به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از ایران تئاتر، در آستانه برگزاری آیین پایانی  دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران، امروز (سه‌شنبه ۲۶ دی) طی نشستی در خانه تئاتر پوستر این رویداد هنری که توسط امیر اثباتی طراحی شده، رونمایی شد. همچنین نامزدهای دو بخش نمایشنامه‌های تألیفی و اقتباسی نیز معرفی شدند.

آیین پایانی دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران، شامگاه  جمعه ۲۹ دی‌ در تالار ناصری خانه هنرمندان  ایران برگزار می‌شود.

رحمانیان  در این نشست، با ابراز خشنودی از رشد درام‌نویسان جوان گفت: «به عنوان دبیر جایزه، وظیفه‌ای برای خوانش متون شرکت‌کننده نداشتم ولی با شوق فراوان همه نمایشنامه‌های رسیده را خواندم و از خواندن آثار جوانان حیرت‌زده شدم و بابت این‌همه استعداد جوان که در کشور داریم به خود بالیدم.»

او با اشاره به پایه‌گذاری این جایزه توسط کانون نمایشنامه‌نویسان و مترجمان تئاتر ایران افزود: «این جایزه از سال ۸۴ پایه‌گذاری شده و در مقاطعی به‌صورت دوسالانه برگزارشده است و امسال بعد از دو سال، شاهد برپایی دوره دهم آن هستیم.»

این نمایشنامه‌نویس توضیح داد: «تأثیر جایزه ادبیات نمایشی بر فضای فرهنگی ما خیلی عمیق است و سرنوشت برگزیدگان دوره قبلی نشانگر این موضوع است؛ چراکه بسیاری از آن‌ها در فضاهای دیگری همچون شبکه نمایش خانگی و سینما هم مشغول فعالیت هستند.»

رحمانیان ادامه داد: «آیین پایانی جایزه روز جمعه ۲۹ دی‌ در تالار استاد ناصری خانه هنرمندان ایران و با کارگردانی امیر اثباتی که عضو شورای سیاست‌گذاری جایزه هم هست، برگزار می‌شود و در بخش معرفی برگزیدگان، سه برگزیده تألیفی، ترجمه و اقتباسی داریم و هر یک از برگزیدگان تندیس خیال و دیپلم افتخار دریافت می‌کنند. ضمن اینکه دو ناشر برگزیده نیز معرفی خواهند شد.»

رحمانیان درباره دیگر بخش‌های اختتامیه این جایزه گفت: «از بین برگزیدگان ۹ دوره قبلی،  ۹ نمایشنامه انتخاب‌شده که بخشی از آن‌ها در استودیوی صدا ضبط‌شده و برخی هم به‌صورت صحنه‌ای در اختتامیه ارائه می‌شود. همچنین مروری تصویری بر درگذشتگان و ۹ دوره قبلی این رویداد داریم.»

سه بخش آثار تألیفی، ترجمه و اقتباسی مورد بررسی قرار گرفتند

در ادامه، بهزاد صدیقی با ابراز خوشنودی از استقبال ناشران از این جایزه افزود: «در این دوره، نمایشنامه‌هایی که از فروردین ۱۴۰۰ تا اسفند ۱۴۰۱ توسط ناشران به دبیرخانه ارائه‌شده‌اند، مورد داوری قرار گرفتند.»

او گفت: « امسال نسبت به سال‌های قبل تعداد آثار رسیده، کمتر بود که بخشی از این مسئله به مشکلات اقتصادی و بخشی نیز به محدودیت‌های دیگری همچون سختگیری در ارائه مجوز انتشار آثار و سانسور برمی‌گردد.»

صدیقی با تشریح آمار آثار شرکت‌کننده در این جایزه ادامه داد: «سه بخش آثار تألیفی، ترجمه و اقتباسی داریم. سال گذشته آیین‌نامه جایزه بازنگری و مقرر شد بخش نمایشنامه‌های اقتباسی هم اضافه شود.»

به گفته او، در این دوره از جایزه، ۱۰۷ نمایشنامه ۱۰۷تألیفی در ۵۷ کتاب،  ۲8 نمایشنامه اقتباسی در ۱7 جلد کتاب و ۱۴۶ نمایشنامه ترجمه شده در ۹۴ کتاب به دبیرخانه جشنواره رسید.

صدیقی افزود: «در بخش نمایشنامه‌های تألیفی و اقتباسی نادر برهانی مرند، حسین کیانی و افشین هاشمی به عنوان داور با ما همکاری دارند و در بخش نمایشنامه‌های ترجمه شده نیز، داوری بر عهده سهیلا نجم، عرفان ناظر و رامین ناصر نصیر است.»

