سینمایی نیوز- کارگردان فیلم سینمایی «بی رویا» که در بخش مسابقه چهلمین جشنواره فیلم فجر حاضر است، با بیان اینکه این فیلم در ژانر معمایی است، گفت: داستان این فیلم در فضایی رازآلود جریان دارد.
فیلم سینمایی «بی رویا» به نویسندگی و کارگردانی آرین وزیر دفتری و تهیه‌کنندگی مشترک هومن سیدی و سعید سعدی ساخته شده است. این فیلم در بخش مسابقه چهلمین دوره از جشنواره ملی فیلم فجر حضور دارد. طناز طباطبایی، صابر ابر، و شادی کرم رودی از بازیگران اصلی «بی رویا» هستند. آرین وزیر دفتری، کارگردانی است که تا پیش از این فیلم‌های کوتاه متعددی را کارگردانی کرده و اکنون با نخستین فیلمش در حوزه فیلم بلند داستانی در چهلمین جشنواره فجر حاضر شده است. در ادامه گفت‌وگوی ایلنا با آرین وزیردفتری را می‌خوانید:
«بی رویا» نخستین فیلم بلند شما در مقام کارگردان است که در بخش مسابقه جشنواره ملی فیلم فجر حضور دارد. کمی از حال و فضای فیلم بگویید.
فیلم سینمایی «بی رویا» درباره مسئله هویت است و داستان زوجی به نام رویا و بابک در آستانه مهاجرت‌شان را در فیلم مشاهده می‌کنیم. داستان اصلی این فیلم درباره رویا است که با فردی بی‌نام و نشان و عجیب مواجه می‌شود که همین موضوع زندگی او را دست خوش تغییراتی می‌کند.
پس می‌توان گفت فیلم «بی رویا» در ژانری اجتماعی ساخته شده است؟
خیر، «بی رویا» در ژانر معمایی است و فضایی رازآلود دارد.
نام هومن سیدی و سعید سعدی در جایگاه تهیه‌کنندگان این اثر است. کدامیک از این افراد در ابتدا وارد کار شدند؟
در ابتدا سعید سعدی تهیه‌کننده کار بود و پس از مدتی هومن سیدی نیز به پروژه اضافه شد.
هومن سیدی از جمله افرادی است که بارها دیده‌ایم در حوزه تئاتر و سینما با کار اولی‌ها همراه بوده است. او چطور به پروژه تولید فیلم «بی رویا» اضافه شد؟
فکر می‌کنم هومن سیدی همواره این حمایت کردن از جوانان عرصه هنر را در اولویت کارهایشان دارد. حدود ۴ سال پیش، در جشنواره‌ای، فیلم کوتاهی را ساخته بودم که هومن سیدی داور این جشنواره بود و اتفاقا در همان زمان فیلم من مورد پسند او و هیات داوران قرار گرفته بود. همان زمان به من گفت که «اگر خواستی اثری را بسازی و فکر کردی که من می‌توانم کمکی در پروژه کنم، حتما بگو.» با سعید سعدی نیز از طریق هومن سیدی آشنا شدم. در ابتدا قرار بود با آقای سعدی کار دیگری را شروع کنم که منتفی شد و زمانی که قصد تولید فیلم «بی رویا» را کردم، به سراغ این دو فرد رفتم. هومن سیدی پس از خواندن فیلمنامه، مشتاق به ساختن آن شد و طی کار هم حامی همه جانبه «بی رویا» بود و البته کاملا فضا برای من باز بود که شخصا فیلم را کارگردانی و اداره کنم.
چه زمانی تولید فیلم سینمایی «بی رویا» را آغاز کردید؟
زمستان سال ۱۳۹۹ فیلمبرداری را آغاز کردیم که تا اوایل سال ۱۴۰۰ ادامه داشت. مراحل فنی هم پس از آن شروع کردیم. در آن زمان هم هنوز واکسیناسیون عمومی صورت نگرفته بود و ما تلاش کردیم تا در حین تولید، فردی از گروه، به این ویروس مبتلا نشود و خدا را شکر که اتفاقی از این جهت نیفتاد.
