به گزارش سینمایی نیوز و به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، محمد تقیزاده: انیمیشن موآنا محصول 2017 آمریکا، از جمله کارتونهای پرفروش و پرمخاطب یک دهه اخیر صنعت انیمیشن جهان است که بحثهای متنی و فرامتنی زیادی پیرامون آن صورت گرفته است. رویکرد کمپانی دیزنی به عنوان توزیعکننده این انیمیشن از جمله این موارد است که به رویکرد این غول انیمیشن سازی در آثار جدید خود مربوط میشود. دیزنی در موآنا از سازندگان کارکشته و قدیمی خود در مقام کارگردانی و نویسندگی استفاده کرده اما نکته حایز اهمیت این بود که 56 امین اثر این کمپانی با رویکردی فمنیستی، قصه یک قهرمان زن مستقل، جنگجو و مصمم را روایت میکند که برخلاف برخی کاراکترهای قبلی تنها به روابط عاطفی و ازدواج فکر نمیکند و قرار است قهرمان بلامنازع داستان موآنا باشد.
جان ماسکر و ران کلمنتس در مقام کارگردان و جرد بوش در مقام نویسنده از چهرههای شناخته شده کمپانی دیزنی و انیمیشن جهان هستند که کارتونهایی چون علاالدین(1992)، زوتوپیا(2016)، فروزن(2019) و ایکانتو(2021) ماحصل نویسندگی یا کارگردانی این افراد بوده است. به طورکلی گروه تولیدکننده موآنا از نویسنده و کارگردان تا مونتور، گرافیست، موزیسین و دوبلورها افراد توانمند و صاحبنامی بودند که جملگی سابقه طولانی در انیمیشنسازی داشتند، شاید همین تجربیات ارزنده سازندگان بود که باعث شد هزینه 150 میلیون دلاری ساخت این اثر خیلی زود با اکران در کانادا و آمریکا جبران شود و باکس آفیس این کار در سراسر دنیا حدود 670 میلیون دلار یعنی حدود 4 برابر هزینه تولید آن محاسبه و یکی از موفقترین آثار تولید دیزنی در دهه اخیر انیمیشن موآنا لقب گیرد.
تحلیل ساختار و روایت موآنا در دو سطح قابل بررسی است: در ابتدا با انیمیشن خوش آب و رنگی طرف هستیم که با بهرهگیری از یک گروه گرافیست متبحر با جذابیتهای بصری بالا میتواند تماشاگر را سرگرم کند و حال و هوای موزیکال و حجم بالای ترانههای خوانده شده در طول 107 دقیقه کار قادر است تماشاگر را همراه کند اما وقتی به سراغ فیلمنامه و شخصیتها میرویم ردپای ضعف و ناتوانی گروه فیلمنامهنویس را در طراحی یک داستان شسته رفته و شخصیتهای سمپاتیک احساس میکنیم تا جاییکه این شائبه در ذهن شکل گیرد که فضای بصری جذاب و حال و هوای خوش آب و رنگ کارتون قرار است خلاهای جدی داستانگویی و روایت سینمایی را پرکند چرا که باگهای فیلمنامه ای و بیرمقی قصه سبب شده که بارها و بارها، مسیر درام ملال آور شود و اگر موزیک و تعدد لوکیشنها و ماجراها نبود به طور قطع دنبالکردن چنین اثری، ناممکن میَشد.
موآنا در موفقیتهای جشنوارهای توانسته به اثری قابل توجه برای دیزنی از حیث نامزدی تبدیل شود چرا که شرکت در جشنوارهها و فستیوالهای مختلف باعث نامزدی این انیمیشن در 63 رشته شده که تنها ماحصل این حجم از نامزدی 14 موفقیت بوده است. در اسکار 2017 نیز موآنا جایزه اسکار را به همتای خود در دیزنی یعنی «زوتوپیا» واگذار کرد تا دستاورد سازندگان این اثر پرفروش در موفیقتهای جشنواره ای بیشتر به نامزدی محدود شود.
یک نکته کمتر پرداخته شده درباره موآنا این بود که در حالی که پیکسار و دیزنی در عمده کارهای کارتونی خود، حیوانات مختلف را سوژه اصلی قصه خود قرار میدادند، سازندگان موآنا در این انیمیشن و در اقدامی جسورانه، بار دیگر انسانها را به عنوان قهرمان و ضدقهرمان خود انتخاب کردند تا علاوه برنوعی ساختارشکنی، تداعی کننده شاهکارهای کلاسیکی چون سفیدبرفی و هفت کوتوله و زیبای خفته باشد.