عضو هیئت‌مدیره و سخنگوی کانون نمایشنامه‌نویسان و مترجمان تئاتر ایران با ابراز تأسف از دشواری‌های چاپ نمایش نامه در کشورمان توضیح داد: «قیمت کاغذ برای ناشران دولتی و خصوصی متفاوت است و به همین دلیل بسیاری از نمایشنامه‌ها، امکان انتشار پیدا نمی‌کنند و بسیاری از ناشران از انتشار آثار ادبیات نمایشی بازمی‌مانند. بااین‌حال ناشرانی مانند نیلا، قطره، افراز و … با جدیت کار خود را دنبال می‌کنند.»

صدیقی همچنین با اشاره به رقم غم‌انگیز شمارگان کتاب در ایران افزود: «شمارگان کتاب در دهه اخیر بسیار پایین آمده که جای تأسف بسیار دارد و نشان می‌دهد متولیان فرهنگ و هنر، از ناشران بخش خصوصی حمایت نمی‌کنند.»

او گفت: «امسال جایزه ادبیات نمایشی با حمایت نشرهای افراز و قطره، سایت تیوال، استودیو ترنج، تبلیغات و تندیس جارچی، خانه تئاتر، خانه هنرمندان ایران و مرکز هنرهای نمایشی برگزار می‌شود.»

بهزاد صدیقی ابراز امیدواری کرد که مرکز هنرهای نمایشی طبق تفاهم‌نامه‌‌ای با خانه‌‌ی تئاتر برای این جایزه، همچنان از این رویداد فرهنگی ملی حمایت کند.

از نمایشنامه‌نویسان حمایت غیرمادی می‌شود

در ادامه سخنان او، رحمانیان گفت: « از این جریان هنری حمایت کافی نشده‌ است درحالی‌که این مراسم قرار است هر ۷۳۰ روز یک بار برگزار شود. اگر حمایت محمدمهدی عسگرپور، مدیرعامل خانه هنرمندان ایران نبود، برای برپایی اختتامیه، جایی نداشتیم. البته اگر هیچ سالنی نمی‌دادند، وسط خیابان مراسم را برگزار می‌کردیم.»

در بخش دیگری از نشست، رحمانیان درباره حمایت‌های غیرمادی از نمایشنامه‌نویسان برگزیده توضیح داد:« این آثار چاپ شده‌اند و یکی از حمایت‌های ما می‌تواند نمایشنامه‌خوانی و ضبط تصویری آن‌ها باشد. ضمن این‌که می‌توانیم از مرکز یا دیگر نهادها درخواست کنیم که از اجرای عمومی و تولید کتاب صوتی این آثار حمایت کنند.»

صدیقی نیز دراین‌باره گفت: «طی این سال‌ها برای برگزیدگان، جلسات نمایشنامه‌خوانی گذاشتیم و بررسی و نقد این آثار در فصل‌نامه کانون منتشر شدند. در بخش بین‌الملل، طی تفاهم‌نامه‌ای که با کانون نمایشنامه‌نویسان ارمنستان داشتیم، تعدادی از برگزیدگان به زبان ارمنی ترجمه و برخی هم نمایشنامه شدند. در کنار این‌ها از ناشران می‌خواهیم که به هنگام تجدید چاپ آثار برگزیده، روی جلد و در شناسنامه کتاب عنوان کنند که برگزیده جایزه ادبیات نمایشی شده چون در میزان فروش آن نمایشنامه‌ها و تشویق نمایشنامه‌نویسان جوان مؤثر خواهد بود.»

در بخش دیگری از این نشست، رحمانیان درباره حضور نمایشنامه‌های چاپ نشده در داوری‌های جایزه ادبیات نمایشی توضیح داد: «لازم است که آیین‌نامه جایزه  بازنگری شود و بخشی هم برای نمایشنامه‌های چاپ نشده در نظر گرفته شود زیرا شاید خیلی از آثار نوشته‌شده، شرایط انتشار نداشته باشند.»

صدیقی نیز دراین‌باره گفت: «در دوره‌های اول برگزارکنندگان خیلی اصرار داشتند که کانون نمایشنامه‌نویسان موظف به کشف و معرفی همه استعدادها در سراسر کشور باشد ولی از دوره پنجم جایزه بحث‌های زیادی درباره داوری آثار چاپ نشده، صورت گرفت و در نهایت مقرر شد که برای اعتبار بیشتر جایزه، آثار منتشرشده داوری شوند که قبل از مسابقه، در معرض برخورد با مخاطب قرارگرفته باشند. هم‌چنان‌که همه‌ی جوایز معتبر جهان، ویژه آثار چاپ شده، برگزار می‌شوند. البته فکر نمی‌کردیم شرایط این اندازه محدودیت برای انتشار نمایشنامه‌ ایجاد کند.»

