سینمایی نیوز- فیلم کوتاه داستانی “وقفه” در بخش فیلم های داستانی مسابقه سینمای ایران سی و نهمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران حضور داشت و پس از نمایش مورد تشویق تماشاگران قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار سینمایی نیوز، “مانا پاک سرشت” کارگردان فیلم کوتاه “وقفه” که بازی در چندین سریال، فیلم بلند و کوتاه و همچنین ساخت چندین فیلم کوتاه از جمله: “نگران نباش”، “لاجوردی”، “چشم ها” را در کارنامه دارد، در خصوص علت نامگذاری فیلم بیان داشت: ابتدا نام “دوره” را انتخاب کرده بودم که در ادامه به خاطر برخی از مسائل و شرایط، تصمیم به تغییر آن گرفتم و عنوان “وقفه” را برگزیدم. در این رابطه، چند گزینه ی مختلف داشتیم و بنده شخصا از روز اول بسیار درگیر انتخاب نام فیلم بودم. به نظر می رسید “وقفه” خیلی بهتر می تواند وظیفه ی انتقال آن مفهومی را که من در پی رساندن به مخاطب فیلم بودم بر عهده بگیرد.
او افزود: با شرایطی که کاراکتر نقش خانم در فیلم دارد، بر تصمیمی که روی جدا شدن دارد “وقفه”ای ایجاد می شود و تاکید بنده به عنوان کارگردان هم بر روی همین مهم بود و ترجیح دادم که نام فیلم را “وقفه” برگزینم.
وی در مورد علت پرداختن به این سوژه اظهار نمود: این سوژه ای است که تا به حال در سینما به آن پرداخته نشده است. یک سری قوانین الهی در آیات کلام الله قرآن داریم که برای زنان وضع شده است و زمانی که بر روی آن ها عمیق می شویم و تفکر می کنیم، بسیار جالب توجه، لطیف، هوشمندانه و دارای بعد روانشناختی می باشند.
این فیلمساز جوان اضافه کرد: اینجا به مسائلی اشاره شده است که بسیاری از آقایان و حتی قشر تحصیل کرده ی ما به آن ها دانشی ندارند. در فیلم می بینیم که خانم، دوره ماهیانه اش را می گذراند و فشار روحی و روانی بر روی اوست و نمی تواند تصمیم درستی بگیرد و این شرایط خاص و ویژه که از نظر بسیاری آقایان ساده به نظر می رسد، اما در قرآن کتاب ما مسلمانان به شکل ویژه ای به آن پرداخته شده است.
وی یادآور شد: حداقل آن این است که هشدار می دهد خانم ها اگر در این دوره قرار دارید، تصمیم به جدایی نگیرید، به خود زمان دهید و آن “وقفه” را ایجاد کنید، چه بسا نظرتان عوض شد.
او در همین رابطه تصریح کرد: در گذشته این طور نبود که وقفه ای ۳ تا ۴ ماهه برای طلاق در نظر گرفته شود و به خاطر همین، این قانون بیشتر مورد توجه واقع می شود. برای من خیلی جذاب بود و دوست می داشتم که فیلمی کوتاه از روی آن بسازم.
او در مورد جای خالی چنین فیلم هایی گفت: ساختن چنین فیلم هایی یک مقدار راه رفتن روی لبه تیغ است. اگر بنده در مقام فیلمساز می خواستم کمی مغرضانه به مسئله نگاه کنم، آن گاه خروجی اثر با شعارزدگی و مرد ستیزی همراه می شد و به همین دلیل خیلی سخت است که یک فیلمساز، بی طرفانه به این عرصه ورود کند و چنین مشکلی را همانطور که هست نشان دهد.
او اظهار داشت: اگر شخص دیگری این فیلمنامه و فیلم را حتی در مرحله ی تدوین می خواست بسازد، این طور به تماشاگر القاء می کرد که شخصیتِ زنِ فیلم، چقدر شوربخت است که حتی نمی تواند یک طلاق بگیرد، در حالی که حرفِ فیلم بنده، این نیست.
وی در مورد ویژگی های ساختاری و محتوایی این اثر که می تواند توسط هیئت داوران دیده شود گفت: من، هم در کاشت های فیلمنامه و هم در ساختار با تغییرات مثبتی که ایجاد شد، یک سری اشارات در پلان هایی که از آغاز و انتهای فیلم ثبت و ضبط نمودم، دارم که حرف هایی در آن مندرج می باشد و ممکن است خیلی ها به راحتی از آن بگذرند و اما من حتی یک پلان را بیهوده نگرفتم و تمامی نماها دارای حرف و کلامی از حالات و شرایط روحی و روانیِ آن خانم پیش از رفتن به محضر، هنگامی که به محضر می رود و زمانی که به خانه باز می گردد را در بر می گیرد و این ۳ دوره را در “وقفه” ای که تجربه می کند، در خود نهفته دارد.
او همچنین گفت: شروع و فینال فیلم ام را خیلی دوست می دارم؛ آنچه را که تمام حرف فیلم من در برمی گیرد و دیده و دانسته می شود، صحنه ای است که پرده ی خانه پاره و سپس با ترس، نصب می شود.
