به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همزمان با سالگرد درگذشت بیتا فرهی، از کتاب زندگینامه او توسط یاسمن خلیلیفرد و با نام «بیتا» با حضور تعداد زیادی از هنرمندان و چهرههای شناخته شده رونمایی شد. در این مراسم هنرمندانی چون داریوش فرهنگ، عباس یاری، هوشنگ گلمکانی، احترام برومند، گلاب آدینه، فریبا کوثری، آزیتا موگویی، سهیلا رضوی، همایون ارشادی، مهوش وقاری، اکرم محمدی، هانیه توسلی، ستاره اسکندری، آرش فلاحتپیشه، پوریا شکیبایی، مژده لواسانی و… حضور داشتند.
احترام برومند بازیگر سینما و تئاتر در این مراسم گفت: این مسئله را به فال نیک میگیرم که در نخستین سالروز نبودن بیتا، ما از کتاب زندگینامه او رونمایی میکنیم. به نظرم بهتر است درباره خود بیتا فعلاً صحبت نکنم زیرا در این کتاب مفصل درباره او گفته شده است. یاسمن خلیلیفرد نویسنده این کتاب، رماننویس بسیار متبحری است و من کتابهایی مانند «انگار خودم نیست»، «بنفش مایل به لیمویی» و… را از او خواندهام.
وی افزود: من با یاسمن خلیلیفرد زمانی آشنا شدم که در رادیو یکی از قصههای او را خواندم. سپس او با من تماس گرفت و بسیار تشکر کرد. او از ۱۵ سالگی در مطبوعات فعالیت کرده است و عضو انجمن منتقدان و نویسندگان است و چند فیلم کوتاه نیز ساخته است.
این هنرمند درباره ویژگی شاخص این کتاب گفت: برای من جالب بود که بیشتر زنهای داستان زندگی بیتا فرهی بسیار قوی هستند و به آنها نگاه ویژهای شده است. حشمت مادربزرگ، منیر مادرش و مهسا دخترش شخصیتهایی بسیار مقتدر داشتند، اما اتفاقاً بیتا فرهی کسی بود که چنان درگیر احساسات و عواطف زیبا و هنرمندانه خودش بود که سعی نمیکرد خودش را یک زن قوی نشان دهد یا عقاید و خواستههایش را به دیگران تحمیل کند. در این قصه نیز این ویژگی کاملاً مشهود است و در سالهای پایانی زندگیاش مهسا نقش مهمی در زندگی او ایفا کرده است.
برومند در پایان گفت: مهارت نویسنده بسیار زیبا و باورپذیر است. او دوست صمیمی بیتا بوده است و نکات کوچکی از گفتههای بیتا فرهی را برداشته و آنها را پرورش داده است. همچنین او روزهای پایانی زندگی بیتا فرهی را بسیار باورپذیر و احساسی در این کتاب نوشته است.
داریوش فرهنگ بازیگر سینما نیز عنوان کرد: مهسای عزیز، دختر بیتا فرهی همت بلندی کرده است و طی این یک سال من شاهد و ناظر تلاش او برای پیگیری مراسم مادر عزیزش بودم. بحث بر سر عشق دختر به مادر نیست، بحث من این است که این حرکت زیبا فراموش نشود.
وی افزود: یکی از اقدامات مهم مهسا این بود که به وسیله کتاب زندگینامه، این هنرمند را ماندگار کرد و چه کسی بهتر از یاسمن خلیلیفرد برای نگارش این کتاب؟
این بازیگر تاکید کرد: من پس از خواندن کتاب متوجه شدم که بسیار شنیدنی، جذاب و خواندنی است. این کتاب پر از جزئیات، ظرافت و نگاه هنرمندانه است.
او سپس قسمتی از این کتاب را خواند و گفت: یک کار جذاب این کتاب این است که نویسنده داستان را از زبان خود بیتا فرهی روایت کرده است. درخواست من این است که کتاب را حتماً با دقت بخوانید زیرا کتابی پر از ذوق، احساسات و جزئیات است. شما در این کتاب با شور، شوق، تنهایی، اضطراب و… در زندگی بیتا فرهی همراه میشوید.
