سینمایی نیوز– چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران روز جمعه ۲۸ مهرماه 1402 و در نخستین روز اکران فیلم‌های کوتاه راه‌یافته به بخش‌فیلم‌های داستانی مسابقه سینمای ایران، در سانس 1 سالن‌شماره یک پردیس سینمایی «ملت»، میزبان علاقه‌مندان سینمای کوتاه و فیلم “ضلعی برای خروج” در ژانر درام به کارگردانی “احسان همتی” و تهیه کنندگی “دکتر گلبرگ ابوترابیان” هئیت علمی ادبیات نمایشی دانشگاه هنر شیراز بود.

به گزارش خبرنگار سینمایی نیوز، “احسان همتی” کارگردان فیلم کوتاه “ضلعی برای خروج”، پس از نمایش فیلم، در گفت و گویی مفصل درباره مورد علت نامگذاری این فیلم بیان داشت: از یک سوال بسیار مهم، عنوانِ فیلم، شروع کردید. “ضلعی برای خروج” یک انتخاب آنی و آن طور نبود که بر اساس یک اسم در ذهن مان، محتوایی را شکل دهیم. این فیلم به دنبال گذر، عبور و خروجِ اتفاقی از یک مسیر می باشد. در نظر بنده، “ضلعی”، بهترین انتخاب از واژگان بود تا مشخص نشود چه مسیری و کدامیک از اضلاع، مثمر ثمر می شود و در ذهنِ مخاطب می تواند هر کدام از اضلاع را در بر بگیرد.

“دکتر گلبرگ ابوترابیان”، تهیه کننده، اضافه کرد: وقتی از “ضلع” نام برده می شود، تمامی راه ها بسته است؛ نه زاویه هست که بتوان در آن پنهان شد و نه راه برای خروج می باشد. البته ترجمه عنوان این فیلم به انگلیسی می تواند “هیچ راهی برای خروج” باشد اما منظرِ نظرِ نویسنده و کارگردان جناب آقای “همتی”، بسته بودن ضلع، اضلاع و ضلعی است که راه برای خروج ندارد.

“ابوترابیان” در همین ارتباط خاطر نشان ساخت: البته سرمایه گذار فیلم جدا از تهیه کننده بودند، یک شرکت نفتی هندی که طرح و فیلمنامه را دوست داشتند، همراه بودند و سرمایه مشخصی را در اختیار ما برای ساخت و اتمام فیلم گذاشتند. خدا را شکر می کنم که تعامل بنده به عنوان تهیه کننده با کارگردان، بدون چالش به جلو رفت، تیم خوبی گرد هم آمدیم و همراه بودیم.

عضو هئیت علمی ادبیات نمایشی دانشگاه هنر شیراز اضافه کرد: یک اتفاقی که در سینمای ایران می افتد این می باشد که دو مسئله جایگزین یکدیگر شده اند: به جای آنکه فیلم کوتاه، راه یا ضلعی باشد برای ساخت فیلم بلند و در حقیقت فیلم بلند ادامه فیلم کوتاه باشد، ساختار هایی که نگاه می کنیم ساختار فیلم بلند می باشد ولی به لحاظ تایمینگ، تبدیل به فیلم کوتاه شده است. این طور نمی بایستی باشد که داستان بلند را فشرده کنم و در قالب فیلم کوتاه به جامعه ی سینمای کوتاه ارائه نمایم.

“همتی” گفت: فیلم کوتاه مسیری برای ساختن فیلم بلند نیست بلکه یک مدیوم مستقلی است که ساختار بیانی و زبانی مستقل منحصر به فردی دارد و همانطور که خانم “دکتر ابوترابیان” می فرمایند داستان هایی که انتخاب می شود می بایستی ابتدا برای فیلم کوتاه نوشته شده باشند و بعد تبدیل به فیلمنامه ای با مختصات سینمای کوتاه شوند. در ادبیات داستانی نیز با این ضعف روبرو می باشیم که داستان ها قابلیت تبدیل شدن به ساخت فیلم سینمایی بلند و کوتاه را ندارند و بر آن هستیم این ها را با فشار مضاعف، در سینما بگنجانیم. بنده فکر می کنم جای نوسیندگانِ حوزه ادبیات در سینمای ایران به مانند بسیاری از نقاط دنیا که برای سینما، داستان بنویسند و هم مبتنی بر روایت متنی و هم مبتنی بر روایت و بار فنی و فضاسازی باشند، خالی است.

