سینمایی نیوز– چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران روز شنبه 29 مهرماه 1402 و در سومین روز اکران فیلم‌های کوتاه راه‌یافته به بخش‌فیلم‌های داستانی مسابقه سینمای ایران، در سالن شماره دو در سانس سوم از ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰ پردیس سینمایی «ملت»، میزبان علاقه‌مندان سینمای کوتاه و فیلم کوتاه «کرم‌چاله» به کارگردانی “احسان طالقانی اصفهانی”، در ژانر فانتزی بود.

به گزارش خبرنگار سینمایی نیوز، “احسان طالقانی اصفهانی” کارگردان فیلم کوتاه “کرم‌چاله”، پس از نمایش فیلم، در گفت و گویی درباره مورد علت نامگذاری این فیلم بیان داشت: فیلم “کرم چاله” در ژانر کمدی فانتزی قرار دارد. اسم فیلم به داستان فیلم باز می گردد و روایت زوج کاوه و کتایون می باشد که فرم و ساختارِ زندگی آن ها تحت تاثیر نظریه نسبیت انیشتین قرار می گیرد. کاوه و کتایون برای درمان افسردگی کتایون به مطب دکتر می روند و در واقع، وارد یک فضای کرم چاله می شوند؛ گذشته، حال و آینده زندگی آن ها را ما مشاهده می کنیم. حال، از آن جا که زندگی ایشان در کرم جاله روایت می شود، نام فیلم هم به همین عنوان انتخاب شده است و یک مفهوم نجومی است.

 کارگردان فیلم کوتاه “کرم‌چاله” در مورد علت پرداختن به این سوژه اظهار نمود: به لحاظ مضمونی، فیلم درباره خانواده است اما به لحاظ فرمی و ساختاری، مبتنی بر ساحت کرم چاله است که در سپهر نجوم قرار می گیرد. بر این پایه، علاقه مندی و دغدغه مندی من به نجوم و همچنین پرداختن به ساختاری متمایز از ساختار مرسوم فیلم های سینمای کوتاه، موجب شد در فیلم نخست خودم و در مشورت با نویسنده فیلمنامه، به این پاسخ برسیم که چگونه می شود بر اساس نظریه نسبیت انیشتین این فیلمنامه شکل بگیرد. تجربه ی تلاقی و ادغامِ نجوم و سینما مرا بر آن داشت که به این سوژه روی آورم.

این کارگردان در مورد روند تولید و مراحل کار گفت: به جهت آن که می دانستم مهم ترین رکن فیلم کوتاه، فیلمنامه است، و ساختار فیلمنامه و فیلم کوتاه می بایستی منطبق بر سینمای کوتاه باشد، از همین روی بهتر دیدم نگارش فیلمنامه کرم چاله را برای اولین اثرم به یکی از دوستانم که فیلمنامه نویس باشند و فیلمساز موفق و خوبی نیز هستند، بسپارم. در خلال گفت و گویی با ایشان راجع به دغدغه هایم در خصوص علم نجوم، به ایده کرم “چاله” رسیدیم. نگارش فیلمنامه توسط “فردین انصاری” دوست و همکارم، انجام پذیرفت. در ادامه، یک جلسه پیچینگ توسط شهرداری اصفهان برگزار گردید که در آن حاضر شدیم، حمایت گرفتیم و فیلمبرداری را در اصفهان به انجام رساندیم. در پس تولید و وی ال فکیس، زمان بیشتری حدود ۱۰ ماه صرف نمودم تا فیلم آماده نمایش شد و پخش داخلی را آغاز کردیم. سال گذشته در نمایش جشنواره منطقه ای یزد- ایساتیس، در ۳ بخش فیلمنامه، فیلم و کارگردانی نامزد، و تندیس بهترین فیلم و فیلمنامه را دریافت نمودیم و فیلم مستقیم به چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران راه یافت.

