سینمایی نیوز- پس از یک سال کرونایی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر همزمان با آغاز دهه فجر انقلاب اسلامی در چهل و یکمین سالگرد خود شروع به فعالیت نمود.
به گزارش خبرنگار سینمایی نیوز مستقر در پردیس سینما گالری ملت، همزمان با چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ۱۲ بهمن ماه ۹۹، ابرهای سیاه کرونا به کنار رفت و سال نوی سینمای ایران با حضور اهالی رسانه و صاحبان آثار و هنرمندان در پردیس سینما گالری ملت و سالن مرکز همایش های برج میلاد و ۴۰ سینما با ۶۹ سالن در تهران و ۳۳ مرکز استان و ۵ منطقه آزاد در سراسر کشور، تحویل شد.
این در حالی است که جشنواره فیلم فجر از نخستین دوره ی برگزاری در سال ۱۳۶۱ متفاوتترین ادوار اجرایی را به سبب شیوع ویروس کرونا به خود می بیند. امسال مردم سراسر ایران امکان شرکت در رایگیری «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران» در سی و نهمین دوره از جشنواره فیلم فجر را دارند.
اهالی رسانهها و صاحبان آثار و هنرمندان مدعو در پردیس سینما گالری ملت با رعایت شیوهنامههای بهداشتی و اصل فاصلهگذاری اجتماعی به تماشای دو فیلم «رمانتیسم عماد و طوبا» اثر کاوه صباغزاده در ساعت ۱۵ و «بدون همهچیز» به کارگردانی محسن قرایی در ساعت ۱۷:۳۰ نشستند. در روز اول این رویداد عظیم ۲ فیلم “رمانتیسم عماد و طوبی” در سانس ۱۵ و “بی همه چیز” در سانس ۱۷:۳۰ در سینما ملت با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی به نمایش درآمد.
در دورههای قبل هر روز ۴ سانس سینمایی برای برنامههای روزانه تعریف شده بود که امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا، شرایط برگزاری جشنواره با تغییراتی همراه شده و بر همین اساس تنها در ۲ سانس فیلمهای سینمایی راه یافته به جشنواره برای اهالی رسانه و منتقدان نمایش داده میشود.
آنچه در بدو ورود به مجموعه پردیس ملت چشم نواز بود اسقرار یک پایگاه اورژانس توسط مرکز اورژانس تهران جهت ارائه خدمت به اهالی رسانه در شرایط کرونایی بود. همچنین نکته جالب توجه دیگر وجود یک تونل ضد عفونی در ابتدای درب ورودی پردیس سینما گالری ملت بود که مدعوین به طور کامل می بایستی از داخل آن عبور می کردند و سم زدایی می شدند. پس از طی این مرحله نوبت به تب سنجی می رسید که این مهم نیز توسط پرسنل ستاد جشنواره انجام می پذیرفت.
تمامی حاضران ماسک به دهان داشتند و با حفظ فاصله هایی حتی بیش از چند صندلی در میان به تماشای آثار نشستند. برای ورود و خروج از سالنها فاصله اجتماعی به درستی رعایت میشد. همانطور که فاصلهگذاری اجتماعی در سالن هم به شکل درستی اتفاق افتاده بود.
سالن های ۱ و ۲ سینما ملت به صاحبان آثار و هنرمندان این دوره از جشنواره اختصاص داشت و همچنین سالن های ۹ و ۱۰ این مجموعه مختص اهالی رسانه بود.
در جشنواره امسال، این امکان برای مخاطبان ایجاد شده که بلیت فیلمها را به صورت تکفروشی خریداری کنند. یکی دیگر از ویژگیهای بلیتفروشی مکانیزه امسال، امکان خرید بلیت در تمامی شهرستانهاست و این که مخاطبان خارج از پایتخت میتوانند هر 16 فیلم بخش سودای سیمرغ را ببینند.
ویژگی مهم دیگر بلیتفروشی امسال، امکان خرید بلیت در طول روزهای جشنواره است و مخاطبان در سراسر ایران میتوانند از طریق سامانههای بلیت فروشی، بلیتهای موردنظر خود را خریداری کنند. بلیتفروشی اکران مردمی تا روز پایانی جشنواره ادامه دارد و علاقهمندان تا لحظه نمایش فیلم، میتوانند بلیتهای موردنظر خود را خریداری کنند.