او اظهار نمود: وقتی فضایی در جشنواره گشوده می شود و از فیلم هایی که خوش ساخت هستند اما به لحاظ رعایت ساختار فیلم کوتاه نقایصی دارند تقدیر و تمجید می کنند، الگویی خواهد شد برای افرادی که قصد ساخت فیلم کوتاه دارند و برای دیده شدن دست به ساخت آثاری می زنند که از ماهیت فیلم کوتاه به دور می باشند؛ اما چون جایزه می گیرند و حمایت می شوند، این پبام واصل می شود که سلیقه جشنواره را دریابید و به این سبک فیلم بسازید و این در سینمای دنیا، یک ضعف است. اما گر بخواهیم بگوییم جشنواره فیلم کوتاه تهران به عنوان اولین پایگاه فیلم کوتاه در ایران فعالیت می کند، پرداختن به این موضوع بسیار حائز اهمیت است.

این کارگردان جوان در اشاره به اهمیت ارتباط فیلم سازان جوان با سینمای بین الملل گفت: اساسا مهم ترین بخش جشنواره، بازار و بین الملل از آن روی که مراودات و ارتباطاتی را در بخش جنبی صورت می دهد هست. این یک ضعف می باشد که این بخش پر رنگ نباشد؛ نه اینکه به کل موجود نباشد بلکه این مسیر به آن شکل برای فیلم سازان راحت نیست که ارتباط و تعامل بگیرند. تمهیداتی تهیه کننده و سرمایه گذار “ضلعی برای خروج” ایجاد نمودند و جشنواره هایی شرکت می کنیم و این نخستین اکران داخلی در ایران هست، چندین پیشنهاد و دعوت به همکاری از خارج کشور برای تولید نیز داشتیم. همانطور که شاهد هستیم فیلم هایی در بخش بین الملل جشنواره حضور دارند. فیلم ما “ضلعی برای خروج” از یک زبان بین المللی برخوردار می باشد. در حال حاضر که روز دوم جشنواره را سپری می کنیم فضای گفتمان و تعامل بین المللی کمرنگ است. انتظار می داشتم از شروع جشنواره شاهد فضای بازار باشیم، می خواهیم فیلم را در بازار های جهانی عرضه نماییم اما این بستر فراهم نیست.

وی تصریح ساخت: از آن جایی که فیلم کوتاه بازگشت سرمایه ندارد، اما می تواند از طریق همین روابط به بازدهی سرمایه بیانجامد. همین جشنواره فیلم کوتاه تهران که در دنیا معتبر است و فیلم های حاضر در آن را اگر به درستی به دنیا معرفی نماییم، بسیاری امتیاز این فیلم را خریداری می کنند و چه بسا فروشی فراتر از هزینه ساخت فیلم عاید فیلمساز می شود. این ها نیازمند یک مدیریت و یک آموزش برای کسانی که تازه کار هستند است. سال قبل و امسال، جشنواره، کارگاه هایی را برای علاقه مندان برگزار می نماید که با این مسائل آشنا شوند، ما نیز که در سینمای مستقل فعالیت می کنیم حواس مان بسیار معطوف به این مسائل است.

“دکتر ابوترابیان” تهیه کننده اثر نیز یادآور شد: با یک پخش کننده قرارداد منعقد نمودیم و انشاالله در جشنواره های خارجی و داخلی فیلم را پخش و عرضه می نماییم. از کشور های همجوار فیلم داریم اما متاسفانه بازار فیلم نمی بینیم و ای کاش در جشنواره های بعدی شاهد بازار باشیم. واقع بینانه اگر نگاه کنیم به لحاظ تحریم ها شرایط کشور به گونه ای نیست که انتظار داشته باشیم بخش دولتی در راستای هدایت و حمایت فیلمساز کاری صورت دهد. در سینمای مستقل این انتظار می رود که شرکت های بزرگ خصوصی وقتی در این شرایط تحریم به میزان میلیاردی فعالیت می کنند، دولت این آوانس را اعطا نماید که در تولید یک اثر هنری، این شرکت ها بتوانند وارد عرصه فرهنگ شوند.

