به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از نای، نقل از روابط عمومی رویداد ملی موسیقی نواحی ایران، پس از وقوع حادثه‌ی انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس، که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنان‌مان شد، رویداد ملی موسیقی نواحی ایران، رویکرد محتوایی خود را برای همدردی با خانواده‌ی درگذشتگان و آسیب‌دیدگان تغییر داد.
این رویداد اجراهای دومین شب خود را به مویه‌ها و سوگواره‌های نقاط مختلف ایران اختصاص داد. در ادامه شرحی از اجراهای هفدهمین رویداد ملی موسیقی نواحی ایران در شب دوم – شنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ – را می‌خوانید:
شروه خوانی برای ادای احترام به درگذشتگان
نخستین اجرای دومین شب از هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با نوازندگی عود محمد رام و شروه خوانی مجید ایرانمنش برای ادای احترام به جان باختگان و آسیب دیدگان رخداد انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس همراه بود.
بنابر گفته محمد رام قبل از فاجعه بندر شهید رجایی، قصد به نمایش گذاشتن اجرایی شاد را داشته‌اند، اما در پی این رخداد ناگوار تصمیم گرفتند روی دستگاه‌های غمگین همانند نت شوره اجرا کنند.
تسلیتی از بلندای البرز
گروه موسیقی دیلمان به سرپرستی محمود فرضی‌نژاد، با اجرایی متفاوت و پر از احساسات، اجرای دیگری از برنامه شب دوم بود. این گروه که به معرفی موسیقی گیلان و فرهنگ دیلمان می‌پردازد، در ابتدای اجرای خود، با ابراز همدردی عمیق با حادثه‌دیدگان انفجار اخیر در اسکله شهید رجایی بندرعباس، پیامی از دل منطقه‌ی گیلان برای مردم آسیب‌دیده ارسال کرد.
محمود فرضی‌نژاد در این مراسم با اشاره به غم‌انگیز بودن حوادث اخیر، گفت: «از بلندای البرز و منطقه گیلان تسلیت می‌گویم و با قطعاتی از جلگه گیلان، این احساس همدردی را به شما تقدیم می‌کنم». این سخنان در حالی بیان شد که گروه دیلمان با نوای حزن‌انگیز خود، شنوندگان را به دنیای عواطف و احساسات گیلانی برد.
در ادامه، محمود فرضی‌نژاد درباره اجرای این شب خود توضیح داد: «با توجه به حادثه‌ی ناگوار در اسکله شهید رجایی، ما این بار شادیانه‌ها را به سوگیانه تبدیل کردیم و قطعاتی از مناطق کوهستانی و جلگه‌ای گیلان را که در زمان‌های اندوه و فقدان عزیزی در شالیزارها و مزارع خوانده می‌شود، اجرا کردیم. از جمله قطعات اجرا شده، آواز دیلمان و آواز غربتی بودند».
گروه دیلمان با این اجرایش، علاوه بر تجلی موسیقی گیلان،
پیامی پر از احساسات انسانی و فرهنگی را به جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران آورد و خاطره‌ای به یاد ماندنی را برای حضار به جا گذاشت.
موسیقی کردی با مقام قطار به سوگواری پرداخت
رابر کردستانی در شب دوم جشنواره هفدهم موسیقی نواحی ایران با گروه موسیقی “آرنگ” از آذربایجان غربی شرکت کننده این رویداد بزرگ هنری در استان هرمزگان بود.
او اظهار دارد: موسیقی کردی از موسیقی‌های اصیل و ریشه‌دار ایران است و حتی درخاورمیانه هم شناخته شده است. موسیقی که اغلب مردم با ژانر ریتمیک و پرجنب و جوش آن آشنا هستند. البته در کردستان مقام‌های مختلف موسیقی نواخته می شود که یک فرم آن شادیانه است وبخشی دیگر موسیقی سوگ است که دراجرای گروه آرنگ به علت تغییر رپرتوار برنامه موسیقی سوگ را به روی صحنه بردیم. مقامی از گرمیان کردستان با عنوان “قطار و خاکر ” که ریشه ای بالغ برهزار سال دارد. این موسیقی درکردستان و درایام سوگواری توسط مقام خوان ها خوانده و اجرا می شود و جز حزین ترین مقام های سوگ دراین منطقه است.علاوه براین موسیقی چمری هم به موسیقی سوگ می پردازد و از موسیقی های اصیل کردی است و در بیشتر مناطق کردستان اجرا می شود وبه باور من این نشان از غنی بودن موسیقی کردی است که همزمان در همه ژانرها می توان موسیقی های ناب و اصیل را درآن یافت.
این خواننده بیان داشت: باتوجه به جغرافیایی بزرگ کردستان، این موسیقی ها متفاوت است و هر منطقه فرم های خاص موسیقایی خود را دارد. درواقع هم به لحاظ آوا و هم ریتمیک و هم گویشی این تفاوت ها محسوس است.
رابرکردستانی می گوید درحال حاضر موسیقی کردی پویا ترین موسیقی ایران است و تقریبا با موسیقی جنوب ایران عزیز همتراز هستیم. به این دلیل که موسیقی در جنوب ایران بسیار مورد توجه بوده و حتی درایام سوگواری از ساز استفاده می کنند.
ساسان صمدی نوازنده کمانچه، آرمین دباغی نوازنده نرمه نای، از نوازندگان این گروه موسیقی بودند که به اجرای برنامه پرداختند.