همچنین بر اساس شیوهنامه بلیتفروشی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، پس از خرید بلیت از طریق سامانههای تعیین شده، کدی برای خریداران ارسال میشود و افراد با ارائه آن به سینما، میتوانند بلیت خود را تهیه کنند.
امسال هر 16 فیلم بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) در استانها برای مخاطبان سینمای ایران به نمایش در می آید. بر اساس تصمیم شورای سیاست گزاری جشنواره فیلم فجر و رویکرد سازمان سینمایی مبنی بر تحقق عدالت فرهنگی، امسال فیلمهای بخش سودای سیمرغ (مسابقه سینمای ایران) در سراسر کشور برای مخاطبان سینما به نمایش درمیآید و هر 16 اثر این بخش در همه استانها نمایش خواهند داشت.
«سیدمحمدمهدی طباطبایینژاد» دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در نشست خبری مجازی خود با تأکید بر این رویکردِ نو، اظهار داشت: در سالهای گذشته اگر 30 یا 22 اثر در جشنواره حضور داشت، نمایش این فیلمها تقسیم میشد و در هر مرکز استان، بخشی از آثار روی پرده میرفت اما امسال در یک شرایط عادلانه همه مردم در همه استانها میتوانند آثار را ببینند.
در نخستین روز جشنواره، اهالی رسانهها و صاحبان آثار در پردیس سینما گالری ملت با رعایت شیوهنامههای بهداشتی و اصل فاصلهگذاری هوشمند به تماشای دو فیلم «رمانتیسم عماد و طوبا» اثر کاوه صباغزاده در ساعت ۱۵ و «بی همهچیز» به کارگردانی محسن قرایی در ساعت ۱۷:۳۰ نشستند.
اکران رُمانتیسم عماد و طوبی
تماشاگران در حالی به تماشای فیلم «رمانتیسم عماد و طوبی» نشستند که یکی از بازیگران اش یعنی “علی انصاریان” بر اثر ابتلا به کرونا روزهای سختی را میگذراند.
آنچه از ابتدای شروع فیلم مخاطبان حاضر در سالن را تحت تاثیر قرار داد حضور علی انصاریان در یکی از نقش های اصلی بود. فوتبالیست سابق تیم های پرسپولیس و استقلال و تیم ملی که بعد از آویختن کفش هایش به طور جدی به بازیگری روی آورده بود چند روزی است که به دلیل ابتلا به ویروس کرونا در بخش مراقبت های ویژه بستری است.
فیلمبرداری فیلم سینمایی «رمانتیسم عماد و طوبا» به کارگردانی کاوه صباغزاده، با حضور حبیب ایل بیگی، قائم مقام بنیاد سینمایی فارابی، روز دوشنبه ۱۳ آبان ماه ۹۸ در تهران آغاز شده بود. فیلمنامه این فیلم سینمایی در ژانر کمدی، رمانتیک، فانتزی؛ اقتباسی آزاد از کتابی نوشته آلن دوباتن است که توسط کاوه صباغ زاده به نگارش درآمده است.
صباغزاده در این فیلم از کتاب «سیر عشق» آلن دوباتن اقتباسی آزاد کرده است که جستارهایی درباره عشق و وضع بشر است. زندگی یکزوج را از کودکی خودشان تا فرزندان و نوههای شان دنبال میکند. «رُمانتیسم عماد و طوبی» یک اقتباس از کتابی نوشته آلن دوباتن است، کتاب مورد نظر رمان نیست و یک کتاب نیمه داستانی به شمار میرود.
مراحل فنی جلوه های بصری این فیلم سینمایی توسط سینا قویدل در استودیو نووا و همچنین تصحیح رنگ و نور فیلم توسط سامان مجد وفایی در لابراتوار دیجیتال مجد انجام شده است. شایان ذکر است که پوستر این فیلم با طراحی آرمان کوچکی پیش از آغاز جشنواره رونمایی شد و مهدی صباغ زاده تهیهکننده فیلم با آرزوی سلامتی علی انصاریان بازیگر «رُمانتیسـم عماد و طوبا» پوستر فیلم را به او تقدیم کرد.