“همتی” در اشاره به اهمیت حمایت و هدایت سینماگران کوتاه برای تولید بی دغدغه بیان نمود: بنده به شخصه هیچ گاه از بخش دولتی انتظاری برای تولید و حمایت از اثرم ندارم. نه اینکه نخواهم کار کنم بلکه این را پذیرفتم که شرایط در کشور من این هست  و به نظرم کار در بخش خصوصی بهتر انجام می شود و کیفیت نیز بالاتر خواهد بود. در حوزه پخش اما انجمن سینمای جوانان ایران قدم مثبتی را برداشته است و در حال انجام این کار می باشند. امیدوارم تنها به این اکتفا نکنیم و نگوییم دیگر نمی شود فراتر رفت، فرآیند پخش در ایران محکم تر و حرفه ای تر اجرا شود و تنها به ثبت نام نیانجامد و به توسعه در بازار های جهانی و دیده شون فیلم ها بیانجامد. به هر روی یک محصول تولید می شود و سینما هم هنر و هم صنعت است و باید عرضه شود و این نهم به تیرو های متخصص خود نیازمند است.

او در مورد برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران و تاثیر آن بر فیلمسازان جوان گفت: من تفیک بین سینمای کوتاه و بلند به آن شکل که فیلمسازی، امسال فیلم کوتاه و سال آینده فیلم بلند بسازد، قائل نمی شوم. ما با داستانی رویاروی قرار می گیریم که از یک ساختار برخوردار است و حال این ساختار، یا در فیلم بلند یا در فیلم کوتاه جای می گیرد. این اشتباه می باشد که فیلم سازان حاضر در سینمای کوتاه و انجمن را بخواهیم سال آینده در سینمای بلند ملاقات کنیم. به این دلیل مهم که فیلمسازی فیلم بلند یک پروسه مستقلی است که اگر دوستان بخواهند با مختصات آن پروسه، به سینمای کوتاه روی بیاورند چرا که به مشکل بر می خورند.

وی این طور به صحبت های خود در این بخش ادامه داد: انجمن سینمای جوانان ایران این رویداد مهم را ۴۰ سال می باشد که باشکوه برگزار می نماید، به لحاظ تبلیغات و اطلاع رسانی همسو با جشنواره فیلم فجر پیش می رود و با در اختیار گرفتن سالن های خوب، این بستر را فراهم ساخته است که ما فیلم ها را ببینیم و قابل احترام است. فیلم سازان بدانند که آینده ی دیده شدن آثارشان چه در قالب فیلم بلند و چه در قالب سینمای کوتاه، تضمین است.

این فیلمساز آینده دار درباره جرات در فیلم سازی و گشایش در ممیزی گفت: باید واقعیت ها را بپذیریم و موضوعاتی را کار کنیم که دارای یک سری استاندارد هاست. خط قرمز ها و ممیزی ها را که نمی توان رد نمود. به لحاظ تنوع ژانر که سال گذشته و امسال در جشنواره شاهد می باشیم، این، راه را برای تنوع|ِ موضوعی استاندارد باز می نماید که شاید کمتر در سال های قبل می شد به آن ها پرداخت. سینما یک بیان و یک پراخت دارد. از دید بنده، سینما یک گفتمان جهانی است. اگر در یک خانواده فضای گفتمان بسته باشد، چه بسا نزاع و کشمکش آغاز می شود. وقتی فضا برای گفتمان فراهم باشد، این گفت و گو به یک صلح درونی می انجامد. ما بایستی با بیان سینمایی بتوانیم در خانواده بزرگ کشورمان ایران، به جای کلام و کتاب، هم چون یک آوازه خوان و موسیقی دان، در یک چارچوب، حرف های مان را انتقال دهیم.