پوریا شکیبایی بازیگر و فرزند زندهیاد خسرو شکیبایی بیان کرد: متاسفانه من هنوز این کتاب را نخواندهام اما فکر میکنم که بسیار هوشمندانه تنظیم و نوشته شده است. در خاطرم هست که ارتباط پدرم با خانم بیتا فرهی در فیلم «هامون» ارتباط عجیبی بود، در واقعیت هم مانند خود فیلم خیلی دعوا داشتند. خانم فرهی رانندگی بلد نبودند و آقای مهرجویی از پدر خواسته بودند که رانندگی به ایشان یاد بدهد.
وی افزود: اولین باری که به اتفاق پدرم به منزل خانم فرهی رفتم بسیار کوچک بودم. ایشان خیلی زیبا بودند و من به عنوان یک پسربچه بسیار مجذوب ایشان شده بودم.
شکیبایی در پایان گفت: فیلم «بانو» با بازی بیتا فرهی هشت سال توقیف بود و ایشان در آن زمان بسیار لطمه خوردند. بیتا فرهی بودن کار بسیار سختی است و او انسانی بسیار قوی بود. وقتی به گذشته نگاه میکنم اقتدار زنانه ایشان را واقعاً ستایش میکنم.
عباس یاری منتقد سینما نیز در این مراسم گفت: بسیار خوشحالم که در این شهر پر از غبار و دود و ترافیک محفلی برای نکوداشت یک بانوی سینما برگزار شده است. این کتاب با بیتا شروع شده است، زیرا او واقعاً آدم خاصی بود و همتا نداشت. برخلاف بسیاری از زندگینامهها ما در این اثر با یک رمان بسیار شیرین و خواندنی مواجهیم که یک بخشی از تاریخ مملکتمان را روایت میکند و چهار نسل از کسانی که در این کشور زندگی کرده اند، در این کتاب حضور دارند.
یاری عنوان کرد: عکسی از پیامی ایرایی روی جلد این کتاب قرار گرفته است زیرا خانم بیتا فرهی بسیار به عکسهای او علاقه داشت. شاید اگر من جای دوستان بودم عکسی از بیتا فرهی را انتخاب میکردم که به مخاطب نگاه کند زیرا او در تمام کتاب با ما صحبت میکند.
وی تاکید کرد: او در این کتاب از بیماری و شیمی درمانی ناله نمیکند، اما از رفتن آتیلا پسیانی، داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر ناله میکند. بزرگترین غم او توقیف فیلم «بانو» بود که مانند سرطان به او ضربه زد. ای کاش ما بیشتر مراقب هنرمندانمان باشیم.
یاری در پایان تصریح کرد: شاید اگر داریوش مهرجویی، بیتا فرهی را پیدا نمیکرد اصلاً «هامون» را نمیساخت؟ زیرا او وقتی بازیگری را انتخاب میکرد معتقد بود که فقط او میتواند آن نقش را بازی کند.
فریبا کوثری بازیگر سینما دیگر سخنران مراسم بود و گفت: من سعادت این را نداشتم که با خانم بیتا فرهی کار کنم. وقتی سال ۶۷ وارد عرصه سینما شدم ایشان را در فیلم «هامون» دیدم. شاید در آن زمان به عنوان یک زن به این همه وقار، زیبایی و هنر بازیگری که داشتند حسادت کردم. همواره ناراحتم که در سالگرد درگذشت این هنرمندان یه یادشان هستیم. کاش ایشان امروز اینجا بودند و کتابشان را امضا میکردند و میدیدند که ما چقدر برایشان احترام قائلیم.
وی تاکید کرد: خواهش میکنم که این کتاب را حتماً بخوانید و انرژی و عشقی که پشت این اثر وجود دارد، با قلبتان درک کنید.
