری جشنواره چهلویکم تئاتر فجر چیست؟
همه جشنوارههای استانی برگزار شده است. در سایه عنایت خداوند، همدلی و همراهی مسئولان بعد از ۹ سال شاهد برگزاری جشنواره تئاتر فجر منطقهای هستیم. تحقق این مهم برای هیچکدام از ما هنرمندان تئاتر، حتی مسئولان و دستاندرکاران اتفاق کوچکی نیست!
صریح و صادقانه میگویم که جشنواره تئاتر استانی فقط گزارش کمی یا ارائه عدد و رقم نیست! جشنوارههای استانی خروجی کیفی به جشنوارههای منطقهای و برگزیدگان آن خروجی نهایی و ممتاز به جشنواره تئاتر فجر میدهند
تعطیلی یا برگزاری بدون تماشاگر در هیچکدام از استانها که شاهد برگزاری جشنوارههای تئاتر استانی در تمامی آنها بودیم حتی یک مورد به دبیرخانه جشنواره گزارش نشده است! به لطف پروردگار، چهلویکمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر حتما برگزار خواهد شد.
با توجه به هجمه دریافت شده از رسانهها؛ تعداد انصرافیها بسیار جزوی است
تا این لحظه از سوی گروهها، افرادی یا گروهی بودند که از حضور در جشنواره انصراف داده باشند؟
با توجه به آن هجمهای که از رسانهها دریافت کردیم، بسیار جزئی است و انصافاً آنقدر نیست. یکی، دو گروه هم آنطور که به ما اطلاع دادند و صحبت کردند تنها بهسبب مسائل مالی ترجیح دادند که در جشنواره تئاتر فجر حضور پیدا نکنند
این مسئلهای است منطقی که در هر دوره جشنواره بوده است. چراکه کمکهزینه محدود جشنواره از یکسو و از سوی دیگر تعداد بالای اعضای برخی از نمایشها، تهیه دکور، لباس و مواردی از ایندست، شرایط تولید کار را برای آنها سخت میکند و ترجیح میدهند که با توجه به سنگینی هزینه تولید اثر، از تولید آن صرفنظر کنند. واقعیت آن است که نسبت به آن چیزی که فکر میکردیم بسیار کمتر است.
بیش از ۵۰ درصد آثار بخش نمایش بزرگ صحنهای متعلق به استانهاست
درحالحاضر مشخص است که چند نمایش از آثار برگزیده دیگر جشنوارهها در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر حضور خواهند داشت؟
این آمار متفاوت است. بهعنوان مثال آثاری که در بخش تئاتر خیابانی از دیگر جشنوارهها به جشنواره بینالمللی تئاتر فجر میرسند در مقایسه با آثار بخش صحنهای، درصد و تعداد متفاوتی دارند. در بخش صحنهای یکی دیگر از مسائلی که ما بر آن تأکید داشتیم بر این مهم استوار است که ورودی نمایشِ استانها به بخش مسابقه بزرگ صحنهای قطعاً نسبتبه سال گذشته بیشتر خواهد شد.
از ۳۵ تا ۴۰ اثر بخش نمایش صحنهای بیشاز ۵۰ درصد از استانها خواهد بودهمچنین توجه بیشتری به بخش نمایش استانی داریم. از ۳۵ تا ۴۰ اثری که در نهایت به بخش نمایش بزرگ صحنهای راه پیدا خواهند کرد، بیشاز ۵۰ درصد آثار از استانها خواهد بود. چون رقابت در این بخش کیفی است نمیتوانیم در حال حاضر عدد بگوییم؛ اما میتوانیم ادعا کنیم سرمایهگذاری ما در تئاتر استانها بسیار بیشتر است.
با توجه به آنکه سیاست امسال اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بر توسعه و تعالی تئاتر استانی و همچنین مساله تقسیم عادلانه ثروت و داشتههای این ادارهکل در حوزه مالی و سختافزاری استوار بوده ما نیز تلاش کردیم تا در انتخاب آثار در جشنواره توجه به استانها را سرلوحه فعالیت خود قرار دهیم.