در نخستین فیلم داستانی بلند و سینمایی که ساخته‌اید، بازیگران چهره‌ای همچون صابر ابر و طناز طباطبایی حضور دارند. حضور بازیگران چهره در کار تصمیم خودتان یا تهیه‌کنندگان کار بود؟
فیلم سه شخصیت اصلی دارد و بازیگران آن هم طناز طباطبایی (نقش رویا)، شادی کرم رودی (نقش زیبا)، و صابر ابر (نقش بابک) هستند. فیلم با فضای آشنای سینمای ایران، کمی فاصله دارد و تلاش کردم اثر متفاوت‌تری باشد و می‌تواند برای مخاطبی که دقیق و جدی فیلم می‌بیند، جذاب خواهد بود. به همین دلیل، از همان ابتدا به سراغ همین گزینه‌ها برای بازیگری رفتم. به هر حال ما از لحاظ بودجه محدود بودیم و بازیگران به واسطه فیلم‌های کوتاهی که از من دیده بودند و خواندن فیلمنامه به من اعتماد کردند و ما را در رفتن به سمت این مسیر همراهی کردند.
طناز طباطبایی، صابر ابر و شادی کرم رودی نخستین انتخاب‌های بازیگران برای نقش‌ها بودند؟
بله، حتی مجبور شدند به دلیل اینکه فیلمبرداری ما به تعویق می‌افتاد، چندین پروژه را رد کنند. عوامل در تولید «بی رویا» صبوری کردند و امیدوار هستم که خروجی کار، راضی‌شان کند.
تعویق پروژه به چه علت بوده است؟
گرفتن پروانه ساخت حدود سه ماه طول کشید و طی چند مرحله توانستیم مجوز ساخت را بگیریم. به هر حال دوران اوج کرونا هم بود و جمع کردن عوامل به دلیل شلوغی‌های کاری بازیگران در حوزه نمایش خانگی کمی دشوار بود.
چه شد که احساس کردید فعالیت در حوزه ساخت فیلم کوتاه را به مرحله‌ای رسانده که حال می‌تواند به سراغ ساخت فیلم بلند داستانی برود؟
این پروسه برای من خودآگاه نبوده است و فکر می‌کنم کار کردن به صورت جدی در حوزه سینما، فرد را یک جورهایی از فیلم کوتاه به حوزه بلند داستانی می‌رساند. کما اینکه پس از ۶ سال فعالیت در سینمای فیلم کوتاه، می‌خواستم در فضای جدیدی فعالیت کنم. دو فیلم کوتاه آخری که ساخته بودم از دیگر آثارم موفق‌تر ظاهر شدند و احساس کردم که زمان محک زدن خودم در فیلم بلند هم رسیده است.
جامعه مخاطبان فیلم سینمایی «بی رویا» را چه گروهی از مخاطبان سینما می‌دانید؟
فیلم می‌تواند با مخاطب جدی، نه به معنای مخاطب خاص که سلیقه متفاوتی هم دارد، بلکه مخاطبی که فیلم‌های روز سینمای ایران و جهان را پیگیری می‌کند، ارتباط برقرار کند. فضایی که در فیلم طراحی کرده‌ام متناسب با مخاطب و بیننده فیلم ایرانی است. فیلم با ویژگی‌های آشناتر سینمای ایران شروع می‌شود و زمانی که مخاطب درگیر قصه می‌شود و فکر می‌کند که ماجرا را فهمیده است، به تدریج او را شگفت‌زده می‌کند. از این نظر شاید کمی پیچیدگی داشته باشد اما تلاش کردیم تا این پیچیدگی در یک پلکان باشد و مخاطب در نهایت، پاسخ تمام گره‌ها و پرسش‌های قصه را بگیرد. امیدوار هستم در جشنواره این اتفاق رخ دهد و پسند مخاطبان باشد.