رُمانتیسم عماد و طوبا» بعد از «ایتالیا ایتالیا» دومین فیلم کاوه صباغ زاده اقتباسی آزاد از کتابی اثر آلن دوباتین محصول مشترک بنیاد سینمایی فارابی و موسسه نیمروز فیلم است که در بین ۱۶ فیلم نهایی جشنواره سی و نهم فجر حضور دارد.
کاوه صباغزاده که ابتدا با فیلم «سالهای خاکستر» در سال 1367 در مقام بازیگر وارد دنیای سینما شد، خیلی زود این فضا را ترک کرد و به سراغ تدوین و دستیاری رفت. او سالها در این عرصه فعالیت کرد و حاصل این حضور در مقام دستیار و برنامهریز آثاری چون «صبحانهای برای دو نفر»، «مارال»، «خانه کاغذی»، «راننده تاکسی» و… بسیاری از آثار سینمایی و تلویزیونی دیگر است. اما او علاوه بر این دست به قلم نیز شد و فیلمنامههایی چون «یازده و نیم»، «سر راه لوکیشن»، «نمیدونم فردا چی میشه»، «خواب زدگی»، «برشی کوتاه از یک واقعه» را نیز نوشت که در عرصه فیلم کوتاه تولید شدند و برخی از آنها را خود او کارگردانی کرد. پس از گذشت این سالها در نهایت او سال 1395 در مقام کارگردان نخستین فیلم بلند خود را با نام «ایتالیا ایتالیا» به تهیهکنندگی مهدی صباغزاده ساخت و آن را روانه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر کرد. فیلمی که با اقتباس از داستانی کوتاه از جومپا لاهیری نویسنده هندی تبار نوشته شد و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر اول زن را برای سارا بهرامی به ارمغان آورد و تندیس بهترین بازیگر زن جشنواره تامیل نروژ را نیز از آن او کرد. یک فیلم کمدی، فانتزی که در زمان خود بسیار خوش درخشید.
درست سه سال بعد «کاوه صباغزاده» بار دیگر در همان حال و هوا به سراغ ساخت فیلم دوم خود یعنی «رمانتیسم عماد و طوبا» رفت، فیلمنامه این فیلم سینمایی در ژانر کمدی، رمانتیک، فانتزی نوشته شده و اقتباسی آزاد از کتابی نوشته آلن دوباتن است که توسط کاوه صباغزاده به نگارش درآمده است.
در خلاصه داستان دومین فیلم بلند سینمایی این کارگردان آمده است: «وقتی سرنوشت برای اولین بار عماد و طوبا را روبروی هم قرارداد، هر دو خوب میدانستند که عشق بیشتر یک مهارت است تا هیجان و تپش قلب و خارش پوست…»
در «رمانتیسم عماد و طوبا» بازیگرانی چون حسام محمودی، الناز حبیبی، علی انصاریان، مرتضی علی عباس میرزایی، ستایش تارانی، سانیا رمضانی، سام ولی پور به ایفای نقش پرداختهاند. ازجمله عوامل این فیلم میتوان به: کارگردان: کاوه صباغ زاده، نویسنده فیلمنامه: کاوه صباغ زاده (اقتباسی آزاد از داستانی اثر آلن دوباتن)، تهیهکننده: مهدی صباغزاده، با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی، مدیر تولید و مجری طرح: ناصر مقدس، مدیرفیلمبرداری: شهرام نجاریان، تدوین: پگاه احمدی، طراح جلوههای بصری: سینا قویدل، طراح گریم: محسن دارسنج، طراح صحنه: محمدرضا میرزامحمدی، طراح لباس: آرام موسوی، گفتار متن: سارا بهرامی، موسیقی: پیام آزادی، صدابردار: ساسان نخعی، صداگذاری و ترکیب صدا: آرش قاسمی، برنامهریز و دستیار اول: مهدی فهیمی، دستیار دوم: آوا بالاور، منشی صحنه: دنیا راد، جلوههای ویژه: ایمان کرمیان، آرش آقا بیک، طراح بدلکاری: امیر بدری اشاره نمود.