کرمانی‌ها با دشتی به صحنه رفتند
دیگر اجرای شب دوم جشنواره، به موسیقی کرمان اختصاص داشت با هنرنمایی حسن سالار در مقام خواننده و علیرضا امیری نوازنده نی که به روی صحنه رفتند.
حسن سالار دراین برنامه در ادای احترام به حادثه دیدگان بندررجائی شهر هرمزگان با همراهی ساز نی آواهای موسیقی کرمان را درآواز دشتی به اجرا درآورد که مورد استقبال قرار گرفت. به گفته این خواننده موسیقی سوگ در کرمان هم وجود دارد و کم و بیش اجرا می شود.
او درباره تاثیرگذاری جشنواره موسیقی نواحی در معرفی این هنر و هنرمندان آن گفت: بی تردید جشنواره موسیقی نواحی اتفاق بسیار خوبی است و در چند دوره ای که دراین جشنواره شرکت داشتم تجربه های بسیار خوبی بدست آوردم. به این دلیل که دراین جشنواره همه اقوام ایران به دور هم جمع می شوند و باساز و گویش و لهجه منطقه خود به هنرنمایی می پردازند و بسیار لذت بخش است و ذوق ما را چندین برابر کرده است و با موسیقی هموطنان خود بیشتر آشنا می شویم.
سوگ خوانی لری کیخسرو طاهری در رثای بندرعباس
کیخسرو طاهری مقام خوان و شاهنامه خوان از منطقه باشت و باوی استان کهگلویه و بویراحمد با نوای غمگین مقام های موسیقی لری روی صحنه رفت.
کیخسرو طاهری در این دوره از جشنواره، همراه با میلاد خالویی (کمانچه) و جاوید جمالی (نی) به اجرای قطعات مقامی لری که در سوگ خوانده می شود حاضران را با خود همراه کرد.
او در آغاز اجرای خود با ابراز همدردی با حادثه دیدگان اسکله شهید رجایی بندرعباس گفت: اجرای امشب من تحت تاثیرحادثه انفجار اسکله شهید رجایی غمانه است
این مقام خوان نوای ” یار یار” را با سوز و گدازی اجرا که کرد؛ نوای یار یار صدای غم انگیز لری است که اشاره ای به دشورای های ومشقات روزگار دارد و در هنگامه سوگ خوانده می شود.
مدیرگروه حماسه خوانی ایران زمین در پایان اجرای خود با تسلیت به بازمندگان حادثه بندرعباش گفت: این حادثه دل همه ایرانیان خارج از این سرزمین را به درد اورد ما هم از طرف جامعه هنری به عنوان خدمتگزاران فرهنگ و هنر با سوگ مردم بندرعباس همراهیم .
این هنرمند سپس پیام همدردی دکتر تاجگردن نماینده گچساران را به اطلاع مردم بندرعباس رساند.
وی در پایان اظهار کرد: من به خاطر این حادثه هولناک قطعات اوازی را تغئیر دادم و با سوگ خوانی همدردی ام را با حادثه دیدگان ایران زمین با ۲ دقیقه سگوت اعلام می کنم.
کوک غمگین قوپوز عاشیقی در رثای حادثه بندرعباس
عاشیق ارشد جمالی، هنرمند نام‌آشنای موسیقی عاشیقی از روستای کرووس، شهرستان قروه درگزین استان همدان نیز با نوای غمین ساز و آواز خود به این سوگ ملی ادای احترام کرد؛ موسیقی عاشیقی روایتگر سوز و گداز عاشقانه‌ای است که با نوای محزون عاشیق مخاطبان را با خود همراه می کند. اگرچه این هنرمند موسیقی محلی عاشیقی نیز همانند دیگر هنرمندان حاضر در هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی در رپرتوار اجرایی خود تغییراتی ایجاد کرد و بیشتر ساز و آواز با اشعار ترکی – فارسی حزن انگیز اجراکرد.
عاشیق ارشد جلالی درباره اهمیت برگزاری جشنواره‌های موسیقی نواحی در معرفی موسیقی عاشیقی به نسل جوان گفت: این جشنواره‌ها نقش بسیار مهمی در آشنایی جوانان با فرهنگ و هنر بومی دارند. وقتی جشنواره‌ها در استان‌های مختلف برگزار می‌شوند، موسیقی و روایت‌های محلی آن مناطق به گوش دیگر اقوام ایرانی هم می‌رسد و این، شور و علاقه جوانان به موسیقی محلی را دوچندان می‌کند.
غم‌نامه‌های خراسان
و اما پایان دومین شب از هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، با اجرای گروهی از خراسان جنوبی همراه بود که به گفته آنها در سوگ برادران از دست رفته خود، خواندند.
غفور محمدزاده(خواننده، نوازنده و پژوهشگر موسیقی) و رسول دوستی که در این بخش اجرا کردند، به همدردی با خانواده آسیب دیدگان و درگذشتگان حادثه بندر شهید رجایی پرداختند.
اجرای آنها با چهار بیتی خوانی همراه بود ولی به علت محزون بودن، گونه‌ای از غم‌نامه‌هایی بود که در خراسان اجرا می‌شود و تلاش کردند این حس را به شنونده منتقل کنند.
هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران به دبیری فواد توحیدی و به همت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن موسیقی ایران و با مشارکت استانداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، از ۵ تا ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ در استان هرمزگان برگزار می‌شود.