وی در مورد اهمیت ساخت فیلم برای مردم با مختصات فیلم کوتاه اظهار داشت: اساسا سینما با مخاطب معنا می گیرد. اگر مخاطب را حذف کنید معنا را از سینما گرفتید. اما آنچه که برای من در این سال ها بسیار مهم است، احترام گذاردن به شعور و دیدِ مخاطب است. همیشه سعی نمودم مخاطب ام را در حد بالا ببینم و برای آن حدِ بالا، فیلم بسازم. من مخاطبانم را آن قدر باهوش می بینم که برای کارم جلوتر از من در حرکت هستند و بایستی آن ها را متقاعد کنم که بنشینید و اثرم را ببینید. باید پذیرفت که مخاطب امروز از آنچه که دیروز می دیدیم بسیار آگاه تر است و وظیفه ما در روایت کردنِ داستان، سخت تر است. مخاطب هدف خوشبختانه چندین سال می باشد که فیلم های کوتاه در جهان بازخورد های بسیار زیادی دارند. حرف من در فیلم بسیار جهانی است. مخاطب فیلم محدود به سن و قشر خاصی نیست. داستان فیلم به این باز می گردد که در تمام تجربه های بشری تا به امروز، تا زمانی که انسان هست، بشر هست و روابط خانوادگی وجود دارد، موضوع “ضلعی برای خروج” وجود دارد.

منتخب جشنواره بین المللی فیلم کوتاه بیگ بَنگ، فیلم کوتاه ایرانی پانوراما، آتن، یونان، افزود: باید دید متولی تولید فیلم در کشور کجا می باشد. در حال حاضر هزینه تولید فیلم بسیار بالا رفته است؛ به گونه ای که برآورد مالی امروز با دو هفته ی آینده، تغییر پیدا می کند. حال بخش دولتی چه میزان می خواهد به ساخت یک فیلم کمک کند، این مقدار چیزی در حدود کمتر از پنجاه درصد هزینه می باشد. یک جوان علاقه مند به فیلمسازی که داستانی قوی نیز دارد چگونه می خواهد در فرآیند تولید، مابقی هزینه را از طرق خصوصی تامین نماید؟ مجبور می شوند به ساخت آثار کم هزینه ای تن دهند که در رقابتِ بازار های جهانی شاید نتوانند اندیشه شان را پیاده کنند. انگیزه جوانان نباید از دست برود. تهیه کننده ها حتی در سینمای بلند نیز با خودشان سرمایه نمی آورند.

او همچنین گفت: امروز نمی توانیم بگوییم تنها محتوا برای ما مهم است، محتوا باید در خدمت ابزار قرار بگیرد که خروجی قابل قبول را داشته باشد. این کار نیازمند حمایت های درست است. چون نوسانات قیمت بسیار زیاد است، فیلمسازی به طور صد در صد نمی تواند فیلم را تولید کند. انجمن سعی نموده است که این خلاء را پر نماید. به نظر بنده متولیان دولتی تضمین مالی بیشتر متناسب با قیمت های روز ارائه نمایند؛ اگر می خواهیم فیلم کوتاه حرفه ای در کشور تولید شود می بایستی حمایت های حرفه ای داشته باشیم. از لحاظ حرفه ای بودن باید در یک ترازو قرار بگیرد. ایده باید در خدمت ابزار ها قرار بگیرد.

