سینمایی نیوز، محمدرضا دلیر*: آنچه این مینی سریال را علاوه بر محتوای تامل برانگیز و غافلگیر‌کننده‌اش متمایز می‌کند، فرم و تکنیک به کار برده شده در آن است. نوجوانی دارای ۴ اپیزود تنش‌زا و نفسگیر است که هر قسمت آن تک‌نما یا وان شات (بدون کات یا قطع) با مهارت تمام فیلمبرداری شده است.این نوع سبک از فیلمبرداری بیشتر در خدمت آن است که مخاطب داستان
را به صورت واقع‌گرایانه تماشا کند.
نوجوانی دست روی موضوعات حساسی چون منوسفیر (مجموعه‌ای از وب سایت‌ها، وبلاگ‌ها و انجمن‌های آنلاین است که برخی از اشکال خصومت با زنان و زن‌ستیزی را به صورت اغراق‌آمیز ترویج می‌دهند)، مردانگی سمی، اندرو تیت (کیک‌بوکسور حرفهای امریکایی- بریتانیایی که سبک زندگی بسیار مردانه و لاکچری را ترویج می‌دهد)، اینسل‌ها (زن‌ستیزی و نژاد‌پرستی) و تاثیرات شبکه‌های اجتماعی گذاشته است.
روایت فیلمساز اگر جسارت او در استفاده از تکنیک سکانس-پلان را نداشت شاید این‌قدر گیرا نبود. در چنین روایت‌هایی معمولاً یک محور نامرئی در ذهن کارگردان و گروه فیلمبرداری شکل می‌گیرد تا نقاطی را برای ورود به دنیای هر کاراکتر باز کند. کارگردان در فیلم نقطه‌ی جوش هم نشان داد که چگونه این محور نامرئی را می‌توان در لوکیشن خود پیدا کند. در این اثر نیز گویی در هر قسمت مخاطب با راهروها و سالن‌هایی مواجه است که هم باعث حفظ فاصله‌ی دوربین از کاراکترها می‌شوند و هم جایی را برای مانور دوربین می‌گذارند تا در چرخش‌های مقطعی و نرم مخاطب را به سوی دیگر ماجرا ببرد. از سوی دیگر استفاده از استیدی‌کم در این روایت باز هم نشان از ذکاوت کارگردان دارد. او به‌راحتی می‌توانست در طول هر کدام از این یک ساعت‌ها دوربین را روی شانه‌ی فیلمبردار قرار دهد و تنش را با لرزش قاب بیشتر کند.
پرداختن به مسائل نوجوانان، یکی از موضوعات محبوب سینماگران در سال‌های اخیر است. علاقه نوجوانان به تماشای فیلم و سریال کمپانی‌های سینمایی را مجاب کرده است تا بخش زیادی از انرژی و هزینه را به تولید آثاری اختصاص بدهند که قهرمان یا نقش اصلی داستان آن‌ها، نوجوانان باشند. سریال «نوجوانی» یکی از این آثار است که انتشار آن سر و صدای زیادی به پا کرده است. اثری که تلاش می‌کند با بهره گرفتن از تکنیک‌های تازه و نمایش اتصال انکارناپذیر جهان بزرگسالان و نوجوانان، تصویری متفاوت را از دوره نوجوانی به تصویر بکشد.
سریال شروع طوفانی و درگیرکننده‌ای دارد. کارگردان در زمانی کمتر از 10 دقیقه، تمام آنچه را که مخاطب برای دنبال کردن داستان به آن نیاز دارد، به او معرفی می‌کند. متهم قتل، اوضاع و احوال ظاهری زندگی‌اش، خانواده‌اش، کارآگاهان پرونده و نهایتاً دختربچه‌ای که طی ماجرای شب گذشته، کشته شده است. پیرنگ داستان در این نقطه آغاز و در این نقطه به پایان می‌رسد. اما هدف کارگردان از ادامه دادن به سریال، نمایش مقصران احتمالی یک قتل و نقش کوچک و بزرگ هریک در ارتکاب جرمی است که توسط پسری 13 ساله اتفاق می‌افتد. از این حیث «نوجوانی» اثر مهمی محسوب می‌شود و یادآور کتاب بررسی یک پرونده قتل از میشل فوکو است. فوکو در آن کتاب پس از تعریف مختصر ماجرای قتل، به سراغ آدم‌های مختلف می‌رود و در قالب یک مستندنگاری، نقطه نظراتشان را درباره قاتل و قربانی بیان می‌کند. کارگردان «نوجوانی» هم با دوربین‌اش مدام به دنبال جست‌وجوی آدم‌های متفاوت، پیوند برقرار کردن با ماجرا و نمایش دادن قضاوت و واکنش آنهاست.