“پاک سرشت” بیان داشت: ویژگی دیگر، کم دیالوگ بودن و پرداختن با زبان تصویر است که بسیار بر روی آن تاکید داشتم و زحمت کشیدم. در مجموع، ویژگی اثر این است که دوست داشتم همه ی اتفاقات فیلم در عین سادگی روی دهد و این سادگی را جزء ویژگی های اثرم می دانم.
وی در مورد چالش های زمان ساخت این فیلم گفت: چالش اصلی این بود که نتوانستم بازیگر مد نظر را پیدا کنم و مجبور شدم خودم آن را بازی کنم. سختی کار در این بود که نمی توانستم خودم را کنترل کنم. من فریم به فریم و پلان به پلان به بازیگرانم می گویم که چطور بازی کنند و اینکه در این فیلم نمی توانستم بازی خودم را همان لحظه درون مانیتور نگاه کنم خیلی سخت بود. مرتب، قطع می دادم و می رفتم پشت مانتیور، راش ها را نگاه می کردم و سپس باز می گشتم مقابل دوربین و اصلاحات بازی را انجام می دادم.
او با اشاره به اینکه در شهرهای رشت و انزلی تصویربرداری انجام پذیرفت، در خصوص روند تولید گفت: اول قرار بود کار را شخصی بسازم ولی بعد دوستان گفتند طرح را در دفتر انجمن ثبت کنید و اینچنین مراحل پیچینگ طی شد و یک سال و نیم گذشت و در این اثنا من باردار بودم و فرزندم که به دنیا آمد دیگر همه ی مراحل پیش تولید انجام و قرارداد ها بسته شد و یک تا دو ماه در طی مراحلِ پیش تولید بودیم و لوکیشن های خارجی را سختگیرانه انتخاب کردیم.
او در همین ارتباط اضافه کرد: این طور بگویم پلان اصلیِ بعد از طلاق را ما در مدت زمان ده دقیقه، آن لوکیشن را یافتیم و آن قدر پریشان بودم که حتی بینایی یک چشم ام را در آن لحظات از دست داده بودم و نگران تغییر وضعیت هوا بودم و باران هم می آمد و جالب اینکه صدای رعد و برقی که در آن صحنه می شنوید نیز واقعی و مربوط به همان لوکیشن است. فیلمبرداری حدود ۸ تا ۹ روز زمان برد و در مجموع خیلی خوب همه چیز پیش رفت .
وی در خصوص ارتباط با سینمای بین الملل به خبرنگار ما گفت: حضور در جشنواره های داخلی و خارجی و کسب جوایز از آنها را در کارنامه دارم همچون جشنواره سائوپائولو برزیل، جشواره اینترفیلم، جشنواره sandiegoo ، جشنواره Athena آمریکا، جشنواره Dytiatko اوکراین، جشنواره فیلمهای رسانه مستقل چین، جشنواره mostra mosca برزیل،جشنواره ramsgate انگلستان، جشنواره رادیو تئاتر فجر، جشنواره فیلم کوتاه تهران، جشنواره رشد، جشنواره کودک و نوجوان اصفهان، جشنواره تصویر و .. بسیاری از ساخته هایم از جمله فیلم “وارث” که به شهدای سلامت می پرداخت در جشنواره های بین المللی آمریکا، هند و چین حضور داشت و جایزه کسب کرد و جالب آنکه در جشنواره های داخلی نامزد شده بود اما برنده نهایی نشده بود. مفاهیم مشترک همچون جنگ، دین و مذهب در این کشورها نیز وجود دارد و برای بنده خیلی جالب بود که ما چقدر نقاط مشترک داریم و سینما می تواند قلب ما انسان ها را به هم نزدیک کند.
او در مورد برگزاری جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران و تاثیر آن بر فیلمسازان جوان گفت: تاثیر وصف ناپذیری دارد و بیشتر فیلمسازان جوان سینمای حرفه ای ما از اهالی فیلم کوتاه هستند. این مسیر روشنی است که وقتی علاقه مندان به آن ورود می کنند، البته به شرط داشتن استعداد و پشتکار، آینده روشنی را خواهند دید. همچنین این جشنواره نشان داد که سینما فقط از آنِ مرکز نشینان نیست و دوستان می توانند با حضور در آن خود را محک بزنند و حس خوبی را تجربه کنند.
او در مورد کمبودهای سینمای کوتاه خاطر نشان ساخت: سینمای کوتاه حمایتی بجز انجمن سینمای جوانان ایران ندارد. با وجود این هزینه های زیادی که اجاره لوازم در بر دارد، حقیقتا کدام جوان در این شرایط توانایی پرداخت آن را دارد. در انجمن سینمای جوان رشت، آقای “یوسف پور” خیلی زیاد هوای بچه های فیلمساز سینمای کوتاه را دارد و در نتیجه می بینیم که چقدر حضور سینماگران گیلانی در جشنواره ها تشدید شده است.
او در بخش پایانی صحبت های خود اظهار داشت: بازخوردهای مثبتی را در سالن نمایش از سوی تماشاگران دیدم که عموما فیلم را جسورانه دیدند و به یکدیگر اذعان می کردند که چقدر خوب هست که به این موضوع در سینما پرداخته شد.
سی و نهمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران ۲۷ مهر تا ۲ آبان ماه به دبیری محمد رضا آذر پندار در حال برگزاری است.
| گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا
| عکس از: الهام سادات روئین تن