وی در پاسخ به پرسشی در خصوص تدوین نظام جامع دستمزد ها اظهار داشت: در حال حاضر یک توافق فی مابین اتفاق می افتد. هزینه اجاره تجهیزات و همینطور دستمزد عوامل برای علاقه مندانی که می خواهند فیلم اول خود را بسازند سرسام آور است. از طرفی عوامل فنی هم حق دارند و می گویند زندگی ما از طریق همین دستمزد ها تامین می شود و امورات مان در این شرایط معیشتی و اقتصادی، حتی با دستمزد یک‌ماه پیش، کفایت نمی کند. این نظام جامع دستمزد ها را زمانی می توان داشت که از یک ثبات اقتصادی برخوردار باشیم. ما هزینه آن چنانی دریافت ننمودیم بلکه هزینه شخصی را اضافه نمودیم و از عوامل نیز خوب استفاده کردیم. الان همان فیلم کوتاه را با همان هزینه نمی توانستیم بسازیم و به خارج ارائه دهیم. هزینه پس تولید را خودمان تزریق کردیم. ما تنها شروع به کار را با یک شرکت خارجی با این پروداکشن فوق سنگین داشتیم که در سینمای کوتاه به جرات می توانم بگویم چنین پروداکشنی نداشتیم. همراه کردن مخاطب در ۲۱ دقیقه بدون دیالوگ بسیار سخت بود اما خدا را شکر که پاسخ گرفتیم.

این فیلمساز درباره جایگاه پژوهش در جامعه و مدیریت کلان کشور، جامعه، دانشگاه و همچنین تغییر نگاه به سینمای کوتاه با نگاه روزآمد و مخاطب محور بیان نمود: در بحث آکادمیک تمام سینمایی که آموزش داده می شود حول محور سینمای بلند و جامع است. اما چقدر متولیان کادرسازی کردند که جدا از انجمن سینمای جوانان ایران و مجموعه سازمان سینمایی، این شرایط فراهم باشد؟ در عرصه دولتی باید تعریف درست و اساسی از فیلمسازی در سینمای کوتاه داشته باشند و به رسمیت بشناسند. ما پیشنهاد می دهیم اگر دولت، بخش خصوصی و شرکت خصوصی را به اندازه سهمی که در سرمایه گذاری یک فیلم کوتاه دارد، برای تولید یک اثر هنری و به طور مشخص فیلم کوتاه با تعریف روشن و دقیق در اساسنامه، از مالیات معاف نماید، آن وقت سرمایه گذار ترغیب به ساخت فیلم کوتاه می شود و چه بسا ایشان پیشنهاد ساخت فیلم کوتاه را به سینماگران این عرصه بدهند. در حال حاضر برای شرکت های خصوصی، سودآوری در تبلیغات می باشد. اگر این سودآوری در معاف از مالیات شدن شان پر رنگ باشد، قطعا پیشنهاد تولید ۳ فیلم کوتاه در طول سال را به هنرمندان خواهند داد.

“دکتر ابوترابیان” در همین ارتباط تصریح ساخت: به طور نمونه، قانونی وضع نمایند با این مضمون که شما اگر در طول سال ۳ فیلم کوتاه تولید کنید آن گاه تمامی مالیاتِ امسال شما بخشوده خواهد شد. آقای “همتی” به درستی اشاره داستند به هنرمندانی که برند یک کمپانی می شوند و عکس ایشان را می بینیم. این برند سازی علاوه بر تمامی هزینه های بالایی که برای آن شرکت دارد، یک درآمدزایی برای هنرمندان شده است، و می تواند با ساخت یک اثر هنری، جایگزین شود و به این شکل تبلیغات شان بیشتر دیده شود.

“همتی” در خصوص زیرساخت های درست برای سینمای کوتاه کشور یادآور شد: فضای سینمای کوتاه بسیار مطبوع است و یکدست بودن و حمایت های یک اندازه فارغ از دو دسته گی ها خیلی زیبا است. باید مشخص شود رسالت فیلم کوتاه چه هست؟ این طور نیست که هر فیلم زیر ۳۰ دقیقه را با توجه به تایمینگ، فارغ از توجه به فیلمنامه و ساختار و تاثیرگذاری، یک فیلم کوتاه بدانیم. آموزش را در جایگاه آکادمیک و دانشگاهی می بایستی جدی تر بگیریم. دیگر آن که در تولیدات، هر روز به جمع فیلم سازان اضافه می شود و این خیلی خوب است. البته تولیدات اندکِ با کیفیت، بهتر از تولیدات انبوه بی کیفیت است. خودِ دولت می بایستی بخش خصوصی را در سینمای کوتاه فعال نماید. اگر دولت به سرمایه گذار محول کرده باشد که از این فیلمساز می بایستی حمایت کنید، آن وقت مسئله جدی تر خواهد شد. آن گاه من با پشتوانه به سراغ بخش خصوصی می روم و این جا دارای یک وجهه می شوم و تنها، فروشنده یک محصول نیستم.