در بخش پایانی نشست، محمد رحمانیان نامزدهای بخش تألیفی و اقتباسی را به ترتیب حروف الفبا به شرح زیر معرفی کرد:

اسامی نامزدهای بخش نمایشنامه‌های تألیفی دهمین دوره‌ انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران:

1- «این‌جا کجاست؟» نوشته نغمه ثمینی، منتشرشده در نشر نی.

۲- «بندخانه»، نوشته زهرا مینویی، منتشرشده در نشر آماره.

۳- «به خاطر ماهان»، نوشته محمد مساوات، منتشرشده در نشر مهرگان‌خرد.

۴- «جمهوری تشنگان»، نوشته شهریار جوهری، منتشرشده در نشر تیسا.

۵- «ساقی»، نوشته حامد لطفی، منتشرشده در نشر  پیام چارسو.

۶- «شب‌های ترمه و بادام»، نوشته حمید امجد، منتشرشده در نشر نیلا.

۷- «فاجعه»، مراقب همه چیز است، نوشته تهمینه محمدی، منتشرشده در نشر نیو.

۸- «گاومیش»، نوشته رحیم رشیدی‌تبار، منتشرشده در نشر مهرگان‌خرد.

۹- «متولد سال صفر»، نوشته سپیده قربانی، منتشرشده در نشر چلچله.

۱۰- «مروارید»، نوشته زنده‌یاد عزت‌الله مهرآوران، منتشرشده در نشر آواژ.

۱۱- «وقت خوش»، نوشته حمید امجد، منتشرشده در نشر نیلا.

اسامی نامزدهای بخش نمایشنامه‌های اقتباسی دهمین دوره‌انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران:

1- «به گزارش زنان تروآ»، نوشته نغمه ثمینی و محمد رضایی راد، منتشرشده در نشر بیدگل.

۲- «بیهوده قرمز شدن»، نوشته سعید زارع، منتشرشده در نشر آماره.

۳- «سیاوش در آتش»، نوشته مهدی میرباقری، منتشرشده در نشر حکمت کلمه.

۴- «مربع»، نوشته علی صفری، منتشرشده در نشر آماره.

۵- «مرگ ناتان»، نوشته علی‌رضا کوشک جلالی، منتشرشده در نشر افراز.

۶- «وازریک مرده است»، نوشته صحرا رمضانیان، منتشرشده در نشر مهرگان‌خرد.

اسامی نامزدهای بخش نمایشنامه‌های ترجمه‌شده‌ دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران:

1- «دو پاپ»، نوشته آنتونی مک کارتن، ترجمه‌ حمید احیا، منتشرشده در نشر مانیاهنر.

۲- «راه ‌زنان»، نوشته فریدریش شیلر، ترجمه‌ علی‌رضا کوشک جلالی، منتشرشده در نشر آماره.

۳- «ردِ ترس»، نوشته سم شپرد، ترجمه‌ نفیسه کریمی، منتشرشده در نشر نی.

۴- «زنده است یا مرده»، نوشته مارک تواین بازنویسی‌شده‌ی دیوید آیوز، ترجمه‌ حمید احیا از نشر حکمت کلمه.

۵- «شاهزاده هامبورگ»، نوشته هاینریش فون کلاست، ترجمه‌ محمد اوحدی حائری، منتشرشده در نشر نیماژ.

۶- «شب را توصیف کن»، نوشته راجیو جوزف، ترجمه‌ مهرناز پیلتن، منتشرشده در نشر نی.

۷- «فیلادلفیا»، نوشته برایان فریل، ترجمه‌ یدالله آقاعباسی و مینا متصدی‌زاده، منتشرشده در نشر قطره.

۸- «گریز»، نوشته میخاییل بولگاکف، ترجمه‌ آبتین گلکار، منتشرشده در نشر هرمس.

۹- «ویتسک و نظامیان»، نوشته گئورک بوشنر و یاکوب لنس، ترجمه‌ محمود حدادی، منتشرشده در نشر بیدگل.

۱۰- «همه‌ پرندگان»، نوشته وجدی معود، ترجمه‌ محمدرضا خاکی، منتشرشده در نشر مانیاهنر.

آیین پایانی دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران ساعت ۱۸ روز جمعه ۲۹ دی‌ در تالار استاد ناصری خانه هنرمندان ایران به دبیری محمد رحمانیان برپا می‌شود.

عکس‌ها از اختر تاجیک و محمد نمازی است.