برنده جایزه بهترین فیلم شصت‌وپنجمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان یزد – ایساتیس در مورد جای خالی چنین فیلم هایی خاطر نشان ساخت: اگر امسال فیلم هایی با این تنوع در ژانر نمی دیدم، چه بسا جای خالی فیلم هایی هم چون “کرم چاله” را فراوان ذکر می کردم. البته در فضای علم نجوم، این جای خالی، خیلی زیاد در سینمای ایران حس می شود. در ژانر علمی – تخیلی در سینمای ایران خیلی نمی توانیم کار کنیم، از این جهت که یک بستر فرهنگی می بایستی برای آن وجود داشته باشد. ولی، این به آن معنا نیست که ما هیچ گاه نمی توانیم به سراغ چنین سوژه هایی برویم، آن ها را بومی و داستان پردازی کنیم. عموما علاقه مندان و فیلمسازان سینمای کوتاه، از کارگردانان خاصی در سینمای جهان نام می برند و کمتر با سینمای اسپیلبرگ و نولان، مانوس هستند اما بنده، به سینمای نولان بسیار علاقه دارم.

این فیلمساز در مورد ویژگی های ساختاری و محتوایی این اثر که می تواند توسط هیئت داوران دیده شود یادآور شد: از فیلمنامه اثر می توانم نام ببرم که اگرچه متداول نیست اما فیلمنامه دقیقی است. همچنین از فضاسازی فیلم می شود یاد کرد؛ کار در فضای رئال یا ملودرام اگرچه از سختی هایی برخوردار است اما وقتی شما با داستان ۳ خطی کرم چاله روبرو هستید، به پرداختی نیاز دارید که برای مخاطب، مبهم نبوده، باورپذیر باشد و راحت با آن ارتباط برقرار نماید؛ که همین مهم، فضاسازی و شکل گیری لحن را که مهم ترین بخش کار یک کارگردان می باشد، بسیار مشکل می کند. بنده در تجربه اولم، از خلق این فضای رئالیسم جادویی و بهتر بگویم فانتزی، در جغرافیای بومی اصفهان، رضایت دارم. همچنین بازی بازیگران نیز که در خدمت چنین فضایی قرار داشت، می تواند دیده شود.

وی ادامه داد: در کنار همه ی این ها، می بایستی به VFX و جلوه های بصری فیلم “کرم چاله” اشاره داشته باشم که در این جا نه با VFX های محسوس، بلکه با VFX های غیر محسوس و بسیار سخت در به تصویر درآوردن کرم چاله و صحنه های دادگاه روبرو هستیم که در چشم مخاطب سینما پر رنگ نمی باشد. رقم زدن یک اتفاقی جادویی در فضای رئال، کار دشواری بود که از بنده و دوست خوبم آقای “غضنفری” انرژی فراوانی گرفت.

“طالقانی” در مورد چالش های زمان ساخت این فیلم بیان نمود: در بخش بودجه، حمایت های کافی، بخصوص از آثاری با پیچیدگی های تولیدی، می بایستی صورت پذیرد. به طور نمونه، در فیلم “کرم چاله”، نیاز به نیرو های متخصص و تجهیزات بیشتر در بخش VFX و صداگذاری بود.

او در مورد برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران و تاثیر آن بر فیلمسازان جوان گفت: با کسب اعتبار و دیده شدن هست که فیلم سازان می توانند به مسیر فیلمسازی خود ادامه دهند. در این میان باید در نظر داشت که جشنواره های خارجی فیک زیادی موجود می باشند و ممکن است به جای مخاطبان، فیلمسازان را با جوایز و لوگوی خود، جادو کنند. به این ترتیب، جشنواره داخلی، بهترین جایی است که یک فیلمساز می تواند خود را اثبات و به سینمای کشور خویش معرفی نماید، مسیر فیلمسازی را تصحیح و وارد سینمای بلند شود. صد البته که در بحث مستقل بودنِ سینمای کوتاه شکی نیست.

او افزود: معضل عدمِ لحاظِ ساختار سینمای کوتاه در فیلم ها، هم با تلاش خودِ فیلمسازان اصلاح می شود و هم با اصلاح یکپارچه ی روش آموزش از سینمای بلند به سینمای کوتاه بالاخص در فیلمنامه، امکان پذیر می باشد. حتما به این نکته بسی مهم توجه شود که فارغ التحصیلان دانشگاه های سینمای کشور، بعد از اتمام دوره آموزشی، فیلم کوتاه می سازند و نه فیلم بلند. به این ترتیب بایستی نحوه نگارش فیلمنامه فیلم کوتاه را به دانشجویان و هنرجویان آموزش دهیم.

 

چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۲ در حال برگزاری است.

| گزارش و گفت و گو از: تورج اردشیری نیا

| عکس از: الهام سادات روئین تن