او گفت: الان بحث آموزش با فضای ۲۰ سال پیش بسیار تفاوت کرده است و بسیاری از علاقه مندان، آموزش ها را از پلتفرم ها دریافت می کنند. بیشتر از آموزش بایستی به سمت تولید برویم. انجمن سینمای جوانان ایران در این سال ها به رسالت خویش در بخش آموزش بسیار خوب عمل نموده است، تولیدات را هم خیلی خوب پیش بردند، و پیشنهادم این هست که نگاه ویژه تری به تولیدات قوی داشته باشند. من به عنوان یک سینماگر ایرانی خیلی دوست می دارم اولین جایی که از آن جذب سرمایه می کنم از سمت سرمایه گذار ایرانی باشد. در خارج از کشور سرمایه های آن چنانی نمی گذارند اما همراهی بیشتری دارند و آن فرآیند را بهتر هضم می کنند. چرا ما این شرایط را بین سرمایه گذاران داخلی نداشته باشیم. اگر انتظارات را از فیلم کوتاه کمتر بکنند هم یک اثر فرهنگی تولید می کنند و هم به فرهنگ و هنر کشور خدمت صورت می پذیرد.

“دکتر ابوترابیان” در بخش پایانی صحبت های خود در انتقال تجربه به علاقه مندان فیلمسازی در سینمای کوتاه گفت: به علاقه مندان فیلمسازی در سینمای کوتاه یک توصیه جدی دارم و آن این که به خاطر مشکلات مالی از اندیشه ی خودشان کوتاه نیایند و از خواست شان نگذرند، سعی نمایند که از ایده خودشان حتی در حد یک پلان عبور نکنند و اگر لازم به ساخت یک قصر هست، آن قصر ساخته شود. در سینما ازچیزی نگذرند. عده ای روزی ۳ بار می آمدند می گفتند این فیلم را تبدیل به یک فیلم بلند کنید! زدن ۵ دقیقه از یک فیلم که پشت هر ثانیه آن تفکری خوابیده است چگونه امکان پذیر است! دیگر آن که ما برای ساخت این فیلم، خیلی برای جذب سرمایه از ایران تلاش نمودیم و با خیلی افراد صحبت کردیم، حتی پیشنهاد ساخت یک کلیپ تبلیغاتی را دادیم، همه گی، نگرانی بازگشت سرمایه داشتند، این جاست که بنده پیشنهاد معافیت مالیاتی را می دهم، در حالی که ما به اولین کمپانی خارجی که پیشنهاد دادیم پذیرفتند. نکته درس آموز دیگر آنکه در رنسانس، پس از ۴ سده فشار همه جانبه، هنرمندان نیامدند یکباره پیکاسو شوند، بلکه از کشیدنِ خط شروع نمودند، این طور نباید باشد که رمان و رُمَنس نخوانده باشند و تفاوت این ها را از یکدیگر و با نوبل تمیز ندهند، و به یکباره وارد فضای سینمای آوانگارد و تئاتر ابزورد شوند.

“همتی” نیز درباره انتقال تجربه به علاقه مندان فیلمسازی در سینمای کوتاه گفت: داستان هایی که ساختار فیلم  و تصویر شدن را دارند انتخاب نمایند. سینما زبان تصویر است و پیش از آن که عنوان نمایند چه چیز در فیلم می گویند بایستی ببینند چه می خواهند در این فیلم نشان دهند. شما عنصر کلام را اگر در سینما بردارید، تصویر، سخن می گوید اما اگر عنصر تصویر، سخن نگفت، هر مقدار کلام بگویید شما سینما تولید نکردید، بلکه یک ویدئو و شاید با حرف دلنشین ساختید؛ در صورتی که جایگاه شنیدنِ حرف دلنشین در سینما نیست، بلکه با دیدن، اتفاق می افتد. من چگونه می توانم آن چه را که نوشته ام نشان بدهم و با تصویر بگوییم. تصویر باید گویای کلام باشد و حتی اگر صدا قطع شد، شما چیزی را از طریق تصویر از دست ندهید. در بسیاری از فیلم ها اگر صدا قطع شود، دیگر گویی فیلم تمام است یا اگر تصویر را خاموش کنید به همان کلام و دیالوگ ها همچون نمایش رادیویی، بسنده می کنید.