به گفته کارگردان، «رمانتیسم عماد و طوبا» برعکس فیلم قبلی، یک اثر امیدوارانه، خوشبینانه و شاد و شنگول است که به نسبت، نگاه خوشبینانهتری را در زندگی زناشویی دنبال میکند. این فیلم بخش فانتزی و خیال انگیزش بیشتر از «ایتالیا ایتالیا» است. او می گوید: معتقدم این فیلم یک اثر شاد و خوشبینانه است و فضای خیالانگیزی را به تصویر میکشد. هدف من این بود که میخواستم واقعاً یک فیلم خانوادگی بسازم، فیلمی که اعضای خانواده بتوانند کنار هم آن را تماشا کرده و ببینند که میشود یک فیلم خانوادگی بدون پایان تلخ ساخت، فیلم خانوادگی که درباره طلاق نباشد، درباره خیانت نباشد و همه آن فاکتورها را از آن حذف کنیم و درباره یک زندگی پاک و درست که بحرانهای چندانی هم گریبانگیر آن نمیشود را بسازم.
وی می افزاید: در این فیلم سینمایی بازیگرانی چون انتخاب بازیگران بر اساس داشتههای سینمای ایران بود، یعنی ما نزدیک به ۴ ماه درگیر انتخاب بازیگر بودیم، سراغ بسیاری از بازیگران رفتیم اما هیچکدام این نقشها را قبول نمیکردند بازی کنند، این عدم تمایل دو دلیل داشت، اول اینکه بازی در این فیلم سخت بود و اینکه ۲ شخصیت اصلی در همه صحنهها هستند و فیلمی نیست که بازیگران اصلی در سکانسی حضور نداشته باشند، متأسفانه بازیگران ما دوست دارند که همزمان در چند پروژه حضور داشته باشند و ما در «رمانتیسم عماد و طوبا» به دنبال بازیگران تمام وقت بودیم، بازیگرانی که هر روز سر صحنه حضور داشته باشند و درگیر کار دیگری نباشند. دلیل دومی که رد میکردند این بود که دلشان نمیخواست ریسک کنند، در واقع بازیگران ما آنقدر فیلمهای شبیه به هم بازی میکنند که هیچ چالشی برای آنها ندارد، بسیاری از بازیگرانی که به سراغ آنها رفتیم معتقد بودند که این فیلم در نمیآید و ساختن آن اشتباه است، اما در نهایت بعد از گذشت بیش از ۴ ماه، به الناز حبیبی و حسام محمودی رسیدیم.
این کارگردان سینمای ایران بیان داشت: قصه این فیلم میتواند بیننده را ترغیب کند که اگر در یک رابطه زناشویی هستند آن را بازنگری کنند. میتوانم بگویم که افرادی که ازدواج نکردهاند با تماشای این فیلم شاید ترغیب به ازدواج کردن بشوند. هم شرایط تولید و گرانی هزینهها باعث شد کمتر به سراغ بازیگران مطرح برویم هم اینکه بازیگران چهره دیگر کمتر حوصله بازی در فیلمهای پرریسک را ندارند و ترجیح میدهند در آثاری نقشآفرینی کنند که چالش کمتری دارد تا بدون دردسر سراغ نقش بروند و حتی همزمان بتوانند به دو یا سه پروژه برسند. آنها مدل کاریشان طوری است که به درد اینطور فیلمها نمیخوردند. هم در «ایتالیا ایتالیا» هم «رمانتیسم عماد و طوبا» به دو تا بازیگر تمام وقت نیاز داشتیم که در تمام سکانسها حضور داشته باشند و نمیتوانستیم با بازیگری قرارداد ببندیم که همزمان در یک پروژه دیگر هم مشغول بازی باشد. برای همین و به دلیل این شرایط دایره انتخابهای ما خیلی محدود بود و مجبور بودیم از بازیگران جدیدتری استفاده کنیم که انگیزه بیشتری برای کار داشته باشند.
اکران “بی همه چیز”
«بی همه چیز» ساخته ی محسن قرایی دومین فیلمی بود که در نخستین روز جشنواره برای اهالی رسانه در پردیس سینمایی ملت به نمایش درآمد.
