به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): در یک چشم‌انداز کلی، آمارهای خانه کتاب و ادبیات ایران نشان می‌دهد که نشر کتاب‌های هنری در ایران از ثباتی نسبی برخوردار بوده است؛ اما جزئیات آماری دو سال اخیر حاکی از این است که این حوزه با تغییراتی همراه شده که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت.
بررسی و مقایسه آمارهای سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ در زمینه کتاب‌های هنری، حکایت از رشد ملایم در برخی شاخص‌ها و کاهش در برخی دیگر دارد؛ واقعیتی که می‌تواند بازتابی از تغییر رفتار مخاطب، روندهای تولید محتوای هنری، یا سیاست‌های فرهنگی باشد.
کاهش جزئی در تعداد کل کتاب‌های هنری
در سال ۱۴۰۳ در مجموع ۴ هزار و ۱۴۹ عنوان کتاب هنری منتشر شده که نسبت به سال ۱۴۰۲ با ۴ هزار و ۲۴۲ عنوان، کاهشِ اندکِ ۹۳ عنوانی یعنی نزدیک به ۲ درصد داشته است.
این افت می‌تواند نشانگر تغییراتی در سیاست‌گذاری‌های انتشاراتی‌ها یا دگرگونی در الگوی تقاضای مخاطبان باشد. با این حال، این افت محدود بوده و نمی‌توان از این آمار به داده‌های معنادار عمیقی دست یافت.
رشد تألیف
کتاب‌های تألیفی هنری در سال ۱۴۰۳ به ۲ هزار و ۹۱۸ عنوان رسیده‌اند، در حالی که در سال ۱۴۰۲ این رقم ۲ هزار و ۷۸۷ عنوان بوده است. این افزایش حدود ۵ درصدی نشانه‌ای از تولید محتوای نویسندگان ایرانی در حوزه هنر است.
افزایش تألیف می‌تواند نشان‌دهنده افزایش تولید محتوای بومی، رشد پژوهش‌های داخلی یا علاقه‌مندی هنرمندان به مکتوب کردن تجربه‌ها باشد.
کاهش ترجمه
در حوزه ترجمه، شاهد کاهش آمار از هزار و ۳۵۵ عنوان در سال ۱۴۰۲ به هزار و ۲۳۱ عنوان در سال ۱۴۰۳ هستیم. این افت، می‌تواند ناشی از علل مختلفی نظیر دشواری دسترسی به منابع بین‌المللی، یا حتی کاهش استقبال ناشران از ترجمه آثار خارجی باشد. هرچند هنوز هم رقم ترجمه بالا تلقی می‌شود.
استان تهران همچنان در صدر
استان تهران در سال ۱۴۰۳ با ۳ هزار و ۱۷۱ عنوان کتاب هنری، همچنان سهم عمده‌ای از تولید کتاب‌های حوزه هنر در کشور را در اختیار دارد.
این رقم در سال ۱۴۰۲ برابر با ۳ هزار و ۱۹۹ عنوان بود. این آمار نشان از تمرکز صنعت نشر هنری در پایتخت دارد و در عین حال می‌توان اینگونه توصیف کرد که هنوز استان‌های دیگر سهم محدودی در این حوزه دارند.
افزایش تولید در استان‌ها
سایر استان‌ها در سال ۱۴۰۳ تعداد ۹۷۸ عنوان کتاب هنری منتشر کرده‌اند که نسبت به ۹۴۳ عنوانِ سال ۱۴۰۲، رشد داشته‌اند. این افزایش ۳۵ عنوانی می‌تواند نشانه‌ای از توسعه و رشد ملایم نشر در استان‌ها باشد. اگر این روند ادامه پیدا کند، ممکن است در سال‌های آینده شاهد توازن بیشتری در جغرافیای تولید کتاب هنری باشیم.
افزایش چشم‌گیر چاپ اول
در سال ۱۴۰۳، تعداد ۲ هزار و ۸۱۲ عنوان کتاب هنری چاپ اول بوده‌اند که در مقایسه با ۲ هزار و ۶۷۵ عنوان در سال ۱۴۰۲، رشد ۱۳۷ عنوانی را نشان می‌دهد. این رشد، نشانه‌ای از ورود محتوای تازه به بازار نشر هنری است و نشان می‌دهد تولید محتوای نو همچنان در این حوزه فعال است.
کاهش تجدید چاپ
تجدید چاپ‌ها در سال ۱۴۰۳ به هزار و ۳۳۷ عنوان رسیده که در مقایسه با هزار و ۴۶۷ عنوان در سال ۱۴۰۲، حدود ۹ درصد کاهش داشته است.
این افت می‌تواند به دلایلی مانند کاهش تقاضای عمومی، افزایش هزینه‌های چاپ، یا کاهش قدرت خرید مخاطب مرتبط باشد.
رشد اندک در شمارگان کل
شمارگان کل کتاب‌های هنری در سال ۱۴۰۳ به ۲ میلیون و ۹۳۹ هزار و ۴۵۷ نسخه رسیده که نسبت به آمار ۲ میلیون و ۹۱۷ هزار و ۳۱۰ نسخه‌ای سال ۱۴۰۲، افزایشی اندک دارد. این افزایش می‌تواند به بهبود شرایط توزیع، کاهش نگرانی از برگشت کتاب، یا استقبال نسبی از برخی عناوین خاص بازگردد.
