به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از ایران تئاتر، نشست علی نصیریان، بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون با اعضای باشگاه مخاطبان موزه سینما با عنوان «یک عمر خاطره، نمای نزدیک» چهارم شهریور در سالن فردوس این موزه برگزار شد.
نصیریان در ابتدای این نشست درباره علاقه خود به نمایشنامهنویسی گفت: «من برای نمایشنامهنویسی به تئاتر نیامده بودم بلکه برای بازیگری آمده بودم و به طور کامل تمرکزم روی بازیگری بود. من معتقدم جوهر کار تئاتر، بازیگری است. هر هنری اعم از کارگردانی، تهیهکنندگی، طراحی صحنه و لباس و… جای خود را دارد اما بازیگری با تمام این هنرها متفاوت است زیرا تمام این عوامل در بازیگری خلاصه میشود.»
او افزود: «گاهی تصور میشود بازیگر نیز یکی از عواملی است که باید در اختیار کارگردان قرار گیرد و کارگردان از او برای بیان کار خود استفاده کند، در حالی که اینگونه نیست. بازیگر خودش مولف، آرتیست خلاق و نویسنده است و نقش را با اجرا و بازی خود مینویسد.»
نصیریان ادامه داد: «اگر تعداد معدودی نمایشنامه نوشتم تنها سیاهمشقهایی بود که میخواستم برای خودم نوشته باشم و به همین دلیل تمام این کارها را خودم اجرا کردم. بعدها این نمایشنامهها به شکل کتابی با عنوان «تماشاخانه» به چاپ رسید، این کتاب را به اصرار دوستان چاپ کردم تا علاقهمندان به تاریخ نمایشنامهنویسی آن را مطالعه کنند.»
بازیگر نمایش «اعتراف» با اشاره به اهمیت مطالعه کتاب در زمینه تئاتر برای علاقهمندان این حرفه گفت: «جوان که بودیم ایدئال ما برای تئاتر آثار عبدالحسین نوشین بود، او استاد کارآمد و بزرگی بود که ترجمه، کارگردانی، تمرین و موسیقی متن برای تئاتر را مطرح کرد. نوشین برای تئاتر زحمت زیادی کشید اما به جایی که باید میرسید، نرسید. یادم میآید در سال ۱۳۳۰ که هنرجوی کلاس بازیگری بودم تنها یک کتاب تئاتر در ایران بود که آن هم متعلق به عبدالحسین نوشین بود.»
نصیریان ادامه داد: «به هر حال میخواستم تئاتر را یاد بگیرم و ارتباطات آن زمان مثل اکنون گسترده نبود و پولی هم برای خارج رفتن نداشتیم تا این هنر را بهتر بیاموزیم. به همین دلیل به کتابهای نوشین و خیرخواه در زمینه تئاتر رجوع میکردیم.»
او با بیان اینکه بازیگری همیشه برایش جذاب بوده است، توضیح داد: «از بچگی تصنیفها و پیش پردههایی از مرتضی احمدی، قنبری، عزت الله انتظامی، جمشید شیبانی و.. که از رادیو پخش میشد، گوش میدادم و همراه این تصنیفها میخواندم و در خانه اجرا میکردم و مشتری همیشگی سینما نور و میهن بودم و گاهی هم به سینما رکس میرفتم. من عشق بازیگری داشتم و ارتباط با مردم در بازیگری برایم جذاب بود؛ هنوز هم همینطور است.»
بازیگر و نویسنده نمایشنامه «بلبل سرگشته» درباره مواجهه با نقشهای مختلف و تنوع بازیهایش نیز گفت: «تمایزهایی که در نقشها میبینید طبیعی است و اگر نباشد اشتباه است و من همیشه کار را جدی میگیرم. به نظر من تئاتر تنها یک نویسنده ندارد زیرا نویسنده بعدی کارگردان است که با تالیف و کارگردانی خود متن را بازنویسی میکند و سومین نویسنده بازیگر است که با کار و اجرایش مینویسد.»
این هنرمند افزود: «بازیگر یک شخصیت را در ذهن خود مجسم میکند و با امکانات حسی و روانی خود نمایشنامه را بازنویسی میکند. البته نباید از یاد ببریم که نویسنده دیگر، تماشاگر است که وقتی نمایش را نگاه میکند در ذهن خود نوشته را دوباره مینویسد.»
نصیریان توضیح داد: «همیشه کار برای من جدی بوده و در این مورد همیشه به خودم سخت میگرفتم؛ برخلاف بسیاری از بازیگران که کارشان را جدی نمیگیرند. از نظر من بازیگری یکی از دشوارترین کارهای دنیاست چون بازیگر در یک موقعیت خطیری قرار میگیرد و باید روی نقشی با خصوصیات روانی و جامعهشناسانه و… متمرکز شود. سختی کار از آن جهت است که باید نقشی را بسازید و روی صحنه آن را تجسم کنید و در عین حال تظاهر کنید. همه تکنیکهای بازیگری برای این است که چگونه بهتر تظاهر کنیم تا در برابر هزاران چشمی که شما را نگاه می کند، باورپذیر باشد و همه این کارها نیازمند آگاهی است.»
این بازیگر پیشکسوت گفت: «هنوز هم وقتی کاری جدید به من پیشنهاد میدهند سر کلاس اول مینشینم و از اول شروع به خواندن و تحقیق و تمرین میکنم. کار با خود یکی از کارهای مهم در بازیگری است. شما با خود در خلوت خود باید کار و تمرین کنید، به نکاتی برسید و بعد در جمع آن را مطرح کنید. باید بدانید که بازیگری به این سادگی نیست.»
او درباره تفاوت بازی در تئاتر و سینما توضیح داد: «بنیاد کار سینما و تئاتر یکی است اما در میدان عمل و اجرا، کار هر یک متفاوت است. یکی دارای صحنه و تماشاگر است و در دیگری میان تماشاگر و صحنه توسط دوربین و لنزها فاصله وجود دارد. در تئاتر با این ذهنیت باید تظاهر به نقش کنید که تماشاگر زنده با شماست و در نوع ارائه احساستان باید توانمند باشید تا آن حس های درونی را منتقل کنید. حفظ و تداوم حس در سینما یکی از چالشهایی است که بازیگر با آن مواجه است.»
نصیریان ادامه داد: «آنچه که ما را تا به امروز حفظ کرده زبان و فرهنگ ما است. هزاران سال پیش فردوسی شعری سروده است که ما هنوز هم آن را میخوانیم و هنر همین است؛ نگه دارنده و حفظکننده. هر اتفاقی بیافتد، هنر و ادب این مملکت ما را به هم پیوند میدهد و حفظ میکند. نخستین کلاس تئاتر را در سال ۱۳۲۹ رفتم و عمر خود را برای تئاتر گذاشتم و کار دیگری جز بازیگری و تئاتر و سینما نکردم. هنر همین است؛ اگر کسی وارد حیطه هنر میشود صحبت دو یا چند سال نیست بلکه صحبت از یک عمر است.»
این هنرمند با اشاره به همکاری خود با داریوش مهرجویی در فیلم «گاو» افزود: «مهرجویی بازی مرا هدایت کرد و معمولا نخستین چیزی که مرا مجذوب میکند متن نمایش، نگاه و شناخت کارگردان است که در مورد فیلم «گاو» همه این ویژگیها وجود داشت. مهرجویی و ساعدی با همکاری یکدیگر فیلمنامه «گاو» را نوشتند و وقتی آن را دیدم متوجه شدم که مهرجویی آدم دیگری است و شیفته او شد.»