فیلمی که به کارگردانی محسن قرایی و تهیهکنندگی “جواد نوروزبیگی” و با حضور بازیگرانی چون پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازیفر، باران کوثری، مهتاب نصیرپور، پدرام شریفی، بابک کریمی و فرید سجادیحسینی در فضایی روستایی مربوط به دوران پهلوی تولید شده و به بخش رقابتی سیونهمین جشنواره سراسری فیلم فجر راه پیدا کرده است.
قرایی پیش از این با فیلم سینمایی «سد معبر» در جشنواره فیلم فجر حضور داشته است. «بی همه چیز» به کارگردانی محسن قرایی، با احتساب کارگردانی مشترک با افشین هاشمی در فیلم «خسته نباشید» سومین اثر سینمایی این کارگردان به شمار میآید.
این ساخته سینمایی محسن قرایی قرار بود در سکوت کامل خبری در شهر گرمسار جلوی دوربین برود. پروژه در نهایت آغاز شد، اما در همان روزهای نخست، جواد نوروزبیگی طی مصاحبهای اعلام کرد که شهاب حسینی پس از چند روز که در این فیلم جلوی دوربین رفت، گریمش را بر هم زد و حاضر به همکاری نشد. همین خبر کافی بود تا موج رسانهای گستردهای برای فیلم رقم بخورد. پیش از شهاب حسینی نیز علی مصفا به دلیل شیوع کرونا و تاخیر در زمان فیلمبرداری، از حضور در این فیلم انصراف داد.
با این حال، «بی همهچیز» یکی از قویترین و شناختهشدهترین تیم بازیگران جشنواره امسال را دارد.
اما مسائل به همین جا ختم نشد و از دیگر نکات جالب این فیلم سینمایی می توان به تغییر نام آن اشاره داشت. در ابتدا نام این پروژه سینمایی «بی همه چیز» بود که بعد از مدتی به «بدون همه چیز» تغییر نام داد، اما در نهایت دوباره به «بیهمه چیز» تغییر نام داد.
«بیهمهچیز» اقتباسی از نمایشنامه «ملاقات با بانوی سالخورده» است و از این نظر نیز یکی از فیلمهایکنجکاویبرانگیز جشنواره امسال بود، بهخصوص که فیلمنامه آن را محسن قرایی با همراهی محمد داوودی به نگارش درآورده است؛ زوجی که سال گذشته برای فیلمنامه «قصر شیرین» سیمرغ بهترین فیلمنامه را از آن خود کردند.
محسن قرایی متولد بهمن 1362 که در رشته مهندسی عمران از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شده است. او ابتدا با دستیاری وارد فضای سینما شد و دستیاری فیلمسازانی چون بهرام بیضایی، رضا میرکریمی، محسن عبدالوهاب را برعهده داشته است.
قرایی کارگردان فیلم داستان را براساس نمایشنامه «ملاقات با بانوی سالخورده» اثر مطرح “فردریش دورنمات” نویسنده سرشناس سوئیسی نوشته و آن را به ماجرایی احتمالا در دهه های بیست و سی هجری شمسی در ایران تبدیل کرده است.
به واقع در اولین روز از جشنواره 39 دو فیلم «رمانتیسم عماد و طوبا» ساخته کاوه صباغزاده و «بیهمه چیز » محسن قرائی به نمایش درآمد که هر دو فیلمنامهای اقتباسی داشتند و نگاه تازهای در پرداختِ داستانی، شکل اجرایی و لوکیشنها دنبال میکردند.
آماده سازی یک روستا در نزدیکی ریل راه آهن برای استقبال از یک بانوی به ظاهر مهم، یادآور فضای فیلم «روز باشکوه» کیانوش عیاری می باشد و همچنین بازیگر زن نقش “نوری” و دلبستگی شدیدش به گاو به نوعی یادآور دلبستگی مشحسن فیلم «گاو» داریوش مهرجویی است که اینبار در قامتی زنانه از آن آشنازدایی شده است.
سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با رعایت پروتکلهای بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی از ۱۲ تا ۲۲ بهمن به دبیری محمد مهدی طباطبایی نژاد در تهران و مراکز استان برگزار می شود.
گزارش از: تورج اردشیری نیا
| عکس از: الهام سادات روئین تن