آرش فلاحتپیشه بازیگر سینما و تئاتر نیز عنوان کرد: امروز در این جمع گرد آمدیم تا یاد و خاطره هنرمند عزیزی را گرامی بداریم که برای ما دنیایی را ساخت؛ دنیایی که در آن «هامون» با سازنده و بازیگرانش به خاطره جمعی یک نسل بدل میشود. چه غبطه برانگیز است جایگاه خانم فرهی!
وی ادامه داد: او در ۶۵ سال زندگیاش با دنیای پر رمز و راز سینما و هنر درخشید. فلب او سرشار از عشق و هنر بود.
این هنرمند بیان کرد: او شاید آنچنان که در پرده سینما درخشید فرصت حضور بر صحنه تئاتر را نداشت، اما همواره با نگاهی علاقهمند تئاتر میدید و مشوق دوستان و جوانان روی صحنه بود. او میدانست که هنر زبان روح انسان است. او تنها یک بازیگر نبود و یک جستوجوگر معنا و کتابخوان بود. بیتا فرهی همیشه از کوچکترین لحظات زندگی لذت میبرد و زندگی برایش مانند یک سفر بود.
مهسا قریشی دختر بیتا فرهی در این مراسم عنوان کرد: تشکر میکنم از همه دوستان و اقوام که در اولین سالگرد کوچ آسمانی مادر در کنار ما بودند. از یاسمن جان تشکر میکنم و از عشقی که به بیتا داشتند و آن را در این کلمات جاودان کردند. مادر شور زیستن داشت. او خیلی بهارها و زمستانهای سختی را در زندگی گذرانده بود و ما این عنوان را انتخاب کردیم زیرا او باشکوه عرصه زندگی و همچنین سینما را ترک کرد. من از هوشنگ فرهی دایی عزیزم و دختردایی عزیزم ساحره فرهی برای کمکهایی که به ما کردند، بسیار ممنونم.
یاسمن خلیلیفرد نیز در پایان مراسم گفت: من این کتاب را بسیار دلی نوشتم. علت این کار این بود که علاقه من به سینما با بیتا فرهی و فیلم «هامون» شکل گرفت. فکر میکنم که همه چیز این مراسم را خود بیتا چیده است و ما فقط همه چیز را اجرا میکنیم.
وی تاکید کرد: ما خواستیم این کتاب را به صورت رمان بنویسیم تا مخاطب خاص و عام داشته باشد، زیرا بیتا هنرمندی بسیار مردمی بود، در حدی که حتی در قطعه هنرمندان به خاک سپرده نشد.
در ادامه مراسم کلیپی پخش شد که در آن افرادی مانند داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی درباره بیتا فرهی صحبت میکنند. این مراسم با اجرای موسیقی زنده و امضای کتاب به پایان رسید.
گفتنی است بیتا فرهی (با نام اصلی بیتا لهارخانی دینبلی) در ۱ فروردین ۱۳۳۷ در تهران به دنیا آمد. او در سال ۱۳۵۷ برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در سال ۱۳۵۹ از مدرسه هنر جان پاورس در رشته هنر فارغالتحصیل شد. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۶۰، در سال ۱۳۶۸ با معرفی ناصر چشمآذر به داریوش مهرجویی، برای نقش «مهشید» در فیلم «هامون» انتخاب شد و با این فیلم وارد عرصه بازیگری شد.
او پس از موفقیت در «هامون»، در فیلمهای متعددی از جمله «بانو» (۱۳۷۰)، «کیمیا» (۱۳۷۳)، «اعتراض» (۱۳۷۸) و «خانهای روی آب» (۱۳۸۰) به ایفای نقش پرداخت. او در طول دوران حرفهای خود با کارگردانان برجستهای مانند احمدرضا درویش، بهمن فرمانآرا، مسعود کیمیایی و رخشان بنیاعتماد همکاری کرد. بیتا فرهی در ۴ آذر ۱۴۰۲ به دلیل عارضه قلبی و ریوی درگذشت.