به گزارش خبرنگار سینمایی نیوز، حسین گیتی منتقد پیشکسوت سینمای ایران در حاشیه بازدید از پانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند سینما حقیقت درباره برگزاری این جشنواره و تاثیر آن بر روند کاری فیلمسازان بیان داشت: با توجه به اینکه موضوعات و مضامین بسیار زیادی در حوزه سینمای مستند وجود دارد و جشنواره سینما حقیقت نیز به طور تخصصی به این قالب سینمایی می پردازد، مستندسازان جوان می توانند فعالیت خود را در این زمینه کاری گسترش دهند. حضور، ظهور و بروز این جشنواره باعث تقویت این فیلمسازان شده و به آن ها کمک می کند که به سینمای بلند حرفه ای هم راه پیدا کنند.

او تاکید کرد: در همه جای جهان برای موضوعات و قالب های مختلف سینما جشنواره برگزار می کنند. جشنواره سینما حقیقت پانزدهمین دوره خود را برگزار می کند و فرصتی را برای جوانان علاقمند به ساخت فیلم محیا می کند که خیلی در پیچ و تاب فرایند بورکراسی و نظام اداری قرار نگیرند. کافی است موضوع و سوژه ای را پیدا بکنند و اندک سرمایه ای را هم فراهم بیاورند و فیلم خود را بسازند. جشنواره سینما حقیقت نیز با جایگاه خوب خود، فرصتی را ایجاد می کند تا این جوانان فیلم شان را نمایش دهند. درست است که برخی آثار به جشنواره راه پیدا نمی کند اما این نباید موجب ناامیدی شود.

نویسنده کتاب “مطبوعات سینمایی ایران” درباره ویژگی های کار در سینمای مستند گفت: المان هایی در سینمای مستند وجود دارد که در نسبت با سینمای کوتاه و داستانی، کار در این حوزه را راحت تر می کند. حتی می توان از پرواز چند زنبور و حرکت یک گله گوسفند هم فیلم ساخت. در اینجا جمع آوری کاراکترها آسان تر است و موضوعاتِ همواره دست اولی در اینجا مورد استفاده قرار می گیرد. عوامل بازدارنده هم در سینمای مستند بسیار کم هستند و این خود به پیشبرد و شکل گیری کار بسیار کمک می رساند. حتی اینجا می توان از یک موضوع مرکزی که فیلم می گیرند آن را تصحیح کنند.

برنده بهترین مقاله سینمایی در سال 92 در همین رابطه گفت: مستند یعنی سند و برابر اصل که کمتر در مرکز حادثه حضور داشتیم تا از آن فیلم بگیریم. اینجا مجبور به بازسازی واقعیت هستیم که خیلی باید دقت کنیم که اشتباهاتی صورت نگیرد. نویسنده مستند باید اطلاعات بسیار جامعی درباره آن موضوع داشته باشد. در سینمای مستند تنوع مضمون فراوان داریم و نمی توانیم بگوییم که نباید فیلمنامه داشته باشیم. لوکیشن در سینمای مستند باید برای تماشاگر روشن باشد همانطور که پژوهش باید مشخص باشد. فیلم مستند، گسترده و شاعرانه است. موضوعاتی از قبیل علم، جنگ، پرتره را در بر می گیرد. سینمای مستند بحران ها را نشان می دهد و آگاهی می بخشد و مسئولین را با خبر می کند. بنابراین این فیلم ها کمک کننده هستند.

او خاطر نشان کرد: توصیه من به علاقمندان فیلمسازی این است که از سینمای مستند شروع کنند. با حرکت دوربین و فضا سازی اینجا آشنا می شوند.

وی کمبود سینمای مستند را حمایت از مستند سازان دانست و تصریح کرد: باید سعی شود استعدادهای جدیدی کشف گردد. صرفا پرداخت پول به فیلمسازان قدیمی کاری از پیش نمی برد و منابع را بایستی در اختیار جوانان کم برخوردار قرار داد تا شناسایی و تقویت شوند.

نویسنده کتاب “سینمای نوشتاری ایران” جای خالی مستند های مردم شناسی بیشتر از سایر موضوعات دانست و تاکید کرد: ما در سرزمین عزیزمان ایران قومیت های مختلفی داریم و نشان دادن زبان و فرهنگ و آداب و سنن و رسوم ایشان جای پرداخت زیادی دارد. نکته ای اینجا است و آن اینکه گویش های اقوام را در سینمای مستند بایستی به همان صورت و با زیر نویس نمایش داد و اگر زبان فیلم بخواهد تغییر کند دیگر نمی توان به آن سینمای مستند اطلاق کرد.

نویسنده کتاب “داستان در سینما” در همین بخش اضافه کرد: در پرداخت به قهرمان در سینمای مستند کار کمی صورت گرفته است. ما بسیار قهرمانان ملی در تاریخ و از صدر مشروطه به این طرف داریم که به دلایلی از جمله فقر بیوگرافی و اطلاعات سالم، به فیلم مستند راه پیدا نکرده اند.

او در پایان صحبت های خود درباره برگزاری آنلاین جشنواره اظهار داشت: حتی اگر بیماری همه گیری کرونا نیز پیش نمی آمد باز هم ایده برگزاری آنلاین جشنواره بسیار خوب است. در دور دست ترین روستاها و شهرستان های کشور علاقمندانی هستند که می توانند آثار پیشرو سینمای مستند را در منزل به راحتی تماشا کنند.

پانزدهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت از 18 تا 25 آذرماه 1400 در حال برگزاری است.

| گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا

| عکس از: الهام سادات روئین تن