وی گفت: به خصوص فیلم کوتاه که زبان اصلی سینماست. تاریخ سینما از فیلم کوتاه آغاز شد و فیلم های خوبِ کوتاه در حهان پیشرو بودند و به سینمای بلند ایده، داده است. سینمای بلند وامدار سینمای کوتاه است‌. در فیلم های خیلی از کارگردانان بزرگ سینما، ردپای ایده های فیلم های کوتاه و پیاده سازی آن ها را می بینید. در سینمای نولان و اسکورسیزی تزهایی است که ابتدا در سینمای کوتاه این تست ها زده شده است. متاسفانه با وجودی که تولید فیلم کوتاه بسیار ارزشمند و سخت می باشد، سینمای کوتاه برای اهالی آن ساده جلوه داده شده است و این راحت جلوه دادن، منجر به تولیدِ خیل فیلم های کوتاهی شده است که نه به لحاظ ساختار بلکه به لحاظ تایمینگ، فیلم کوتاه هستند.

وی بیان داشت: این دردناک است که حضور فیلم های کوتاه در جشنواره فیلم فجر را منوط به زمان زیر ۱۵ دقیقه کنند در صورتی که زمان نرمال فیلم کوتاه در همه جای دنیا ۳۰ دقیقه است. اگر فیلمِ قابلی هست این را نمایش جشنواره ای دهید اگر چه بگویید تا دقیقه ۲۵ آن قابل دیدن است. دست را باز بگذارید. بسیاری از فیلم های خوب، تنها به دلیل این که مدت زمان آن ها ۲۰ تا ۳۰ دقیقه است از حضور در جشنواره ها محروم می شوند. نکته دیگر اینکه چطور می توان یک فیلم خوب ساخت و آن را ۵ دقیق کوتاه کرد! تا چه اندازه ضعف در ساختار و فیلمنامه این فیلم موجود است که می توان چند دقیقه از آن را کوتاه کرد.

وی به صحبت های خود این گونه پایان داد: اندیشه کارگردان در یک اثر هنری قابل تبدیل و تجزیه شدن به چیز های خاص نیست. همان گونه که خلاقیت، آموزش دادنی نیست بلکه تجربه کردنی است و می شود روش های تولید خلاق یک اثر هنری را آموزش داد، اندیشه ها را می توان آموزش داد اما اندیشیدن را نمی توان آموزش داد. نگاه فیلمساز را نمی توان عوض کرد، نگاه او زندگی اوست. علاقه مندان فیلمسازی نیاز به فراگیری فلسفه و شناخت فلسفی و هستی شناسی دارند و این جاست که جهانِ آن داستان توسط این تفکر ارتقاء می یابد. ما در سینما به دنبال دیدنِ واقعیت های عینی محض نیستیم، در سینما واقعیت های عینی محض، ارتقاء پیدا می کند. در غیر این صورت، تنها با اعطای تجهیزات و یاد دادن تکنیک، یک سرگرمی ایجاد نمودند و رشد اجتماعی شکل نداده اند. بنده ادای احترام می کنم به نگاه مخاطبی که به سینمای من معنا می بخشد. من نمی توانم بگویم برای شما معنا تولید کرده ام، این شما می باشید که با تجربیات زیسته ی خودتان و برداشت ها تان به فیلم معنا می بخشید. به تعداد آدم ها به فیلم معنا بخشیده می شود و با با تمام وجود از تمامی این نگاه ها سپاس گزارم و برای شان احترام قائلم.

 

چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۲ در حال برگزاری است.

| گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا

| عکس از: الهام سادات روئین تن