یکی از شاخصه‌های چهلمین دوره از جشنواره ملی فیلم فجر هم این است که فیلم اولی‌های بسیاری نسبت به دوره‌های گذشته داریم. شما در جایگاه یکی از همین افراد، این اتفاق را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فکر می‌کنم وجود کارگردانان فیلم اولی می‌تواند از ستون‌های جشنواره فیلم فجر باشد. این را به این دلیل که خودم هم در چنین وضعیتی هستم، نمی‌گویم بلکه شرایط فیلمسازی برای کارگردان فیلم اولی بسیار پیچیده و سخت است. اگر فیلم اولی به نتیجه برسد و درجه‌ای از کیفیت قابل قبول داشته باشد، بسیار در سرنوشت فیلمساز هم مهم است. به دلیل اینکه برای بسیاری از افراد، اسامی فیلم اولی‌ها نا آشناست، ممکن است در ابتدا کمی جبهه‌گیری کنند. در واقع اگر واضح به مسئله نگاه کنیم، هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر امسال، با فیلم‌ها مواجه شدند و دست به انتخاب زدند؛ نه با اسامی افراد. برای مثال می‌توانستند نهایتا ۳ فیلم کارگردان اولی را انتخاب کنند که جنجالی هم به وجود نیاید. به عقیده من، بجز آن دسته از فیلم‌هایی که به دلیل سانسور حذف شدند و بسیار اتفاق بدی بود، ماباقی فیلم‌ها که کارگردانان فیلم اولی و جوان‌تر آن‌ها را ساختند، قطعا خروجی خوبی داشتند که انتخاب شده‌اند. اغلب خروجی‌های شاخص جشنواره در چند سال اخیر، کارگردانان فیلم اولی بودند و در دهه اخیر به دفعات شاهد آن بودیم که جوایز را هم کارگردانان فیلم اولی تصاحب کرده‌اند.
از نظر شما جدایی بخش نگاه نو از جشنواره ملی فیلم فجر، رویکرد خوبی است؟
نمی‌دانم وجود بخش نگاه نو در شکل گذشته‌اش بهتر است یا مانند امسال که فیلم‌های کارگردان اولی در بخش مسابقه قرار دارند. به هرحال آیین‌نامه جشنواره امسال نیز اینگونه بوده؛ اما از این جهت که فیلم خودم «بی رویا» و بسیاری از دوستانم را که به ایدئولوژی و فضای فیلم کوتاه‌شان شناخت دارم، در چهلمین دوره از جشنواره فجر حضور دارد، خوشحال هستم. فیلم‌های امسال جشنواره رقابت سختی با هم خواهند داشت که امیدوارم سالم و به دور از حاشیه باشد.
مراحل فنی «بی رویا» به اتمام رسیده است؟
«بی رویا» جزو فیلم‌های بود که کاملا آماده شده است و نسخه نهایی را به هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر تحویل دادیم. در حال حاضر هم پیگیر پروانه نمایش آن هستیم.
باتوجه به قصه و بازیگرانی که فیلم «بی رویا» دارد؛ چه پیش‌بینی برای نمایش در جشنواره ملی فیلم فجر دارید؟
فکر می‌کنم در قسمت‌های مختلفی فیلم جذابیت‌هایی برای مخاطب دارد و بازیگران اصلی، سه نقش بسیار پیچیده را بازی کردند و با وجود اینکه همه آن‌ها کارنامه پر باری دارند اما نقش‌های متفاوتی را در این فیلم بازی کرده‌اند و از این جهت حتما مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرند. فیلمنامه و کارگردانی و فیملبرداری کار هم از نظر من یکی از نقاط قوت کار هستند که امیدوارم در جشنواره دیده شود.
