به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از ایران‌تئاتر، هفتمین گپ‌وگفت تخصصی انتشارات نمایش با عنوان «اهمیت تدوین و انتشار کتاب‌های مرجع» با حضور غزل اسکندرنژاد، کارگردان و مدرس تئاتر، پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
اسکندرنژاد در ابتدای سخنانش با اشاره به اینکه عدم ترجمه دایره المعارف مرتبط با حوزه نمایش عروسکی به زبان فارسی گفت: ما نه تنها در حوزه تئاتر عروسکی که درباره تئاتر غیرعروسکی نیز دایره‌المعارفی برای مراجعه نداریم. به همین دلیل فکر می‌کنم «دانشنامه جهانی نمایش عروسکی» اولین دانشنامه در حوزه تئاتر در ایران است.
او ادامه داد: هر کشوری دانشنامه‌های کوچک و موضوعی دارد اما به طور مفصل مجموعه‌ای که تمام این مباحث را در بر بگیرد وجود نداشته به جز همین «دانشنامه جهانی نمایش عروسکی» که یونیمای جهانی آن را منتشر کرده و ما ترجمه کردیم و از هنرمندان تا کشورها را مورد توجه قرار داده است.
این مدرس بیان کرد: ما در ایران به نمایش عروسکی خیلی محدود نگاه می‌کنیم اما در مقالات خارجی جهان معنایی نمایش عروسکی خود را به نمایش می‌گذارد. پندار من از کل تئاتر به قبل و بعد از کار کردن روی دانشنامه باز می‌گردد؛ یک حسن آن این است که مطلقا ژستی برساخته ندارد که بگوید عروسک بهتر است. صرفا یک نگاه موشکافانه تاریخی در مقالاتی از این دست هست که ما را به این نزدیک می‌کند که چقدر دو حوزه تئاتر عروسکی و غیر عروسکی به هم نزدیک بوده‌اند.
اسکندرنژاد گفت: ما مقالات زیادی داریم که از نمایش عروسکی ایده‌های بیشماری برای بازیگران زنده طرح می‌کند. در دوران معاصر رابرت ویلسون بین بازیگر و عروسک فقط از متریال تفاوت می‌گذارد و مهم‌ترین ایده‌اش این است که هر دو را فاقد خودآگاهی می‌پسندد؛ یعنی شی یا همان ماشین.
او اظهار کرد:عروسک‌ها همیشه راحت‌تر در شکل قرار می‌گیرند و مقاومتی از خود نشان نمی دهند، در زیباشناسی عروسک در غرب آمده است که ایده عروسک ایده هبوت انسان است، انگار نخ‌ها از انسان بریده شده است و این برای هنرمندانی که در حوزه فلسفه مطالعه می‌کنند؛ جذاب است.
این کارگردان و مدرس تئاتر ادامه داد: دانشنامه‌ها معمولا به فراخور نیاز مورد مراجعه قرار می‌گیرند ولی پیشنهاد می‌کنم همه دوستان در رشته‌های مختلف تئاتر، سینما، انیمیشن به آن توجه کنند. این کتاب به ما می‌آموزد ما در حال اجرا با متریال هستیم و اینکه این متریال چه چیزی باشد؛ در اجرا اهمیت دارد. به نظر من در حوزه نمایشنامه‌نویسی اساس بر نوشتن است و فرقی نمی‌کند، شما درباره چه چیزی بنویسید و این به کارگردان مرتبط است که متن شما را چگونه اجرا کند.
اسکندرنژاد با اشاره به ضرورت و اهمیت دانشنامه‌ها مطرح کرد: دانشنامه‌ها به خواننده اجازه می‌دهد گسترده‌تر نگاه کند و به او برای پژوهش‌های بیشتر ترغیب می‌شود. تالیف دانشنامه یک روحیه پژوهشی بسیار بالا می‌خواهد. در نگارش دانشنامه بحث حمایت مادی و معنوی است. دانشنامه بدون اولویت‌بندی و برتری دادن به مسائل اشاره دارد. ما به اهمیت نگارش دانشگنامه مشرف هستیم اما متاسفانه هیچ حمایت و همراهی صورت نمی‌گیرد.
او در پایان سخنانش گفت: خوب است که انتشارات نمایش پیش از پرداختن به دانشنامه برای نمایش عروسکی به چاپ یک مجموعه مقاله فکر کند که یک سیر تسبیح‌وار داشته باشد و از ابتدای پرداختن به نمایش عروسکی تا زمان کنونی را مورد توجه قرار دهد.