دوربین فیلم، دوربین هوشمندی است و به خوبی می‌تواند انتظارات نویسنده و کارگردان را برآورده کند. در قسمت اول و میان شلوغی اداره پلیس، دوربین راوی کارگردان مدام با مکث روی چهره آدم‌ها و سپس نشان دادن چشم‌انداز مقابلشان، مخاطب را از نوع نگاه آن‌ها به داستان مطلع می‌کند و از این امکان استفاده می‌کند تا هربار از زاویه کسی، قاتل را نشان بدهد. فیلمبردار باوجود ازدحام زیاد در مدرسه و اداره پلیس، زاویه دید را گم نمی‌کند و باعث می‌شود سریال در دو قسمت نخست، ضرب‌آهنگ درست و فکر شده‌ای داشته باشد. در نیمه اول سریال کارگردان از تکنیک تغییر راوی، فقط برای جابه‌جا کردن تصاویر بهره نمی‌گیرد؛ بلکه می‌تواند با این جابه‌جایی داستان را پیش ببرد و جزئیاتی را افشا کند. اتفاقی که در نیمه دوم سریال نمی‌افتد و باعث می‌شود دو قسمت پایانی جذابیت خود را تا حد زیادی از دست بدهند و علیه فرم تعریف شده اثر رفتار کنند.
هرقسمت از سریال نوجوانی در یک تک برداشت ضبط شده است و همچنین استفاده حداقلی از عناصر ساخت فیلم مانند تدوین و موسیقی باعث شده تا کارگردان وفاداری خود به واقعیت و مستندنگاری تصویری را نشان بدهد.
مکان‌هایی مانند اداره پلیس و مدرسه دارای آدم‌های گوناگونی است که وفورشان به کارگردان کمک می‌کند تا بتواند واکنش جمعی افراد به حوادث را روایت کند و دستش برای تغییر راوی باز باشد. اما به ناگهان از این فضا جدا می‌شود و یک اپیزود را به گفت‌وگوی نوجوان متهم به قتل با یک روان‌پزشک اختصاص می‌دهد. کسی که اگر همه‌چیز مطابق قبل بود، باید با حضور پررنگ خود، بار غیاب دیگران را به دوش می‌کشید و همچنین افشاگری‌های تازه‌ای را پیش روی مخاطب می‌گذاشت. گرچه در ابتدای این قسمت گفته می‌شود که هفت ماه از زمان دستگیری جیمی گذشته است و این تعجب‌برانگیز است؛ چرا‌که افرادی که حرف‌هایشان در قسمت‌های قبل پرونده را پیش برده است و همچنین دو کارآگاه داستان ر‌ها می‌شوند و این اولین قدم برای جدایی خودخواسته سریال از مخاطب است.
به هر حال حتی اگر این تکنیک روشی برای پافشاری بر موضوع گذر زمان و حل نشدن بحران‌های قتل است، به نظر درست اجرا نمی‌شود. روان‌پزشک داستان برخلاف دیگران نسبتی با موضوع برقرار نمی‌کند و برای جبران این نقصان تلاش می‌کند تا متهم را قانع کند که واقعیت را تعریف کند. ترفند زن روان‌پزشک زمان زیادی از داستان را به ارائه پیشینه‌های روزمرگی در خانواده جیمی اختصاص می‌دهد؛ آن هم در زمانی که بیش از هروقت دیگری مخاطب منتظر تغییر مسیر داستان از طریق حضور روان‌پزشک است. درنهایت حرف‌هایی زده می‌شود و پسرک مدام خود را بی‌گناه معرفی می‌کند و وقتی در اپیزود پایانی پدر جیمی به ارتکاب قتل توسط پسرش اعتراف می‌کند، حضور روان‌پزشک و حرفهای جیمی بیشتر از هرزمان دیگری بی‌اهمیت جلوه می‌کند و باعث سقوط سریال می‌شود.
زیاده‌روی پدر و مادر جیمی و همچنین کارآگاهان در بیان نقش خود در انجام این قتل از دیگر مسائلی است که می‌شد نویسنده و کارگردان برای طبیعی درآمدن آن بیشتر وقت بگذارند و برای طبیعی بودن این سکانس‌ها صرفاً به تک برداشت بودن آن‌ها و استفاده از صدای محیط بسنده نکنند.
*منتقد سینما
